Wiata peronowa na przystanku Szczecin Pogodno

---

Opis

Wiata peronowa, która została zbudowana w 1973 roku, są dziełem architektury autorstwa Danuty Rusieckiej, która współpracowała z konstruktorem Henrykiem Kowalczykiem. Ta nowatorska konstrukcja zaprojektowana w stylu brutalizmu jest efektem przemyślanej pracy inżynieryjnej. Cechą charakterystyczną wiaty jest jej żelbetowy strop grzybkowy, który wspiera się na 21 eleganckich filarach, określanych potocznie mianem „kielichów”. Podobne konstrukcje można dostrzec w budynku dworca głównego w Katowicach, który powstał rok wcześniej i posiada 16 takich kielichów.

W procesie budowy zastosowano innowacyjną metodę, odlewając trzy moduły po siedem kielichów z wysokiej jakości betonu wzbogaconego kruszywem bazaltowym. Oprócz samej wiaty powstał również budynek dla kas biletowych, aczkolwiek ten element nie zachował się do dziś.

Pierwotnie planowano, by na innych przystankach kolejowych w Szczecinie ustawiono analogiczne, ale już prefabrykowane wiaty, jednakże ograniczyło się to jedynie do prototypowej wiaty we wspomnianym Szczecinie Pogodno. Z przykrością należy zaznaczyć, że wiata oraz sama stacja przestały funkcjonować od 30 września 2002 roku, co miało związek z zawieszeniem przewozów pasażerskich na linii kolejowej nr 406. Niestety, od momentu zamknięcia przystanku, konstrukcja wiaty zaczęła podupadać, co może wzbudzać niepokój o jej przyszłość.

Modernizacja

W ramach projektu Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej, który obejmuje m.in. remont części infrastruktury na linii kolejowej nr 406, zaprezentowano plany dotyczące wyburzenia istniejącej wiaty oraz zastąpienia jej nowoczesnym zadaszeniem. W odpowiedzi na te zamiary, w 2018 roku, architekt Tomasz Sachanowicz oraz studenci Wydziału Budownictwa i Architektury Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, a także przedstawiciele rady osiedla oraz aktywiści miejscy, złożyli formalny wniosek do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o objęcie wiaty ochroną konserwatorską.

Urzędnik konserwatorski przyjął ten wniosek, co spowodowało wszczęcie odpowiedniego postępowania. W trakcie jego trwania spółka Trakcja, odpowiedzialna za modernizację linii kolejowej, wystąpiła do wojewody zachodniopomorskiego z prośbą o zgodę na rozbiórkę wiaty, jednak ich wniosek został odrzucony. Taki obrót spraw skutkował wstrzymaniem wszelkich prac projektowych oraz modernizacyjnych na omawianym odcinku linii kolejowej nr 406.

W 2019 roku wiata została wpisana do rejestru zabytków, co dodatkowo utrudniło plany jej usunięcia. Dnia 8 lipca 2022 roku firma Trakcja została przejęta przez PKP, co umożliwiło wznowienie wcześniej wstrzymanych prac projektowych oraz modernizacyjnych, które miały miejsce od 2018 roku.

W wyniku konieczności zachowania żelbetowej konstrukcji wiaty, projekt przebudowy peronu na stacji Pogodno został odpowiednio zmodyfikowany. W maju 2024 roku, aby umożliwić podniesienie poziomu peronu oraz samej wiaty, strop grzybkowy został odcięty od żelbetowych filarów. Został on umieszczony na legarach, które zamontowano na prowizorycznych drewnianych podporach. Po zakończeniu tych prac, strop zostanie osadzony na nowych, wyższych filarach.

Dnia 18 maja strop został przetransportowany na bok za pomocą dwóch 160-tonowych dźwigów, co przyspieszyło proces modernizacji. Po odnowieniu, strop powróci na nowe filary, które znajdą się nieco bliżej ulicy Jagiellońskiej.

---

Oceń: Wiata peronowa na przystanku Szczecin Pogodno

---