Inga Iwasiów

---

Życiorys

Inga Iwasiów, to znana postać w polskiej literaturze. Jest absolwentką I Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Szczecinie, które ukończyła w 1982 roku. Kształcąc swoje umiejętności, studiowała polonistykę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Szczecinie, która później włączono w struktury Uniwersytetu Szczecińskiego. W 1994 roku zdobyła tytuł doktora, broniąc pracę o tytule „Świat kresowy w prozie Włodzimierza Odojewskiego”. Następnie, w roku 2000, obroniła pracę habilitacyjną na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, zatytułowaną „Opowieść i milczenie. O prozie Leopolda Tyrmanda”, co pozwoliło jej uzyskać stopień doktora habilitowanego. W 2007 roku została profesorem nauk humanistycznych.

W jej działalności naukowej dominuje tematyka historii literatury polskiej oraz teorii literatury, ze szczególnym uwzględnieniem literatury XX wieku. Jako nauczycielka akademicka, Iwasiów pełniła rolę profesora na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Szczecińskiego, gdzie zarządzała również Instytutem Polonistyki i Kulturoznawstwa. Jest autorką licznych opowiadań, tomików poetyckich, rozpraw oraz esejów, które przepełnione są analizą literatury polskiej XX i XXI wieku z perspektywy krytyki feministycznej.

Wiele jej publikacji zostało opublikowanych w renomowanych czasopismach literackich, takich jak: „Kresy”, „Nowe książki”, „Teksty drugie”, „FA-art”, „Borussia”, oraz „Pamiętnik Literacki”. W latach 1999-2012 miała zaszczyt pełnić funkcję redaktorki naczelnej dwumiesięcznika literackiego „Pogranicza”. W 2019 roku dołączyła do Rady Doskonałości Naukowej I kadencji.

W sierpniu 2020 roku, Inga Iwasiów była jednym z blisko 30 twórców, którzy odstąpili od członkostwa w Stowarzyszeniu Pisarzy Polskich, co było wyrazem ich niezadowolenia z działalności tej organizacji. Po tej decyzji, przystąpiła do stowarzyszenia Unia Literacka, kontynuując swoją aktywność w przestrzeni literackiej.

Udział w jury nagród literackich

Inga Iwasiów odegrała istotną rolę w kształtowaniu polskiego środowiska literackiego, angażując się w działalność jury różnych nagród literackich. Jednym z jej wyróżniających osiągnięć jest pełnienie funkcji pomysłodawczyni oraz przewodniczącej Ogólnopolskiej Nagrody Literackiej dla Autorki „Gryfia”, której celem jest wspieranie i promowanie twórczości kobiet. Warto dodać, że w 2013 roku Inga nie została powołana do kolejnej kadencji kapituły nagrody, co spotkało się z krytyką ze strony środowisk akademickich oraz literackich.

Decyzja ta miała swoje konsekwencje, ponieważ w następstwie niezadowolenia, w 2015 roku Olga Tokarczuk postanowiła poprosić kapitułę o usunięcie swojego nazwiska z listy nominowanych. Oprócz tego, Iwasiów była członkinią jury Nagrody Wielkiego Kalibru w latach 2018–2021 oraz Poznańskiej Nagrody Literackiej im. Adama Mickiewicza.

W szczególności jej zaangażowanie w Nagrodzie Literackiej „Nike” jest warte podkreślenia, ponieważ w 2021 oraz 2023 roku pełniła funkcję przewodniczącej tegoż jury. Jej wkład w działalność nagród literackich jest nie tylko znaczący, ale również wpływa na rozwój i promocję jakościowej literatury w Polsce.

Wystąpienie w czasie Strajku Kobiet

W październiku 2020 roku podczas Strajku Kobiet miało miejsce wystąpienie prof. Ingi Iwasiów, które wzbudziło kontrowersje oraz krytykę ze strony niektórych prawicowych i konserwatywnych mediów. Krytyka pochodziła również ze strony ministra edukacji i nauki Przemysława Czarnka, który ogłosił zamiar wyciągnięcia konsekwencji wobec nauczycieli oraz akademików biorących udział w protestach. Z tego powodu minister skierował pismo do rektora Uniwersytetu Szczecińskiego, które było bezpośrednio związane z profesorem Iwasiów.

W obronie postawy Ingi Iwasiów stanęło środowisko akademickie Uniwersytetu Szczecińskiego, które sprzeciwiało się jej krytyce. Warto zaznaczyć, że również członkowie kapituły Poznańskiej Nagrody Literackiej im. Adama Mickiewicza wyrazili swoje niezadowolenie z ataków skierowanych w stronę profesorki.

W listopadzie 2020 roku prof. Tadeusz Żuchowski ogłosił swoją rezygnację z członkostwa w zespole humanistycznym Rady Doskonałości Naukowej, argumentując, że nie chce pracować ramię w ramię z prof. Ingą Iwasiów. Jego porównanie jej do chłopców z przekleństwami w okolicy szkoły nie zostało przyjęte z aprobatą. Na tę wypowiedź odpowiedziała, wnosząc prywatny akt oskarżenia przeciwko Żuchowskiemu za pomówienie.

W czerwcu 2022 roku prof. Iwasiów wygrała sprawę, a Sąd Okręgowy w Poznaniu potwierdził wyrok, uznając, że prof. Tadeusz Żuchowski miał na celu obrażenie i poniżenie Ingi Iwasiów. Sąd odstąpił jednak od wymierzenia kary grzywny.

Odznaczenia i wyróżnienia

Inga Iwasiów to osoba, która otrzymała liczne odznaczenia i wyróżnienia w uznaniu za jej zasługi w dziedzinie kultury oraz działalność na rzecz praw człowieka.

• Brązowy Krzyż Zasługi (2001),
• Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005),
• Nagroda Artystyczna Miasta Szczecin za rok 2008,
• Zachodniopomorski Nobel (2009),
• tytuł Ambasadora Szczecina (2010),
• tytuł „Obrończyni Praw Człowieka” oraz Nagroda marszałka województwa pomorskiego (2022).

Twórczość

Poezje

Inga Iwasiów w swoim dorobku literackim zawarła wiele cennych utworów poetyckich. W 2001 roku wydano zbiór Miłość, który spotkał się z pozytywnym odbiorem krytyków.

Trzy lata później, w 2004 roku, zadeskał tytuł 39/41, który udowodnił jej umiejętności poetyckie i zyskał uznanie wśród czytelników.

Opowiadania

Debiut literacki autorki miał miejsce w 1998 roku, kiedy to wydała Miasto-ja-miasto. Stanowi ono istotny krok w jej karierze. Kolejne opowiadania, jak Smaki i dotyki, opublikowane przez Wielką Literę w 2006 roku, pokazują jej rozwój jako pisarki. ISBN 978-83-64142-91-8 stanowi potwierdzenie wagi tej publikacji.

Powieści

Powieści Iwasiów są pełne pasji i refleksji. W 2008 roku wyszła Bambino, wydana przez Świat Książki, która dotarła do finału Nagrody Literackiej „Nike” w 2009 roku oraz została nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia roK później.

Kolejne powieści, takie jak Ku słońcu z 2010 roku oraz Na krótko z 2012 roku, kontynuują jej literacką podróż. W 2014 roku ukazała się W powietrzu, a rok później Pięćdziesiątka, obie wydane przez Wielką Literę. W 2019 roku światło dzienne ujrzała Kroniki oporu i miłości, której autorstwo przyniosło jej Nagrodę Literacką Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego „Jantar” w 2021. Ostatnia powieść Późne życie miała premierę w 2023 roku, a jej ISBN 978-83-964696-5-6 potwierdza jakość tej pozycji.

Monografie

Iwasiów ma na swoim koncie również wiele ważnych monografii. W 1994 roku napisała Kresy w twórczości autorstwa Włodzimierza Odojewskiego, próbując analizować związki feministyczne w literaturze. W 2000 roku skoncentrowała się na prozie Leopolda Tyrmanda, wydając publikację Opowieść i milczenie.

Inne jej znane prace to: Prywatne/publiczne. Gatunki pisarstwa kobiecego (Szczecin, 2008), Pisarstwo kobiet pomiędzy dwoma dwudziestoleciami (Kraków, 2012, Universitas, ISBN 978-83-242-1309-2), oraz Granice. Polityczność prozy i dyskursu kobiet po 1989 roku (Szczecin, 2013, ISBN 978-83-7241-929-3). W 2020 roku opublikowała Odmrażanie. Literatura w potrzebie, zachęcając do refleksji nad współczesną literaturą.

Eseje i wspomnienia

W swoim dorobku literackim Iwasiów zawarła również eseje i wspomnienia. Rewindykacje. Kobieta czytająca dzisiaj opublikowane w Krakowie w 2002 roku to już klasyka, natomiast Gender dla średnio zaawansowanych. Wykłady szczecińskie z 2004 roku dostarczają cennych spostrzeżeń. Notatki żałobne Umarł mi ukazały się w 2013 roku w Wydawnictwie Czarnym, a najnowszy tytuł Widok z okna w podróży służbowej wydany przez Biuro Literackie w 2023 roku, tonie w refleksji nad codziennym życiem.

Inne

Warto również wspomnieć o dramacie Dziecko, który miał swoją premierę w Teatrze Współczesnym w Szczecinie w 2017 roku, ukazując tym samym różnorodność form artystycznych, które podejmuje autorka.

---

Oceń: Inga Iwasiów

---