Budynek położony przy ulicy Kazimierza Pułaskiego 10 w Szczecinie, znany również jako Stara Chemia, to wyjątkowy obiekt użyteczności publicznej, który został wzniesiony w latach 1902–1904. Jego lokalizacja znajduje się w dzielnicy Śródmieście, na osiedlu Turzyn, a jego znaczenie zostało uznane przez włączenie do rejestru zabytków nieruchomych województwa zachodniopomorskiego.
Od samego początku, budynek ten spełniał funkcje oświatowe, jak udowadniają jego historyczne przeznaczenia. W latach 1904–1944 mieściła się w nim szkoła budowlana. Po zakończeniu II wojny światowej, obiekt został przekształcony, a jego pomieszczenia zaczęły być użytkowane przez różne instytucje edukacyjne, w tym kolejno przez wydział Wyższej Szkoły Inżynierskiej, a następnie Politechnikę Szczecińską. Obecnie, jest siedzibą Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie.
Warto również wspomnieć, że budynek ten sąsiaduje z budynkiem Wydziału Elektrycznego ZUT w Szczecinie, co dodatkowo podkreśla jego znaczenie w kontekście lokalnej edukacji technicznej oraz innowacji w regionie.
Historia
Gmach, który obecnie znajduje się pod adresem Schinkelstraße 10, został wybudowany w latach 1902–1904 według projektów szczecińskiego architekta Wilhelma Meyera-Schwartau, na zlecenie Königlich-Preußische Baugewerkschule. Po przejęciu budynku przez placówkę edukacyjną w 1904 roku, zmieniono jej nazwę na Staatsbauschule. Od tego momentu, w kolejnych latach, nazwa szkoły była modyfikowana jeszcze trzykrotnie: po 1918 roku na Staatliche Baugewerkschule Stettin, w 1931 roku na Staatliche Lehranstalt für Hoch- und Tiefbau Stettin oraz w 1936 roku na Staatshochschule für Hoch- und Tiefbau.
Do instytucji edukacyjnej mogły aplikować osoby, które ukończyły szkoły podstawowe. Po zakończeniu nauki uczniowie przystępowali do egzaminu mistrzowskiego. W wyniku bombardowań alianckich, które miały miejsce w 1944 roku, gmach doznał poważnych uszkodzeń. Szczególnie dotkliwe były straty w formie zwieńczenia środkowego ryzalitu, które w pierwotnej wersji miało wysoką dachówkę czterospadową z wieżyczką zegarową. Podczas odbudowy po wojnie, nie podjęto decyzji o odbudowie dachu w jego oryginalnej formie, a jego miejsce zajęto prostym, płaskim dachem.
6 grudnia 1947 roku budynek stał się siedzibą Wydziału Chemicznego Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Szczecinie, który w wyniku różnych przekształceń, działa do dzisiaj jako Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej ZUT w Szczecinie. Natomiast 6 maja 1995 roku, budynek uzyskał status zabytku i został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa zachodniopomorskiego (numer rejestru: A-1895).
W obliczu planowanej modernizacji obiektu, rozważane są możliwości rekonstrukcji dachu nad ryzalitem zgodnie z jego przedwojennym designem.
Architektura
Budynek to czteropiętrowa konstrukcja, której dach pokryty jest czerwoną dachówką ceramiczną, a jego forma to dach czterospadowy. Elewacja frontowa, posiadająca 11 osi, jest symetryczna względem centralnego ryzalitu.
Architektoniczne elementy zostały podzielone przez gzymsy, które oddzielają kondygnację parteru oraz pierwsze piętro, od drugiego i trzeciego piętra. W ryzalitach umieszczono po trzy osie, podczas gdy pomiędzy nimi znajdują się po sześć osi.
Pochodzenie budynku można dostrzec w ryzalicie środkowym, który pierwotnie zwieńczony był wysokim dachem czterospadowym, dodatkowo dekorowanym wieżyczką zegarową. Oryginalne szczyty, zdobiące boczne ryzality, były ozdobione sterczynami, co nadaje budowli wyjątkowego charakteru.
Boczne fasady są pięcioosiowe oraz przepołowione wielokątnymi ryzalitami, na które nałożono stożkowe hełmy z latarniami. Dolna część budynku, czyli cokół, został wykonany z kamienia, natomiast ściany elewacji są zbudowane z cegły ceramicznej.
Dodatkową dekoracją narożników ryzalitów bocznych są płyciny z tarczami herbowymi, co nadaje całości szlachetnego wyglądu. Wejście do budynku umiejscowione jest pod arkadami w centralnym ryzalicie, a boczne wejście znajduje się w wnęce prawego ryzalitu. Wewnątrz zlokalizowane są trzy klatki schodowe, które zapewniają komunikację pomiędzy kondygnacjami.
Pozostałe obiekty w kategorii "Uczelnie":
Collegium Balticum – Akademia Nauk Stosowanych w Szczecinie | Politechnika Morska w Szczecinie | Uniwersytet Szczeciński | Uniwersytet WSB Merito Szczecin | Wydział Elektryczny Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie | Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie | Wydział Techniki Morskiej i Transportu Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie | Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie | Akademia Nauk Stosowanych Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Szczecinie | Wydział Architektury Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie | Zachodniopomorska Szkoła Biznesu w Szczecinie | Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna w Szczecinie | Wyższa Szkoła Integracji Europejskiej w Szczecinie | Wydział Mechatroniki i Elektrotechniki Politechniki Morskiej w Szczecinie | Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie | Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie | Wydział Informatyki i Telekomunikacji Politechniki Morskiej w Szczecinie | Budynek przy ul. Generała Władysława Sikorskiego 37 w Szczecinie | Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie | Pomorski Uniwersytet Medyczny w SzczecinieOceń: Budynek przy ul. Kazimierza Pułaskiego 10 w Szczecinie