Marcin Tomaszewski

---

Życiorys

Młodość

Marcin Tomaszewski przyszedł na świat 17 października 1975 roku w Szczecinie, jako syn Jadwigi i Andrzeja Tomaszewskich. Miał starszego brata, Piotra, który o cztery lata wyprzedzał go w drodze przez życie. Jego ojciec, który zmarł w 2021 roku, był elektrykiem, najpierw w Stoczni Szczecińskiej, a potem w Polskiej Żegludze Morskiej.

Już w dzieciństwie Marcin zmagał się z poważnymi problemami zdrowotnymi. W dziewiątym miesiącu życia lekarze zdiagnozowali u niego obustronną przepuklinę pachwinową, a gdy miał dwa lata, zdiagnozowano poważną chorobę serca – częstoskurcz napadowy. Jego leczenie odbywało się w Szpitalu Unii Lubelskiej w Szczecinie oraz Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie.

Marcin swoją edukację rozpoczął w Szkole Podstawowej nr 75 w Szczecinie, gdzie od czwartej klasy miał możliwość uczestniczenia w klasie o profilu sportowym. Jego zainteresowania sportowe obejmowały również judo w Klubie Sportowym Arkonia Szczecin. Tam był wielokrotnie finalistą w zawodach judo, zarówno na poziomie regionalnym, jak i międzynarodowym – szczególnie wyróżniającym się był udział w zawodach w Rostocku w 1988 roku.

Po roku nauki w Zasadniczej Szkole Poligraficznej, Marcin ukończył szczecińskie XI Liceum Ogólnokształcące i dwuletnie pomaturalne Studium Geodezyjne w Zespole Szkół Budowlanych. W latach 1984–1995 był aktywnym członkiem Związku Harcerstwa Polskiego, działając pod pseudonimem „Marchewa” oraz współtworząc 108. Drużynę Harcerską „Nadir”. W okresie tym, mimo lęku wysokości, narodziła się jego pasja do wspinaczki.

Życie zawodowe

W swojej karierze Marcin Tomaszewski z pasją propaguje wspinaczkę w Polsce, regularnie spotykając się z dziećmi i młodzieżą w szkołach, szpitalach i ośrodkach wychowawczych. Organizuje różnorodne szkolenia oraz zajęcia wspinaczkowe, a także zawody i pokazy dla szerszej publiczności. Od 1994 roku współorganizuje cykliczne Ogólnopolskie Zawody Wspinaczkowe FC Fight Club na sztucznej ściance Big Wall w Szczecinie, której był także pomysłodawcą. Dodatkowo, współorganizował zawody w Krakowie na ścianie KS Korona oraz w Szczecinie, gdzie odbyły się unikalne zawody na elewacji kamienicy.

Od 1992 roku Marcin zdobywał doświadczenie w pracy na wysokości z zastosowaniem technik alpinistycznych. W swoich początkowych latach wspinaczki samodzielnie szył odzież górską z materiałów takich jak Polar, a później próbował swoich sił jako producent odzieży górskiej, niestety spotykając się z niepowodzeniem. W 1998 roku założył firmę Geronimo, która oferowała szkolenia z zakresu wspinaczki oraz technik wysokościowych.

Od 2015 do 2018 roku organizował różnorodne imprezy wspinaczkowe na mobilnej ściance, która była przystosowana z przyczepy samochodowej. Ponadto, od 2005 roku był instruktorem wspinaczki. W latach 2007-2012 prowadził centrum wspinaczkowo-sportowe w Jarocinie o nazwie Geronimo Club, gdzie prowadzono sekcje wspinaczkowe oraz zajęcia pilates.

Pełnił również funkcję prezesa Stowarzyszenia „Ścieżka Zdrowia”, gdzie miał na celu propagowanie zdrowego stylu życia oraz organizował różnorodne wydarzenia, w tym zawody wspinaczkowe. Jako profesjonalny wspinacz, współpracował z międzynarodowymi markami takimi jak Millet, Marmot oraz PZU Bezpieczny Powrót.

Rodzina i związki

W 1999 roku rodzice Marcina zdecydowali się na rozwód. Marcin był trzykrotnie żonaty: najpierw w latach 1998–2005 z Agnieszką Doroszewską, z którą ma córkę Maję, później w latach 2007–2012 z Marią Zborowską, z którą ma syna Ignacego. W 2013 roku ożenił się z aktorką Sylwią Różycką, z którą ma syna Adama, który przyszedł na świat w 2014 roku.

Wspinaczka

Marcin Tomaszewski regularnie uprawia wspinaczkę sportową od 1991 roku, kiedy to ukończył kurs wspinaczki skalnej organizowany przez Szczeciński Klub Wysokogórski, którego członkiem pozostaje do dnia dzisiejszego. Ma za sobą około 300 przejść dróg o trudnościach sięgających IX w skali UIAA, zarówno w Tatrach polskich, jak i słowackich, a także wytyczył ponad dwadzieścia linii wspinaczkowych. W 1999 roku uzyskał Kartę Taternika, co było wynikiem niezwykłego wykazu trudnych przejść w Tatrach.

Wielką pasją Tomaszewskiego stała się Kazalnica Mięguszowiecka, na której wykonał ponad 40 przejść, spośród których około 15 to samotne wspinaczki realizowane latem i zimą. W latach 2006 i 2010 dokonał także wytyczenia nowych dróg, w tym trzech, które powstały w trakcie samotnych wspinaczek, w tym latem 2006 roku tradycyjnej drogi Bushido (VIII+, A4), która ze względu na duże ryzyko została do tej pory bez powtórzenia. Inne wyjątkowe osiągnięcia, jakie może się pochwalić, to wytyczenie zimowych dróg, jak Ostatni Mohikanin w 1996 roku, oraz Nutzha w 2010 roku o trudnościach M8.

Oprócz tych osiągnięć, Tomaszewski wspierał Grzegorza Mołczana w tworzeniu wariantu Opowieści z mchu i paproci w 1993 roku, który był ryzykowną drogą biegnącą w płycie. Oprócz dwóch nowo wytyczonych dróg, wykonał także wiele solowych przejść, zarówno podczas letnich, jak i zimowych wspinaczek. Należą do nich m. in. Droga Kurtyki, Droga Pająków, a także trzykrotne przejścia solo Filara oraz inne dróżki, które przyczyniły się do jego renomy jako wspinacza. Szczególnie wyróżniają się także zimowe przejścia, takie jak Droga Chrobaka, Wish You Were Here oraz Droga Pająków.

Projekt 4 Żywioły

W 2009 roku Marcin Tomaszewski był pomysłodawcą projektu wspinaczkowego 4 Żywioły, który dążył do wytyczenia dróg wielkościanowych w regionach związanych z żywiołami natury. Projekt zrealizowano na Alasce, w Patagonii, na Ziemi Baffina oraz w Wenezueli, z zamiarem zdobycia najtrudniejszych ścian w tych miejscach. Zakończenie projektu w 2012 roku okazało się wielkim sukcesem.

Wypadki i zdarzenia

• W 1995 roku doszło do incydentu na północnej ścianie Eigeru, gdzie interwencja służb ratunkowych była niezbędna wskutek zagrażających życiu warunków.
• W 1996 roku, podczas solowego przejścia Direttissimy Kazalnicy, doznał odmrożeń palców.
• W 1998 roku uderzył go spadający odłamek skały podczas wspinaczki na Kazalnicy, co skutkowało pęknięciem kości przedramienia.
• W 2005 roku w wyniku odpadnięcia z luźnym odłamkiem skały złamał żebra.
• W 2010 roku przeszedł zakażenie tężcem po ukłuciu cierniem w Chinach, a w 2018 roku miał problemy zdrowotne związane z infekcją nogi w Nepalu.
• Podczas wyprawy do Patagonii w 2018 roku, wpadł do szczeliny lodowej, gdzie uratował go partner wspinaczkowy Tom Ballard.

Ważniejsze wyprawy

• Od 1990 roku uczestniczył w licznych wspinaczkach w górach Europy – Tatry, Alpy, Dolomity i góry Norwegii.
• W 2000 roku wziął udział w polskiej wyprawie na Grenlandię, gdzie w siedem dni wytyczył nową drogę.
• W 2001 roku wspinał się w Pakistanie (Nangmah Valley), a w 2002 roku uczestniczył w wyprawie na Baffin Island.
• W 2003 roku zdobył nowe drogi w Stanach Zjednoczonych, co przyniosło zwycięstwo w Grenoble.
• Kolejne ważne wyprawy odbywały się w Himalajach (2004), Alpy (2005) oraz w Patagonii (2006) z wieloma przełomowymi osiągnięciami.
• Ostatnie lata jego kariery to nowe wyzwania w Grenlandii, Pakistanie i na Dolomitach, gdzie nadal szukał trudnych tras i nowych dróg do wspinaczki.

Nagrody i wyróżnienia

Marcin Tomaszewski uświetnia swoją karierę w alpinizmie licznymi wyróżnieniami i nagrodami, które otrzymał na przestrzeni lat. Jego osiągnięcia odzwierciedlają nie tylko pasję do gór, ale także zaangażowanie w promowanie polskiego alpinizmu na arenie międzynarodowej.

• W 1996 roku uhonorowano go Nagrodą Polskiego Związku Alpinizmu za jego osiągnięcia oraz działalność górską prowadzone w Tatrach,
• w 1997 roku przyznano mu Nagrodę czasopisma Brytan za wytyczenie nowej drogi podczas samotnej wspinaczki zimowej na Kazalnicy Mięguszowieckiej,
• w 1998 roku zdobył Wicemistrzostwo Polski Centralnej w zawodach wspinaczki sportowej, które odbyły się na sztucznej ściance w Warszawie,
• w 1999 roku zajął pierwsze miejsce w Mistrzostwach Polski Zachodniej w konkurencji wspinaczki sportowej na sztucznej ściance zorganizowanych w Poznaniu,
• w 2000 roku otrzymał Nagrodę Urzędu Kultury Fizycznej i Sportu za swoje wybitne osiągnięcia w dziedzinie alpinizmu,
• w 2001 roku zdobył pierwsze miejsce na Festiwalu Filmów Górskich w Lądku Zdroju za film „Planeta Spisek” w reżyserii Sławomira Ejsymonta,
• w tym samym roku uplasował się na trzeciej pozycji w Pucharze Polski we wspinaczce sportowej w Amfiteatrze Letnim w Szczecinie,
• w 2002 roku zdobył drugą lokatę w Pucharze Polski w konkurencji wspinaczki na Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie,
• oraz otrzymał wyróżnienie Kolosy za wytyczenie nowej drogi na Ziemi Baffina na ścianie Mount Thor,
• w 2003 roku przyznano mu Nagrodę Prezydenta Miasta Szczecin za jego prace promujące miasto na świecie,
• uzyskał Medal za osiągnięcia sportowe w alpinizmie w ramach obchodów 100-lecia Polskiego Związku Alpinizmu,
• w tym samym roku wygrał zawody wspinaczki sportowej organizowane w Szczecinie,
• oraz został uhonorowany Nagrodą Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki za swoje osiągnięcia w 2003 roku,
• w 2004 roku otrzymał nominację do nagrody Złoty Czekan – Piolet d’or w Grenoble w Francji za wytyczenie drogi Ostatni Krzyk Motyla na Alasce,
• a także zwyciężył w kategorii alpinizm na Kolosach 2003 za tę samą drogę,
• w 2007 roku zdobył nagrodę w serwisie wspinaczkowym Brytan za swoje przejścia w Tatrach w roku 2006,
• w 2008 roku nagrodzono go tytułem Brytan Roku przez portal wspinaczkowy (wspinanie.pl) za solowe wytyczenie nowej klasycznej drogi na Kazalnicy Mięguszowieckiej zimą,
• w 2012 roku przyznano mu wyróżnienie Kolosy 2012 za wytyczenie nowej drogi na Ziemi Baffina w Kanadzie,
• a także Nagrodę Kultury Fizycznej i Sportu za osiągnięcia w tej dziedzinie w roku 2012,
• zdobył nominację Travellery 2012 w kategorii Wyczyn Roku według National Geographic Traveller,
• w 2013 roku został odznaczony Nagrodą Urzędu Kultury Fizycznej i Sportu za swoje wybitne osiągnięcia,
• otrzymał również wyróżnienie kanału EpicTV za osiągnięcia w kategorii Big Wall za przejście drogi Bushido w Pakistanie,
• w 2014 roku nagrodzono go Kolosem Roku w kategorii Alpinizm oraz tytułem Traveler Roku w kategorii Wyczyn Roku,
• w 2016 roku otrzymał wyróżnienie Kolos w kategorii Alpinizm,
• oraz zdobył wyróżnienie Karl Unterkircher Award za osiągnięcia górskie w Val Gardena we Włoszech,
• w 2018 roku był laureatem Kolosów za wyprawę na Grenlandii z jachtem Berg, w której odkrył dziewicze góry i wytyczył nowe drogi w stylu wielkościanowym,
• w 2019 roku zdobył nagrodę za osiągnięcia w alpinizmie w dziedzinie Kultury Fizycznej i Sportu,
• w 2021 roku uhonorowano go Kolosami za wytyczenie pierwszej nowej drogi wielkościanowej w Karakorum oraz Złotym Czekanem za zimowe wytyczenie drogi w tym samym regionie,
• na koniec w 2022 roku otrzymał Złoty Hak za działalność górską w szczecińskim Klubie Wysokogórskim oraz nagrodę czasopisma Taternik za pierwsze zimowe wytyczenie drogi w Karakorum w stylu big wall.

Te wszystkie nagrody i wyróżnienia świadczą o niesamowitym talencie oraz determinacji Marcina Tomaszewskiego w dążeniu do doskonałości w alpinizmie, a także jego przywiązaniu do polskich gór i ich promocji w świecie.

Publikacje

Audiobooki

Na rynku dostępny jest audiobook zatytułowany „Słuchać/Czytać każdy może”, zawierający połączenie bajek, który został wydany w 2016 roku.

Książki

Autorstwo Marcina Tomaszewskiego można odnaleźć w wielu publikacjach. Wspólnie z innymi twórcami opracował „Opowiadania. Tom 15. Góry”, które zostały wydane przez Góry Books w 2006 roku.

W jego dorobku znajdują się także inne tytuły, takie jak „#YETI40” – autobiografia, opublikowana w 2017 roku przez wydawnictwo Góry Books.

W 2021 roku ukazała się książka „Tato”, a krótko później, w roku 2022, została wydana jej włoska wersja pod oryginalnym tytułem. Publikacja „#WSPINACZKA” to podręcznik skierowany do osób początkujących oraz średnio zaawansowanych. Został on wydany przez Bezdroża w 2021 roku.

Warto także zwrócić uwagę na piosenkę „Kołysanka”, którą zaśpiewała Sylwii Różyckiej.

Bajki

Marcin Tomaszewski stworzył również wiele bajek, w tym opowieści jak: „Śliwka, deszcz i słońce”, „Snow mole”, „W mydlanej bańce”, „Amelia i Zuzia”, „Królestwo pszczół”, „Sens życia”, „Wicher i cisza”, „Ścigając zachodzące słońce”, „Innset”, „Księżyc w nowiu”, oraz „Ulubiona kość”.

Komiksy

W obszarze komiksów warto wspomnieć o cyklu „4 żywioły”, do którego należą następujące tytuły: Great Trango Tower, wydany w 2014 roku oraz Yeti i Regan i Yeti i Kuba, opublikowane w 2013 roku.

Felietony oraz publikacje dot. wypraw

Marcin Tomaszewski jest także autorem cyklu felietonów, które ukazały się w różnych polskich oraz zagranicznych czasopismach, takich jak „Trzy kroki Bushido”, „Czwarta ściana”, „Droga przekątna”, „Jak to jest wisieć”, „Obsesja”, czy „Żółw w ścianie”.

Artykuły związane z wyprawami można znaleźć w takich magazynach jak Taternik, GÓRY, Magazyn Górski, Gazeta Wyborcza, National Geographic TRAVELER, Men’s Health, oraz Prestiż, a także w publikacjach zagranicznych jak Alpinist, Rock& Ice, Vertical, Desnivel, Climbing, Gripped, AAJ American Alpin Journal czy Mountain Magazin.

Filmy

W filmografii Marcina Tomaszewskiego znajdują się dokumentalne produkcje takie jak „Planeta spisek”, przedstawiający pierwszą polską wyprawę na Grenlandię z 2000 roku, w reżyserii Sławomira Ejsymonta.

W 2000 roku powstał również film „Geronimo”, będący biograficznym dokumentem o Marcinie Tomaszewskim, a jego reżyserem był Leszek Dawid.

W najnowszym filmie dokumentalnym „Sailing in Mountains”, którego reżyserami są Łukasz Pereszczuk oraz Marcin Tomaszewski, widzowie mają okazję zobaczyć wyprawę na Grenlandię w 2017 roku. Przedstawia on historię odkrywania nowych gór oraz tworzenia nowych dróg wspinaczkowych z pokładu jachtu Berg.

W 2020 roku zrealizowano film The Wall of Shadows, znany w Polsce jako Ściana cieni, ukazujący wspinaczkę Marcina Tomaszewskiego oraz dwóch Rosjan na świętą górę Jannu, w reżyserii Elizy Kubarskiej.

---

Oceń: Marcin Tomaszewski

---