Friedrich Heinrich Ernst von Wrangel

Wojsko i służby mundurowe

Friedrich Heinrich Ernst von Wrangel to postać historyczna, której życie i kariera są interesującym fragmentem dziejów Prus. Urodził się 13 kwietnia 1784 roku w Szczecinie, a zmarł 1 listopada 1877 roku w Berlinie. Był on nie tylko wojskowym, ale także hrabią, co podkreśla jego znaczenie w ówczesnym społeczeństwie.

W swojej karierze doszedł do wysokiego stopnia wojskowego, zdobywając tytuł Generalfeldmarschalla, co świadczy o jego dużych osiągnięciach na polu bitwy oraz w strukturach wojska pruskiego.

Życiorys

Friedrich Heinrich Ernst von Wrangel był nie tylko ważną postacią wojskową, ale również człowiekiem z interesującym tłem rodzinnym. Urodził się jako syn Friedricha Ernsta von Wrangla, oberstleutnanta piechoty, w regimencie nr 7 stacjonującym w twierdzy Szczecin, oraz Sophie von Below. Wczesne lata jego życia spędził na nauce w gimnazjum w Szczecinku, gdzie zyskał podstawowe wykształcenie.

W 1796 roku von Wrangel rozpoczął swoją karierę wojskową w regimencie dragonów „von Werther” w Prusach Wschodnich. Już dwa lata później awansował na stopień porucznika, co stanowiło początek jego błyskotliwej kariery. W tym okresie brał udział w wojnach napoleońskich, a jego męstwo, szczególnie podczas bitwy pod Lidzbarkiem Warmińskim w 1807 roku, zostało uhonorowane odznaczeniem orderem Pour le Mérite. Jego umiejętności dowódcze potwierdziły się również w wyniku bitwy pod Lipskiem w 1813 roku, co skutkowało przyznaniem mu Krzyża Żelaznego. W 1815 roku jego awans do stopnia pułkownika był kolejnym krokiem w jego militarnej karierze.

W 1821 roku von Wrangel przejął dowództwo nad brygadą kawalerii, a w 1823 roku został podniesiony do stopnia generała majora. W kolejnych latach, w 1834 roku, jako dowódca 13 dywizji, miał za zadanie zapanowanie nad zamieszkami w Kolonii, co przyniosło mu awans na stopień generała porucznika. Pełnił także funkcję dowódcy II Korpusu Armijnego w Szczecinie między 1842 a 1848 rokiem. W 1846 roku honorowano go tytułem obywatela Szczecina.

W 1848 roku von Wrangel otrzymał dowództwo III Korpusu Armijnego i uczestniczył w I wojnie o Szlezwik w latach 1848–1851, co zaowocowało awansem do stopnia generała kawalerii. Podczas Wiosny Ludów tłumił rozruchy rewolucyjne, a 10 listopada 1848 roku z wojskiem wkroczył do Berlina, ogłaszając w stolicy stan wojenny i likwidując obecność liberalnych członków parlamentu. Jego kariera osiągnęła szczyt, gdy w 1856 roku został mianowany feldmarszałkiem.

Podczas wojny duńskiej w 1864 roku dowodził połączonymi siłami prusko-austriackimi, jednak zrezygnował z dowództwa po krwawej bitwie pod Dybbøl. W późniejszych latach, przed wybuchem wojny francusko-pruskiej, wziął udział w reformach pruskiej kawalerii, czego znaczenie okazało się kluczowe dla przyszłych konfliktów.

W ostatnich latach życia, feldmarszałek stał się niezwykle popularny wśród swoich żołnierzy, którzy z sympatią nazywali go „Papa Wrangel”. W 1866 roku, z okazji 70. rocznicy jego służby wojskowej, 3 regiment kirasjerów uhonorował go, nadając imię „Graf Wrangel”. Do czasu II wojny światowej na budynku jego rodzinnego domu w Szczecinie znajdowała się tablica pamiątkowa, a także jedną z ulic nazwano jego imieniem (obecnie ulica Bazarowa).

Odnzaczenia i wyróżnienia

Friedrich Heinrich Ernst von Wrangel zdobył liczne odznaczenia oraz wyróżnienia, które są świadectwem jego zasług i osiągnięć, szczególnie w służbie wojskowej. Zestawienie jego odznaczeń do roku 1876 obejmuje różnorodne medale i ordery, które przyznano mu w różnych krajach, w tym Prusach i Austro-Węgrzech.

  • Order Orła Czarnego z Łańcuchem i Brylantami (Prusy),
  • Order Pour le Mérite z Koroną i Liśćmi Dębu (Prusy),
  • Krzyż Wielki Orderu Orła Czerwonego z Liśćmi Dębu i Mieczami na Pierścieniu (Prusy),
  • Order Orła Czerwonego I Klasy z Brylantami (Prusy),
  • Order Korony I Klasy z Mieczami (Prusy),
  • Gwiazda Wielkiego Komandora Orderu Hohenzollernów z Mieczami i Brylantami (Prusy),
  • Krzyż Wielkiego Komandora Orderu Hohenzollernów z Mieczami i Brylantami (Prusy),
  • Krzyż Żelazny I Klasy (Prusy),
  • Odznaka Honorowa Wojskowa I Klasy (Prusy),
  • Komandor Orderu św. Jana (Prusy),
  • Krzyż Wielki Orderu Gwelfów (Hanower),
  • Krzyż Wielki Orderu Alberta Niedźwiedzia (Anhalt),
  • Krzyż Wielki Orderu Zasługi Wojskowej Karola Fryderyka (Badenia),
  • Krzyż Wielki Orderu Zasługi Korony Bawarskiej,
  • Krzyż Wielki Orderu Leopolda (Belgia),
  • Krzyż Wielki Orderu Henryka Lwa (Brunszwik),
  • Krzyż Wielki Orderu Danebroga (Dania),
  • Krzyż Wielki Orderu Zasługi św. Ludwika (Parma),
  • Krzyż Wielki Orderu Korony Wendyjskiej (Meklemburgia-Schwerin),
  • Krzyż Zasługi Wojskowej I Klasy (Meklemburgia-Schwerin),
  • Krzyż Wielki Orderu św. Stefana (Austro-Węgry),
  • Komandor Orderu Marii Teresy (Austro-Węgry),
  • Krzyż Wielki Orderu Leopolda (Austro-Węgry),
  • Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Oldenburg),
  • Order św. Andrzeja z Brylantami (Rosja),
  • Order Świętego Włodzimierza IV Klasy z Mieczami (Rosja),
  • Krzyż Wielki Orderu Ernestyńskiego (Ks. Saksonii),
  • Order Królewski Serafinów (Szwecja).

Oceń: Friedrich Heinrich Ernst von Wrangel

★★★★★
Średnia ocena:4.91 Liczba ocen:19