Inka Dowlasz

---

Życiorys

Inka Dowlasz może poszczycić się bogatym wykształceniem artystycznym. Ukończyła Wydział Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w roku 1975 oraz Wydział Reżyserii Dramatu Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie, który zakończyła w 1985 roku. W 2005 roku uzyskała również stopień doktora sztuki teatralnej. W trakcie swoich studiów w dużym stopniu była zainspirowana psychologią, co zaowocowało rozpoczęciem pracy nad technikami konstrukcji roli, wyniesionymi z doświadczenia zdobywanego w Teatrze Laboratorium Jerzego Grotowskiego.

Artystka reżyserowała liczne sztuki w takich miejscach jak Teatr Polski oraz Teatr Współczesny w Szczecinie, Teatr im. Siemaszkowej w Rzeszowie, a także w Teatrze im. Jaracza w Łodzi oraz w Starym Teatrze im. Modrzejewskiej w Krakowie. Niektóre z wystawionych przez nią sztuk to m.in. „Czarownice z Salem” autorstwa Arthura Millera oraz „Kobieta z wydm” Kōbō Abe.

Na początku lat 90. XX wieku Dowlasz zaczęła pisać własne scenariusze zarówno teatralne, jak i telewizyjne. Jej dzieło, „Toksyczni rodzice”, miało swoją prapremierę na deskach Teatru Ludowego w Krakowie w 1995 roku. W kolejnych latach powstały kolejne jej prace, takie jak „Bici biją”, „Odlot” (nagradzany na festiwalu „Konteksty” w Poznaniu), „Sytuacja bez wyjścia”, „Wakacje w Holandii” oraz „Sekrety Baronowej”. Współpracując z Teatrem Śląskim im. Wyspiańskiego w Katowicach, zaprezentowała sztukę „Idź się leczyć” oraz zrealizowała spektakl „Toksyny” w Teatrze Powszechnym im. Kochanowskiego w Radomiu. Również stworzyła monodram „Elizabeth Watson – cichociemna”, który opowiada o życiu gen. Elżbiety Zawackiej.

Inscenizacja „Pułapek” autorstwa Inki Dowlasz zyskała uznanie podczas jubileuszu stulecia Teatru na Pohulance w Wilnie, który odbył się w styczniu 2013 roku. Jej zaangażowanie w Teatrze Ludowym obejmuje także pracę z młodzieżą poprzez organizowanie warsztatów teatralnych. W 1998 roku inicjowała utworzenie Studia Improwizacji, a w 2000 roku powołała Studium Terapii przez Sztukę. W latach 1997–1998 współpracowała z Jerzym Fedorowiczem, ówczesnym dyrektorem nowohuckiego teatru, przy realizacji programu telewizyjnego „Zadyma” w TVP2, który stał się platformą do dyskusji nad trudnymi tematami.

Poza swoją działalnością w Teatrze Ludowym, Inka Dowlasz prowadzi improwizacje sceniczne w ramach zajęć teatrologii na Uniwersytecie Jagiellońskim, a także wykłada w Krakowskiej Szkole Teatralnej i Filmowej oraz w Wyższej Szkole Komunikowania i Mediów Społecznych im. J. Giedroycia w Warszawie.

Od 2017 roku artystka współpracuje z Fundacją na rzecz Doroty Targowskiej i Jej Przyjaciół z siedzibą w Toruniu, gdzie pisze scenariusze i wspiera aktorów związanych z teatrem „Czy TAK czy NIE?”, skupiającym osoby niepełnosprawne, w tym głównie osoby z Trisomią 21. W 2018 roku spektakl „Czy można mnie pokochać?” został zaprezentowany na Biennale XIII Spotkań Teatralnych „Terapia i Teatr” w Łodzi. W dniu 31 maja 2019 roku w Domu Muz w Toruniu odbyła się premiera nowego spektaklu pt. „Sen o dobrych kolegach” w reżyserii Inki Dowlasz w wykonaniu Teatru „Czy TAK czy NIE?”. Z kolei od 2019 roku należy do Rady Programowej Teatru Śląskiego.

Dokonania artystyczne

Oto podsumowanie najważniejszych osiągnięć artystycznych Inkę Dowlasz, która w swojej karierze współpracowała z wieloma renomowanymi teatrami w Polsce.

• 1979: Don Juan Moliera – asystentka reżysera Bohdana Cybulskiego w Teatrze Polskim w Szczecinie,
• 1984: Czarownice z Salem Arthura Millera – reżyseria w Teatrze Współczesnym w Szczecinie,
• 1986: Dom na niebiosach Jiříego Hubača – reżyseria w Teatrze im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie,
• 1987: Solo na dwa głosy Toma Kempinskiego – reżyseria w Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi,
• 1992: Kobieta z wydm Kōbō Abe – adaptacja i reżyseria w Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie,
• 1996: Toksyczni rodzice – scenariusz i reżyseria w Teatrze Ludowym w Krakowie,
• 1998: Bici biją – scenariusz i reżyseria (Teatr Ludowy w Krakowie),
• 1998: Muzyka Ainurów – reżyseria koncertu na podstawie powieści Johna Ronalda Reuela Tolkiena w PWST w Krakowie,
• 1999: Tajemnica Bożego Narodzenia Josteina Gaardera – scenariusz i reżyseria (Teatr Ludowy w Krakowie),
• 1999: Wędrowcom wschodu – reżyseria koncertu na podstawie Podróży na wschód Hermanna Hessego (PWST w Krakowie),
• 2000: Czuwajcie ze mną – ostatni koncert Adriana Lewerkuhna – reżyseria koncertu według Thomasa Manna (PWST w Krakowie),
• 2001: Odlot – scenariusz i reżyseria (Teatr Ludowy w Krakowie),
• 2002: Toksyny Krzysztofa Bizia – reżyseria i scenografia w Teatrze Powszechnym im. Jana Kochanowskiego w Radomiu,
• 2003: Sytuacja bez wyjścia – scenariusz i reżyseria (Teatr Ludowy w Krakowie),
• 2006: Wakacje w Holandii – scenariusz i reżyseria (Teatr Ludowy w Krakowie),
• 2006: Idź się leczyć – scenariusz i reżyseria w Teatrze Śląskim w Katowicach,
• 2007: Sekrety Baronowej – scenariusz i reżyseria,
• 2009: Pierwsza godzina wiekom Jagiellońskim dzwoni – współpraca reżyserska z Danutą Michałowską (PWST w Krakowie),
• 2009: Demokracja Edwarda Gordona Craiga – reżyseria w Fabryce Trzciny w Warszawie,
• 2011: Elizabeth Watson – cichociemna – scenariusz i reżyseria,
• 2012: Pułapki miłości – scenariusz i reżyseria (Polski Teatr w Wilnie).

Nagrody i odznaczenia

Inka Dowlasz to postać o bogatym dorobku artystycznym, którą wyróżniają liczne nagrody oraz odznaczenia za jej działalność na polu sztuki i edukacji. Wyróżnia się nie tylko twórczością, ale także angażowaniem się w działalność terapeutyczną w teatrze.

• w 2003 roku otrzymała Nagrodę Fundacji Polcul za działalność artystyczno-terapeutyczną i wychowawczą w Teatrze Ludowym w Krakowie,
• w tym samym roku zdobyła III nagrodę na I Ogólnopolskim Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych dla Dzieci i Młodzieży „Konteksty” za spektakl Odlot,
• w 2012 roku została laureatką konkursu Profesjonaliści Forbesa 2012 – Zawody Zaufania Publicznego,
• w 2019 roku została uhonorowana medalem Zasłużony Kulturze – Gloria Artis,
• w 2021 roku odznaczono ją Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne osiągnięcia w pracy artystyczno-pedagogicznej oraz za działalność społeczna.

Życie prywatne

Inka Dowlasz jest osobą, której historia rodzinna jest bardzo ciekawa. Jest córką Weroniki i Grzegorza Dowlaszów, którzy w latach 1946–1958 pełnili funkcje nauczycieli w Bezrzeczu pod Szczecinem oraz w Ośrodku Wychowawczym w Policach. Małżeństwo to było również zaangażowane w stworzenie wyjątkowego, pierwszego w Polsce eksperymentalnego Rodzinnego Domu Dziecka, który powstał w Szczecinie Zdrojach.

Inka ma starszego brata Grzegorza, a po przeprowadzce do Zdrojów, oboje mieli liczne przybrane rodzeństwo. W początkowym okresie ich rodzina powiększyła się o kilkunastu przybranych braci, a później o ponad 100 przybranych dzieci, które tworzyły wspólnotę z Mamą Weroniką i Tatą Grzegorzem.

Na co dzień Inka jest mamą swojego syna Filipa, a w 2005 roku opublikowała wspomnienia pod tytułem „O Mamie Weronice”.

---

Oceń: Inka Dowlasz

---