Hans Kammler

---

Młodość

Hans Kammler przyszedł na świat w rodzinie, której głową był niemiecki oficer – płk. Franz Kammler. Jego edukacja trwała od 1908 do 1919 roku i była starannie zorganizowana. W styczniu 1919 roku uzyskał dyplom absolwenta gimnazjum humanistycznego w Gdańsku. Wkrótce potem, w lutym tego samego roku, zdecydował się na służbę wojskową, wstępując do 2 Pułku Huzarów, jednak jego jednostka znajdowała się już w trakcie demobilizacji. W związku z tym, w lipcu tego roku przeniósł się do jednego z Freikorpsów, które operowały w rejonie granicy polsko-niemieckiej.

Jesienią 1919 roku rozpoczął studia w zakresie budownictwa na Wyższej Szkole Technicznej w Gdańsku, które zakończył z tytułem inżyniera budownictwa w 1923 roku. W kolejnych latach Kammler zaczął pracować w swoim zawodzie, zdobywając doświadczenie. W 1930 roku zawarł związek małżeński z Juttą Horn, z którą doczekał się kilku dzieci. W latach 1931–1933 był związany z berlińską Stiftung zur Förderung von Bauforschungen (Fundacją na Rzecz Rozwoju Techniki Budowlanej). W tym okresie uzyskał tytuł doktora w dziedzinie budownictwa na politechnice w Hanowerze.

Kariera w SS

W miarę upływu lat, Kammler stawał się coraz bardziej zafascynowany nacjonalizmem, co było dodatkowo wzmacniane przez trudne sytuacje gospodarcze i polityczne w Niemczech. Zainspirowany przez rosnącą popularność ideologii nazistowskiej, architekt podjął decyzję o przystąpieniu do NSDAP w marcu 1932 roku, a wkrótce później, 20 maja 1933, również do SS. Do roku 1936 pełnił funkcję szefa berlińskiego Wydziału Mieszkalnictwa i Osadnictwa w NSDAP.

W roku 1936 Kammler otrzymał awans na Untersturmführera-SS (podporucznika) i został referentem odpowiedzialnym za budownictwo w Ministerstwie Lotnictwa III Rzeszy. Do 1939 roku, jego kariera w strukturach urzędniczych znacznie wzrosła, co doprowadziło go do pozycji, w której stał na czele grupy konstrukcyjnej w tymże ministerstwie.

Od 1 sierpnia 1940 roku, już jako standartenführer SS (pułkownik), Kammler był zatrudniony w Głównym Urzędzie Administracji i Gospodarki SS do maja 1941 roku, po czym przeniósł się do Głównego Urzędu Gospodarki i Budownictwa. Następnie objął kluczowe miejsce w tzw. Amtsgruppe C, która była odpowiedzialna za budownictwo w nowo stworzonym Głównym Urzędzie Gospodarki i Administracji SS.

W nowej roli Kammler miał na celu nadzorowanie projektów związanych z budową obozów koncentracyjnych oraz zapewnieniem funkcjonalności krematoriów i komór gazowych. Jego pracę zaczęto określać mianem „technokraty zniszczenia”. W tym okresie, Kammler odniósł „sukces” poprzez poprawę wydajności krematoriów w Auschwitz-Birkenau. Współpracował również z administracją, która zajmowała się obozami w Treblince, Bełżcu oraz Sobiborze.

Kariera Kammlera nabrała tempa w latach 1941–1942, kiedy to kolejno osiągnął stopnie: oberführera SS (“starszego pułkownika”) i brigadeführera SS (generała brygady), a także uzyskał tytuł Generalmajora w Waffen-SS, co odpowiadało pozycji brigadeführera SS.

Wiosną 1943 roku Kammler został wyznaczony do zlikwidowania warszawskiego getta. Po zrealizowaniu tego zadania, rozpoczął prace nad rakietami typu V2. W tym samym roku, Heinrich Himmler powołał go na Specjalnego Przedstawiciela Dowódcy SS w programie V2. Ta nominacja doprowadziła do napięcia pomiędzy nim a ministrem uzbrojenia i amunicji, Albertem Speerem, który do tej pory kierował projektem samodzielnie.

Kiedy Kammler wszedł w projekt, był autorem idei przeniesienia produkcji do podziemnych sztolni i zakładów stworzonych w górze Kohnstein w Turyngii. Rozpoczęła się wówczas eksploatacja więźniów w obozie Mittelbau-Dora, który został stworzony przez samego Kammlera. Bezlitośnie wykorzystywani byli również więźniowie z jednego z największych podziemnych kompleksów, który stworzono w 1944 roku w pobliżu obozu Mauthausen-Gusen, zlokalizowanego w obecnej centralnej Austrii.

Koniec wojny

30 stycznia 1944 roku Hans Kammler otrzymał kolejny awans na stanowisko gruppenführera SS i generalleutnanta Waffen-SS, które w hierarchii odpowiadały rangom generała porucznika oraz generała dywizji. W sierpniu tego samego roku przydzielono mu odpowiedzialność za wykorzystanie rakiet V2, co skutkowało licznymi ostrzałami Londynu, Paryża, Brukseli oraz Antwerpii. Jednakże, w obliczu szybkich postępów aliantów, Kammler musiał niebawem wycofać się za Ren.

Podczas tego odwrotu napotkał problemy związane z dużym zatoriem drogowym, spowodowanym obecnością zagranicznych pracowników przymusowych w okolicach miasteczka Warstein, leżącego w Nadrenii Północnej-Westfalii. Wobec bezsilności lokalnych władz, Kammler wydał drastyczny rozkaz, który polegał na rozstrzelaniu części z tych pracowników w Arnsberger Wald. W wyniku tej masakry życie straciło 208 osób.

1 marca 1945 roku Kammler otrzymał ostateczne awanse na obergruppenführera SS oraz generała Waffen-SS. Z kolei na mocy rozkazu wydanego przez Adolfa Hitlera 27 marca, Kammler został mianowany pełnomocnikiem führera ds. samolotów odrzutowych. Jego nowymi obowiązkami stała się produkcja samolotów, budowa ich docelowych lotnisk, a także przerzut wyprodukowanych jednostek na odpowiednie obiekty. Co więcej, po raz kolejny Kammler formalnie stał się zwierzchnikiem A. Speera oraz dowódcy Luftwaffe, Hermanna Göringa. W obliczu dramatycznej sytuacji w kraju, zmiany te nie miały jednak znaczącego wpływu na przebieg wydarzeń.

W miarę pogarszania się sytuacji, Kammler zdecydował się na uwięzienie naukowców, z którymi współpracował, oraz próbę nawiązania kontaktu z Amerykanami, proponując nowe technologie w zamian za wolność. W tym samym czasie próbował również namówić Speera do podjęcia podobnego działania, jednak ten zdecydowanie odmówił.

Zniknięcie Kammlera

Na końcu kwietnia ślady Hansa Kammlera znikają. 23 kwietnia jego obecność była jeszcze potwierdzona w Ebensee, natomiast 4 maja miał być widziany w Pradze, co jednak budzi wątpliwości. Ostatnią wiarygodną informacją jest fakt, że 24 kwietnia odmówił Göringowi przysłania mu ogromnego samolotu transportowo-bombowego Ju 390. W związku z tym istnieje przypuszczenie, że prawdopodobnie wywiózł na pokładzie tego samolotu jeden z prototypów nowego myśliwca.

Niejasna jest okoliczność śmierci obergruppenführera Hansa Kammlera. Po zakończeniu wojny pojawiło się wiele wersji dotyczących jego losów:

• Jego żona, Jutta, w lipcu 1945 przekazała oświadczenie kierowcy Kammlera, Kurta Preuka, który twierdził, że widział zwłoki męża 9 maja – tę datę przyjął również sąd okręgowy dla dzielnicy Berlin-Charlottenburg 7 września 1948,
• Jednak w wrześniu 1965 roku adiutant Kammlera, Heinz Zeuner, zeznał, że Kammler zmarł 7 maja 1945, a przy tym także Preuk; w tej wersji Kammler miał umrzeć w wyniku zażycia cyjanku potasu,
• Ta wersja stoi w sprzeczności z wcześniejszym zeznaniem Zeunera, który twierdził, że na osobistą prośbę Kammlera osobiście go zastrzelił. Równocześnie sam Zeuner jest uważany za osobę mało wiarygodną, ponieważ prawdopodobnie 2 maja został ujęty przez Amerykanów,
• Pojawiła się także wersja, że Kammler pojechał z Ebensee odwiedzić swoją żonę, przebywającą gdzieś w Tyrolu, skąd dopiero miał udać się do Pragi. To wydaje się jednak niemożliwe, ponieważ 4 maja amerykańskie dywizje (44., 88. i 103.) zajęły teren Tyrolu, a działania prowadzone były tam już nieco wcześniej. W tej sytuacji istnieje duże prawdopodobieństwo, że Kammler mógłby zostać wzięty do niewoli,
• W jeszcze innej wersji twierdzono, że Kammler organizował obronę jednego z bunkrów w Pradze i aby uniknąć dostania się w ręce Rosjan, został zastrzelony przez sturmbannführera Starcka,
• Nie można również wykluczyć, że Kammler mógł zrealizować swój plan i nawiązać kontakt z Amerykanami lub też zdołać uciec do Ameryki Południowej.

Tajna broń Hitlera

W kontekście wydarzeń II wojny światowej, Hans Kammler był osobą, która odegrała kluczową rolę w rozwoju tajnych programów zbrojeniowych w III Rzeszy.

W marcu 1945 roku, ze względu na obszerne kompetencje, jakie mu powierzono, Kammler miał za zadanie nadzorować projekty związane z tzw. wunderwaffe. Były to ambitne plany dotyczące różnych rodzajów pojazdów powietrznych oraz zaawansowane technologie w zakresie broni, w tym broni atomowej, które miały przyczynić się do potencjalnego zwycięstwa Niemiec.

W jego zespole pracowali wybitni naukowcy, a w ostatnim okresie konfliktu to właśnie Kammler sprawował nad nimi pieczę. Przykłady jego działań można dostrzec w realizacji niektórych projektów, które udało się zrealizować przed kapitulacją, jak na przykład nowoczesny myśliwiec Horten Ho 229.

Jednakże, po zakończeniu działań wojennych, wiele z tych technologii przeszło pod opiekę Amerykanów. Około połowy z niemieckich naukowców otrzymało szansę na kontynuowanie swoich badań i zostało umieszczonych w różnych ośrodkach w USA. Wśród nich można wymienić zaawansowany bombowiec, który był kontynuacją koncepcji Ho 229, mianowicie strategiczny bombowiec Northrop B-2 Spirit.

Odznaczenia

Hans Kammler był postacią, która zyskała uznanie w różnych aspektach swojej kariery wojskowej, a jego osiągnięcia były nagradzane licznymi odznaczeniami. Oto lista tytułów, które otrzymał w trakcie swojej służby:

• krzyż żelazny I klasy – 1939,
• krzyż żelazny II klasy – 1939,
• wojenny krzyż zasługi z mieczami I klasy,
• wojenny krzyż zasługi z mieczami II klasy,
• niemiecki złoty krzyż,
• krzyż rycerski wojennego krzyża zasługi z mieczami (1 lutego 1945),
• szpada honorowa SS,
• pierścień honorowy SS,
• odznaka honorowa muru ochronnego,
• srebrna niemiecka odznaka jeździecka,
• medal pamiątkowy 1 października 1938.

---

Oceń: Hans Kammler

---