Brygida Helbig

---

Życiorys

Jej przodkowie ze strony ojca pochodzili z Galicji, gdzie przed 1940 rokiem zamieszkiwali w Steinfels oraz Bandrowie. Po ukończeniu matury w II Liceum Ogólnokształcącym w Szczecinie, podjęła studia z zakresu polonistyki na Wyższej Szkole Pedagogicznej znajdującej się w Szczecinie. W listopadzie 1983 roku zdecydowała się na emigrację do Niemiec, gdzie kontynuowała swoje wykształcenie na Uniwersytecie Ruhry w Bochum, kładąc nacisk na slawistykę oraz germanistykę. Z powodzeniem ukończyła studia w 1990 roku, obroniwszy pracę magisterską na temat „Pałuba” Karola Irzykowskiego, w której zagłębiała się w konstrukcję oraz psychologiczną koncepcję powieści.

W 1991 roku, w uznaniu jej talentu, otrzymała stypendium promocyjne od Fundacji Stypendialnej Katolickich Biskupów Niemieckich, znanej jako „Cusanuswerk”. Dzięki temu mogła zrealizować swój projekt doktorski, który zakończył się sukcesem w grudniu 1994 roku, kiedy to uzyskała stopień doktora na podstawie rozprawy dotyczącej analizy kulturowego ruchu New Age. Praca ta została opracowana pod okiem prof. Marii Janion na uniwersytecie w Bochum.

W grudniu 1994 roku przeniosła się do Berlina, gdzie przyjęto ją w szeregi pracowników naukowych jako asystenta profesora w Instytucie Slawistyki Uniwersytetu Humboldtów. W 2004 roku habilitowała się rozprawą na temat twórczości oraz osobowości Piotra Własta, uzyskując tym samym stopień naukowy doktora habilitowanego nauk humanistycznych. Od 2005 roku prowadziła wykłady jako Privatdozentin na Uniwersytecie Humboldtów, a w okresie semestru zimowego 2006/07 oraz semestru letniego 2007 była związana z Uniwersytetem Karola w Pradze. W latach 2008 do 2013 pełniła rolę profesora wizytującego na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Szczecińskiego.

Rozpoczęła pracę jako profesor w Polsko-Niemieckim Instytucie Badawczym w Collegium Polonicum w Słubicach od października 2013 roku. W październiku 2014 roku objęła stanowisko przewodniczącej Rady Programowej Uniwersytetu Trzech Pokoleń (UTP) w Berlinie. Od 2018 roku jest autorką felietonów w formie radiowego gatunku feature, emitowanych w rozgłośni WDR-COSMO.

Nagrody i nominacje

Brygida Helbig, w latach 1991–1994, odbierała stypendium promocyjne od Fundacji Stypendialnej Katolickich Biskupów Niemieckich „Cusanuswerk” w Bonn. Celem tego stypendium była realizacja jej przewodu doktorskiego. W 2011 roku, dzięki swojej wyjątkowej pracy, otrzymała fundację od Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz została doceniona nagrodą naukową rektora Uniwersytetu Szczecińskiego za monografię liczącą 565 stron, poświęconą Marii Komornickiej.

Niezawodnym potwierdzeniem jej talentu są dwukrotne nominacje do prestiżowej Nagrody Literackiej Nike. W 2012 roku nominowano ją za zbiór opowiadań pt. „Enerdowce i inne ludzie”, a w 2014 roku za powieść „Niebko”, która dotarła do finału. Dodatkowo, w 2012 roku, jej zbiór opowiadań otrzymał również zaszczytne miano finalistki Nagrody Literackiej Gryfia.

W kontekście powieści „Niebko”, Brygida Helbig znalazła się w gronie nominowanych do Śląskiego Wawrzynu Literackiego w 2013 roku, a 2 kwietnia 2016 roku w Wiedniu zdobyła Złotą Sowę Polonii w kategorii „Literatura”. Jej osiągnięcia zostały dostrzegane także przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej w Berlinie oraz Stowarzyszenie Willa Decjusza w Krakowie, które przyznały jej granty na realizację jej projektów naukowych. W 2017 roku była nominowana do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy za powieść „Inna od siebie”.

Publikacje

W dorobku Brygidy Helbig znajdują się liczne publikacje literackie, obejmujące zarówno poezję, opowiadania, powieści, jak i prace literaturoznawcze. Poniżej przedstawiamy szczegółowy wykaz jej dzieł.

Tomy wierszy:

• Wiersze Jaśminy. Berlin 1997,
• Hilfe. Wydawnictwo Forma, Szczecin 2010.

Zbiory opowiadań:

• Enerdowce i inne ludzie, czyli jak nie zostałem bohaterem. Wydawnictwo Forma, Szczecin 2011 i 2014,
• w języku niemieckim: Ossis und andere Leute. freiraum-verlag, Greifswald 2015, ISBN 978-3-943672-71-8.

Powieści:

• Pałówa. Gdańsk 2000,
• Anioły i świnie. W Berlinie!!. Wydawnictwo Forma, Szczecin 2005,
• w języku niemieckim: Engel und Schweine. freiraum-verlag, Greifswald 2016, ISBN 978-3-943672-91-6,
• Niebko. Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2013,
• w języku niemieckim: Kleine Himmel. Klak Verlag, Berlin 2019, ISBN 978-3-948156-07-7,
• Inna od siebie. Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2016, ISBN 978-83-280-2137-2.

Literaturoznawstwo:

• „Pałuba” Karola Irzykowskiego – Konstrukcja i psychologiczna koncepcja powieści. (praca magisterska), Ruhr-Universität, Bochum 1990,
• New-Age-Diskurs in der polnischen Literaturwissenschaft und Literaturkritik der 70er und 80er Jahre (w języku polskim: Dyskurs New Age w polskim literaturoznawstwie i krytyce literackiej lat 70-tych 80-tych). (praca doktorska), Verlag Otto Sagner, München 1995, ISBN 978-3-87690-611-9,
• Strącona bogini. Rzecz o Marii Komornickiej. (rozprawa habilitacyjna 2004), Universitas, Kraków 2010, ISBN 978-83-242-0823-4.

Każda z tych publikacji przyczyniła się do wzbogacenia polskiej literatury oraz jej krytyki, czyniąc Brygidę Helbig postacią godną uwagi.

Adaptacje teatralne

– Współpraca z Janiną Szarek, jako reżyserką, przy adaptacji sztuki Pfannkuchen, Schweine, Heiligenscheine miała miejsce w Teatrze Studio am Salzufer w Berlinie w 2014 roku. Ponadto w tym samym roku zrealizowano adaptację na podstawie Anioły i świnie w Teatrze Współczesnym w Szczecinie. Dodatkowo, sztuka ta została zaprezentowana w czerwcu 2015 roku podczas festiwalu teatralnego Unithea w Słubicach.

---

Oceń: Brygida Helbig

---