Wał Stobniański

---

Charakterystyka

Obszar Wału Stobniańskiego zajmuje imponującą powierzchnię około 60 km². Jego naturalny układ wydłuża się w formie łuku na długości około 15 km, zaczynając od północnego krańca, który znajduje się na granicy Wołczkowa oraz Bezrzecza, wznosząc się na wysokości 40-68 m n.p.m. Kulminacja ma miejsce w okolicy Warnika, na Małej Górze, gdzie osiąga 88 m n.p.m. Wyjątkowe miejsce zamyka się na brzegu Odry Zachodniej, pomiędzy Siadłem Dolnym a Moczyłami, w okolicy południowego wylotu, sięgając 68 m n.p.m.

Wraz z Wzgórzami Warszewskimi, Wał tworzy integralną część Wzniesień Szczecińskich, które charakteryzują się wyrazistą geologią. Ta wysoczyzna oddzielona jest od położonych na wschód od niej moren Wzgórz Bukowych przez malowniczo wkomponowaną Dolinę Dolnej Odry. Region ten w znacznej mierze pokrywają tereny rolnicze, które prezentują różnorodne krajobrazy, oferując jednocześnie rozległe widoki na Szczecin oraz dolinę rzeki Odry.

Mimo swojej nazwy, Wał Stobniański miejscami pokryty jest lasami oraz roślinnością kserotermiczną, co czyni go jeszcze bardziej interesującym. Przez teren wiodą liczne trasy rowerowe, które zachęcają do aktywnego spędzania wolnego czasu. Interesującym elementem okolicy jest krajobrazowy rezerwat przyrody Wzgórze Widokowe nad Międzyodrzem, utworzony w dniu 23 stycznia 1973 roku, który zajmuje powierzchnię 4,19 ha. Dodatkowy rezerwat przyrody, nazwany Kamienieckie Wąwozy im. prof. Janiny Jasnowskiej, został ogłoszony 16 lutego 2023 roku w okolicy opuszczonego folwarku w wsi Kamieniec, blisko południowego krańca Wału.

Warto wspomnieć, że na południe oraz wschód od Wału Stobniańskiego rozciąga się Park Krajobrazowy Doliny Dolnej Odry. W okolicznych wsiach, które znajdują się na tym obszarze, można znaleźć wiele cennych zabytków sztuki sakralnej, takich jak kościoły i cmentarze. Dodatkowo odkryto liczne znaleziska archeologiczne, zwłaszcza w miejscowościach Kamieniec i Siadło Górne, gdzie zidentyfikowano grodziska oraz czterokilogramowy skarb monet i ozdób. Ponadto na terenie występują również pomnikowe okazy drzew, które stanowią istotny element lokalnej flory.

Region ten ma długą historię uprawy winorośli na południowych stokach wzniesień, osiągając szczyt tej działalności około 200 lat temu, szczególnie w Siadle Dolnym. Natomiast podczas I wojny światowej, na obszarze pomiędzy Siadłem Dolnym a Górnym, prowadzone były prace wydobywcze węgla brunatnego. Do południowego skraju wysoczyzny prowadzi autostrada A6, co zapewnia wygodny dostęp do tego ciekawego regionu.

Turystyka

Punkty widokowe

Na terenie Wału Stobniańskiego istnieje wiele strategzycznych miejsc, z których można podziwiać piękne widoki. Do najważniejszych z nich należy Morenka, położona przy autostradzie A6. Kolejnym ciekawym punktem jest Młyńska Góra znajdująca się w pobliżu Siadła Dolnego. Wzgórza w Barnisławcu, zlokalizowane przy drogach łączących Barnisław i Pommellen, również oferują znakomite panoramy.

Warto odwiedzić również Gołkowo, które jest uroczyskiem położonym między Będargowem, Bobolinem a Stobnem. Okolice dawnej żwirowni w Karwowie to kolejne miejsce, gdzie można delektować się widokami. Święta Góra w uroczysku Czarna Chata oraz Dolina Łez, która leży pomiędzy granicami, Kołbaskowem i Barnisławcem, to kolejne punkty, które z pewnością zachwycą każdego miłośnika natury.

Rozległe panoramy Międzyodrza oraz Szczecina można także podziwiać z dróg lokalnych, takich jak trasa Siadło Dolne-Kurów, Moczyły-Kamieniec czy Smolęcin-Karwowo, które prowadzą przez malownicze tereny.

Szlaki turystyczne

Obszar ten zasługuje na eksplorację ze względu na różnorodność tras turystycznych, które oferuje. Jednym z bardziej popularnych szlaków jest projektowany szlak, który prowadzi z Moczył przez Wilcze Kępy, Morenkę, Siadło Dolne oraz Młyńska Góra, aż do Kurowa, a dalej do Kan. Kurowskiego, Ustowa oraz Pomorzan (pętla tramwajowa).

Kolejną godną uwagi trasą jest Szlak Graniczny imienia A. Marcinkowskiego, który biegnie od Dobrej Szlacheckiej poprzez Lubieszyn, Bobolin aż do projektowanych miejscowości: Gołkowo, Będargowo, Barnisław, Barnisławiec, Karwowo oraz Przecław.

Innym interesującym szlakiem jest Szlak rowerowy Bielika, który łączy trasę „Odra-Nysa” z Pargowem, Uroczyskiem Czarna Chata, Moczyłami, Morenką, Siadłem Dolnym, Kurowem, Ustowem oraz Pomorzanami.

Planowane trasy na rower również przyciągają uwagę, w tym szlak Casekow-Penkun-Odra, który łączy Casekow z Penkun, Barnisławem, Warnikiem, Karwowym, Będargowem, Warzymicami i Gumieńcami (Reda). Warto również zwrócić uwagę na bogaty w różnorodność przyrodniczą projekt rowerowy, który wiedzie przez Gumieńce (Reda), Przecław, Kołbaskowo, Rosówek oraz trasę „Odra-Nysa”.

Miłośnicy dłuższych wycieczek mogą zdecydować się na projekt tras prowadzących przez Gumieńce, Ostoja, Stobno, Będargowo, Przecław, Kurow, Na Klifie, aż do Siadła Dolnego, Siadła Górnego, Kołbaskowa, Barnisławca i Lubieszyna, z powrotem poprzez Dołuje, Mierzyn, a następnie do Gumieńców (Reda).

Kolejny interesujący projekt cieszy się popularnością wśród kolarzy i obejmuje jazdę z Gumieńców (Reda) przez Warzymice, Karwowo, Smolęcin, Kołbaskowo, Siadło Górne, Siadło Dolne, Na Klifie, Kurow, Ustowo oraz Gumieńce.

Ponadto można znaleźć propozycje tras obejmujące Jezioro Głębokie, Bezrzecze, Skarbimierzyce, Stobno i Kościn.

Również projekt tras z Gumieńców (Reda) przez Warzymice, Karwowo, Warnik, Bobolin, Dołuje, Dobrą, Jezioro Świdwie oraz Trzebież są wartych przemyślenia przez osoby poszukujące aktywnego wypoczynku.

Na koniec nie można zapomnieć o trasie prowadzącej z Kołbaskowa przez Moczyły, Kamieniec, Krasowo w kierunku OŁ „Bażant” i Pargowo, która łączy w sobie ciekawe widoki z przyjemnością aktywnego wypoczynku.

---

Oceń: Wał Stobniański

---