Posejdon Center to wyjątkowy budynek biurowo-handlowy usytuowany w sercu Szczecina. Historia tego miejsca sięga czasów przedwojennych, kiedy to w jego murach funkcjonował szczeciński UFA Palast. Po zakończeniu wojny obiekt przekształcił się w Powszechny Dom Towarowy „Posejdon”, a następnie stał się znany jako Galeria Centrum i Empik.
Budowa samego kompleksu rozpoczęła się 28 listopada 1928 roku, a zakończona została w roku następnym, co czyni go miejscem z bogatą historią. Budynek zlokalizowany jest przy alei Niepodległości 60, wcześniej nazywaną Paradeplatz 60, stanowiąc ważny element architektury oraz życia miejskiego Szczecina.
Familien Kaufhaus
Dom towarowy, znany jako Familien Kaufhaus, był częścią nieistniejącej sieci DeFaKa, czyli Deutsches Familien-Kaufhaus, które zostało założone w 1925 roku. Jego lokalizacja zbiegała się z dawnym odwach przy Bramie Portowej, który kiedyś należał do zlikwidowanej Twierdzy Szczecin. Warto dodać, że w Szczecinie znajdował się także odwach przy Rynku Siennym.
Projekt budynku, charakteryzującego się nowoczesnym stylem, stworzył architekt Max Bischoff. W przestronnych wnętrzach szczecińskiego gmachu DeFaKa mieściły się różnorodne punkty usługowe, w tym sklepy, restauracje, kawiarnie, cukiernia, a także piwiarnia oraz bar nocny. Dodatkowo znajdował się ogród zimowy oraz kabaret, a wśród popularnych lokali wymieniano restaurację Alte Wache i kawiarnię Cafe UFA Palast.
W szczególności w kinie, które stanowiło jedną z głównych atrakcji tego obiektu, organizowano pokazy filmów niemieckich oraz zagranicznych. Premierowy film dźwiękowy zagościł na ekranie w 1930 roku, a były to „Skandal um Eva”. Natomiast pierwszym filmem w kolorze, który wyświetlono w UFA Palast, była znana komedia „Frauen sind doch bessere Diplomaten”.
Główna sala kinowa tego domu towarowego znajdowała się na parterze i mogła pomieścić ponad 1200 widzów rozlokowanych na kilku poziomach. Szczeciński UFA Palast, który zainaugurowano w 1929 roku, był częścią większej grupy kin UFA Palast, zbudowanych przez renomowaną niemiecką wytwórnię filmową UFA (Universum Film AG). Najstarszym z tych kin był berliński UFA-Palast am Zoo, a największym na świecie – UFA-Palast am Gänsemarkt w Hamburgu, mogący pomieścić aż 2665 widzów.
Dom handlowy Posejdon i Galeria Centrum
Podczas drugiej wojny światowej, gmach DeFaKa doświadczył znacznych zniszczeń na skutek nalotów dywanowych na Szczecin w 1944 roku. W wyniku tych bombardowań, część kompleksu, w tym sala kinowa, legła w gruzach. Na szczęście przetrwało skrzydło znajdujące się na skrzyżowaniu ulic Niepodległości i Partyzantów. Chociaż modernistyczna fasada została zniszczona, zachował się żelbetowy szkielet budynku.
Po wojnie przetrwaną część gmachu odbudowano w 1951 roku i przekształcono w dom towarowy, zgodnie z projektem autorstwa Franciszka Kocimskiego. Niestety, nowe oblicze budynku znacznie różniło się od oryginalnego wyglądu sprzed wojny. Powszechny Dom Towarowy „Posejdon” został oficjalnie otwarty 31 grudnia 1951 roku, a jako całość zaczął funkcjonować w kolejnych latach. Był to jeden z głównych domów towarowych działających w ramach przedsiębiorstwa Powszechne Domy Towarowe.
Nazwa „Posejdon” została wybrana przez czytelników „Kuriera Szczecińskiego” w roku 1968. Jednym z charakterystycznych elementów budynku był neon z hasłem „PDT sprzedaje korzystnie”. W wrześniu 1993 roku budynek został przekształcony w Dom Towarowy „Centrum”, a następnie przejęty przez sieć Galeria Centrum, gdzie mieścił się również popularny sklep Empik.
Posejdon Center
W 2009 roku zamknięto szczecińską Galerię Centrum, co zapoczątkowało plan przebudowy. Nowa koncepcja zakładała odzyskanie przedwojennej fasady budynku oraz utworzenie w nim głównie przestrzeni biurowych, a także dużego parkingu podziemnego.
Po zamknięciu obiektu, właścicielem stało się Centrum Development & Investments Polska. Mimo planowanego zakończenia budowy na 2011, żadne prace nie rozpoczęły się. Do stycznia 2014 roku firma Posejdon Development miała zrealizować zabudowę terenu wokół, jednak niedotrzymanie tego terminu skutkowało nałożeniem kary w wysokości miliona złotych. Ostatecznie nowym właścicielem stała się firma Porto, powiązana z inwestorem szczecińskim Marcinem Woźniakiem oraz firmą Calbud, która złożyła obietnicę remontu obiektu oraz planu na budowę dwóch hoteli. Biurowiec miał pozostać przy nazwie „Posejdon”.
W latach 2016–2019 nastąpiła modernizacja oraz rozbudowa budynku, zrealizowana według projektu Federacyjnego Biura Architektonicznego. Całość prac budowlanych oraz inwestycyjnych prowadziła firma Calbud, a projekt zyskał współfinansowanie ze strony Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Zakres prac obejmował m.in. remont wnętrz oraz wszystkich instalacji, przywrócenie budynkowi fasady frontowej nawiązującej do historycznego wyglądu, wymianę okien oraz drzwi, a także rozbudowę obiektu o nowe skrzydła, biegnące wzdłuż ulicy Kaszubskiej oraz placu Zwycięstwa.
W konstrukcji budynku zastosowano nowoczesne technologie, takie jak instalacje grzewcze i chłodnicze, które korzystają z energii geotermalnej. Oprócz tego zainstalowano spłuczki toaletowe zasilane wodą deszczową oraz panele fotowoltaiczne, które wspierają zasilanie budynku energią elektryczną. Na parkingu podziemnym przygotowano 15 miejsc do ładowania samochodów elektrycznych, a na dachu powstał taras widokowy.
W ramach modernizacji, wewnętrzny dziedziniec wzbogacono o tzw. ogród wertykalny (inaczej nazywany zieloną ścianą). Ta konstrukcja składa się z około 6500 roślin różnych gatunków, które zasadzono w specjalnych kieszeniach przymocowanych do elewacji budynku. Zielona ściana zajmuje powierzchnię 150 m², co czyni ją największą tego typu instalacją w Polsce.
Przypisy
- To największa zielona, "żywa" ściana tego typu w Polsce. "Wyrosła" w Posejdonie [foto] [online], wszczecinie.pl [dostęp 05.12.2021 r.] (pol.).
- PTWP, Posejdon ekologiczną wizytówką Szczecina [online], propertynews.pl [dostęp 22.06.2020 r.] (pol.).
- Redakcja, Posejdon jako wzór na szczycie klimatycznym ONZ. "Cały świat dowie się o Szczecinie" [WIZUALIZACJE] [online], Szczecin Nasze Miasto, 03.12.2018 r. [dostęp 22.06.2020 r.] (pol.).
- Łukasz Rabikowski: Otworzą „Posejdona”? Właściciel zapewnia, że to kwestia miesięcy. Polskie Radio Szczecin. [dostęp 24.02.2015 r.]
- Kinga Konieczny: Galeria Centrum: elewacja jak przed wojną. Gazeta Wyborcza, 28.11.2007 r. [dostęp 16.11.2009 r.]
- Jarosław Gowin: Galeria Centrum przestaje istnieć. [w:] Polskie Radio Szczecin [on-line]. echo.szczecin.pl, 06.01.2009 r. [dostęp 16.11.2009 r.]
- a b c d e f g h i j k l O Posejdonie. Historia. [dostęp 16.11.2009 r.]
- a b c d e f Andrzej Kraśnicki jr: Szczecin – historie nieoficjalne – Centrum Rozrywki. sedina.pl, 29.10.2004 r. [dostęp 16.11.2009 r.]
- Posejdon II. urbanity.pl. [dostęp 31.07.2018 r.]
- a b c d e f g h i j k l m n Roman Czejarek: Pałac UFA. naszemiasto.stetinum.pl, 25.10.2009 r. [dostęp 16.11.2009 r.]
- a b c d e f g h akr: Z Internetowej Encyklopedii Szczecina: Centrum handlowe z kinem było już przed wojną. 23.11.2012 r. [dostęp 07.10.2013 r.]
- Rozbudowa CDI Posejdon. urbanity.pl. [dostęp 16.11.2009 r.]
- Kocimski Franciszek. W: Praca zbiorowa, red. Tadeusz Białecki: Encyklopedia Szczecina. T. A–P. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, Instytut Historii, Zakład Historii Pomorza Zachodniego, 2000, s. 446. ISBN 83-7241-089-5. (pol.).
Pozostałe obiekty w kategorii "Budynki handlowo-usługowe":
Galaxy (centrum handlowe) | Galeria Kaskada | Pawilon Centrali Zaopatrzenia Szkół w Szczecinie | Budynek przy pl. Orła Białego 10 w Szczecinie | Ratusz Staromiejski w SzczecinieOceń: Posejdon Center