Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni

---

Historia

W 1997 roku ministrowie obrony Danii, Niemiec oraz Polski podjęli kluczową decyzję o stworzeniu wspólnej jednostki, która zyskała nazwę Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni. Jego siedziba została ustanowiona w polskim Szczecinie, gdzie zlokalizowana jest Kwatera Główna tego Korpusu. Warto zaznaczyć, że fundamenty nowego dowództwa stanowiła Kwatera Połączonych Sił Lądowych Szlezwiku-Holsztyna i Jutlandii (znana również jako LANDJUT), mieszcząca się w Rensburgu w Niemczech. Już rok później, w 1998 roku, podpisana została konwencja dotycząca funkcjonowania Korpusu, mimo faktu, że Polska jeszcze nie była członkiem NATO, co miało miejsce dopiero 12 marca 1999 roku.

W dniu 18 września 1999 roku, trzy państwa założycielskie: Dania, Niemcy i Polska, uroczyście wciągnęły swoje flagi na maszty w Koszarach Bałtyckich, które stały się miejscem siedziby Korpusu w Szczecinie. Od tego momentu Korpus zaczął dynamicznie się rozwijać. W roku 2005, podczas ćwiczenia o nazwie Compact Eagle, Korpus osiągnął pełną gotowość operacyjną. Już w 2007 roku jego personel wziął udział w misji w Afganistanie w ramach Międzynarodowych Sił Wsparcia Bezpieczeństwa (ISAF).

W miarę przyjmowania kolejnych krajów do Korpusu, jego wielonarodowy charakter stawał się coraz bardziej wyraźny. Od kwietnia 2004 roku w Kwaterze Głównej powiewają flagi takich państw jak Estonia, Litwa i Łotwa. Następnie, w styczniu 2005 roku, do Korpusu przystąpiła Słowacja, a w październiku tego samego roku – Czechy. W listopadzie 2006 roku zainaugurowane zostało amerykańskie uczestnictwo w Korpusie poprzez wciągnięcie flagi Stanów Zjednoczonych na maszt. Pierwsi oficerowie rumuńscy przybyli do Szczecina w lipcu 2008 roku, a w sierpniu 2009 roku do współpracy dołączyła Słowenia. Janurary 2012 przyniósł przystąpienie Chorwacji jako dwunastego członka, a w lipcu 2013 roku Korpus wzbogacił się o Węgry. Warto także wspomnieć, że Szwecja, chociaż nie będąca wówczas członkiem NATO, delegowała swojego przedstawiciela do Koszar Bałtyckich jesienią 2014 roku.

W 2015 roku służbę w Szczecinie rozpoczęli oficerowie z takich krajów jak Wielka Brytania, Turcja, Francja czy Holandia, co sprawiło, że rodzina Korpusu obejmowała już przedstawicieli osiemnastu różnych państw.

W roku 2017, Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni zyskał status jednostki o wysokiej gotowości w strukturach NATO, co oznacza, że ma być gotowy do natychmiastowego reagowania na wszelkie zagrożenia. W związku z ustaleniami ze szczytu NATO, który odbył się w walijskim Newport w 2014 roku, Korpus pełni teraz funkcję dowodzenia nie tylko tzw. szpicą sojuszu, ale również jednostkami koordynacji NATO (NFIU). Co roku zmienia się państwo ramowe szpicy, a w skład Korpusu wchodzi obecnie 400 żołnierzy z 22 państw sojuszniczych, co pokazuje jego stały rozwój i znaczenie w strukturach NATO.

Misje w Afganistanie

Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni odgrywał kluczową rolę w międzynarodowych misjach stabilizacyjnych, w szczególności w Afganistanie. Po raz pierwszy jego personel był zaangażowany w misję ISAF, oficjalnie rozpoczynając służbę 4 lutego 2007 roku. W Kabulu przez ponad sześć miesięcy działało blisko 160 oficerów i podoficerów, pełniąc swoje obowiązki w nowo utworzonym Dowództwie Kompozytowym ISAF. Ich profesjonalizm i oddanie nie pozostawiały wątpliwości co do wysokich standardów przygotowania.

Kolejnym zadaniem była misja rozpoczęta w lutym 2010 roku i trwająca do sierpnia tego samego roku. W tej odsłonie misji wzięło udział około 130 członków korpusu. Swoje funkcje pełnili w Połączonym Dowództwie ISAF na poziomie taktycznym. Praca w różnych dziedzinach i strukturach dowódczych umożliwiła im pogłębienie zdolności operacyjnych i zdobycie cennych doświadczeń.

Trzecia misja rozpoczęła się w styczniu 2014 roku i trwała cały rok, kończąc się w styczniu 2015. W tej operacji uczestniczyło ponad 120 żołnierzy z Korpusu oraz jednostek współpracujących. Po zakończeniu mandatu ISAF przyszedł czas na misję „Resolute Support”, której cele oparte były na poprzednich osiągnięciach oraz zobowiązaniach międzynarodowej społeczności w Afganistanie.

• w 2007 roku od lutego do sierpnia,
• w 2010 roku również od lutego do sierpnia,
• w 2014 roku od stycznia do stycznia 2015 roku.

Zadania

Wszystkie działania podejmowane przez Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni koncentrują się na kluczowych zadaniach, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa oraz stabilności w regionie.

• organizowanie wspólnych akcji z uwagi na artykuł 5. traktatu waszyngtońskiego, który dotyczy wspólnej obrony w sytuacji zagrożenia,
• wsparcie operacji pokojowych oraz humanitarnych realizowanych przez NATO,
• zacieśnianie współpracy pomiędzy Polską, Niemcami oraz Danią.

Struktura

W 1999 roku, rozpoczęła swoją działalność wielonarodowa jednostka wojskowa, której pierwsze afiliacje dotyczyły kilku kluczowych jednostek. Oto ich zestawienie:

• Dywizja Duńska (Fredericia),
• 12 Dywizja Zmechanizowana (Szczecin),
• 14 Dywizja Grenadierów Pancernych (Prenzlau).

Minęło wiele lat, a w 2023 roku struktura korpusu wzbogaciła się o nowe jednostki, które pozostają w bezpośrednim podleganiu oraz afiliacji. Poniżej prezentujemy aktualny stan jednostek:

• 12 Dywizja Zmechanizowana (Szczecin),
• 2 Brygada Zmechanizowana (Złocieniec),
• 7 Pomorska Brygada Obrony Wybrzeża (Słupsk),
• 12 Brygada Zmechanizowana (Szczecin),
• 8 Pułk Przeciwlotniczy (Koszalin),
• 5 Lubuski Pułk Artylerii (Sulechów),
• 12 Batalion Dowodzenia (Szczecin),
• 8 Batalion Remontowy (Kołobrzeg),
• Dywizja Estońska (Tallinn),
• 1 Brygada Piechoty (Tapa),
• Batalionowa Grupa Bojowa eFP w Estonii (Tapa),
• 2 Brygada Piechoty (Tartu),
• Wielonarodowa Dywizja Północny-Wschód (Elbląg),
• 15 Brygada Zmechanizowana (Giżycko),
• Batalionowa Grupa Bojowa eFP w Polsce (Orzysz),
• Brygada Zmechanizowana Żelazny Wilk (Rukłe),
• Batalionowa Grupa Bojowa eFP na Litwie (Rukłe),
• Wielonarodowa Dywizja Północ (Ādaži),
• Brygada Piechoty Zmechanizowanej (Ādaži),
• Batalionowa Grupa Bojowa eFP na Łotwie (Ādaži),
• Brygada Wsparcia Dowodzenia WKPW (Stargard),
• 100 Batalion Łączności (Wałcz),
• 102 Batalion Ochrony (Bielkowo),
• 104 Batalion Zabezpieczenia (Wałcz),
• 610 Batalion Łączności (Prenzlau),
• Zespół Wsparcia (Szczecin),
• 4 Centrum Koordynacji Operacji Powietrznych (Szczecin),
• Wielonarodowy Batalion Policji Wojskowej (Mińsk Mazowiecki),
• Grupa Integracyjna Sił NATO w Estonii (Tallinn),
• Grupa Integracyjna Sił NATO na Łotwie (Ryga),
• Grupa Integracyjna Sił NATO na Litwie (Wilno),
• Grupa Integracyjna Sił NATO w Polsce (Bydgoszcz).

Obsada personalna

W poniższym zestawieniu przedstawiamy obsadę personalną Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego, uwzględniającą dowódców, zastępców oraz szefów sztabu, którzy pełnili swoje funkcje w różnych okresach.

Dowódcy:

• Od 1999 do 2001 roku, dowództwo sprawował gen. broni Henrik Ekmann,
• W latach 2001-2003 na czele stał gen. broni Zygmunt Sadowski,
• Od 2004 do 2006 roku funkcję tę pełnił gen. broni Egon Ramms,
• W latach 2006-2009 dowodził gen. broni Zdzisław Goral,
• Gen. broni Rainer Korff był dowódcą w latach 2009-2012,
• W okresie 2012-2015 na czoło Korpusu wysunął się gen. broni Bogusław Samol,
• W latach 2015-2018 nadzór sprawował gen. broni Manfred Hofmann,
• Od 2018 do 2021 roku dowodził gen. broni dr Sławomir Wojciechowski,
• W roku 2021 na stanowisku zasiadł gen. broni Jürgen-Joachim von Sandrart,
• Obecnie, od 2024, dowództwo pełni gen. broni dr Dariusz Parylak.

Zastępcy dowódcy:

• W latach 1999-2000 zastępcą był gen. dyw. Edward Pietrzyk,
• W 2000 roku na tym stanowisku zasiadał gen. bryg. Zdzisław Goral,
• Od 2001 do 2004 roku zastępcą dowódcy był gen. dyw. Rolf Schneider,
• W latach 2004-2008 pełnił tę funkcję gen. dyw. Jan Brun Andersen,
• Od 2008 do 2010 roku był to gen. dyw. Ole Køppen,
• W latach 2010-2012 nadzór sprawował gen. dyw. Ryszard Sorokosz,
• W roku 2012 ponownie zasiadł na tym stanowisku gen. dyw. Bogusław Samol,
• W 2013 roku zastępcą dowódcy został gen. bryg. Morten Danielsson,
• Od 2013 do 2016 roku funkcję tę pełnił gen. dyw. Agner Rokos,
• W latach 2016-2018 na tym stanowisku zasiadał gen. dyw. Krzysztof Król,
• W latach 2018-2023 zastępcą dowódcy był gen. dyw. Ulrich Johan Hellebjerg,
• W 2023 roku funkcję tę objął gen. dyw. Peter Harling Boysen,
• Od 2024 roku zastępcą dowódcy jest gen. dyw. Brian Nissen.

Szefowie sztabu:

• W latach 1999-2001 szefem sztabu był gen. bryg. Joachim Sachau,
• Od 2001 do 2004 roku pełnił tę funkcję gen. bryg. Karl Nielsen,
• W latach 2004-2006 na czoło wysunął się gen. bryg. Henryk Skarżyński,
• W latach 2006-2010 dowodził gen. bryg. Josef Heinrichs,
• Od 2010 do 2013 roku szefem sztabu był gen. bryg. Morten Danielsson,
• W latach 2013-2016 nadzór sprawował gen. bryg. Lutz Niemann,
• W latach 2016-2018 na tym stanowisku zasiadał gen. bryg. Per Orluff Knudsen,
• W latach 2018-2021 szefem sztabu był gen. bryg. Jürgen Stahl,
• Od 2021 do 2024 roku funkcję tę pełnił gen. dyw. Bogdan Rycerski,
• Od 2024 roku na czoło wysunął się gen. bryg. Ullrich Spannuth.

---

Oceń: Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni

---