Krzysztof Czesław Kołbasiuk, ur. 17 września 1952 r. w Szczecinie, to postać, która na długie lata zapisała się w historii polskiego teatru i kina. Odszedł z tego świata 3 marca 2006 r. w Warszawie, jednak jego dorobek artystyczny wciąż jest żywy w pamięci wielu miłośników sztuki.
Był on nie tylko utalentowanym aktorem teatralnym, ale również filmowym, telewizyjnym oraz dubbingowym. W 2003 roku zyskał miano członka Stowarzyszenia Filmowców Polskich, co stanowiło ukoronowanie jego kariery i uznanie w środowisku artystycznym.
Wczesne lata
Krzysztof Kołbasiuk to osoba, która od najmłodszych lat wykazywała się wyjątkowymi talentami. W trakcie swojej edukacji brał udział w Ogólnopolskim Konkursie Recytatorskim, w którym osiągał znaczące rezultaty. Na boisku sportowym, jako członek drużyny siatkarzy, zdobył mistrzostwo okręgu, co jest dowodem na jego wszechstronność i determinację.
Uczył się w Technikum Elektronicznym nr 10 im. Fryderyka Joliot-Curie, znajdującym się w Elektronicznych Zakładach Naukowych we Wrocławiu. Jego pasje doprowadziły go do dalszego kształcenia, a w 1976 roku z wyróżnieniem ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie, co otworzyło mu drzwi do kariery aktorskiej.
Kariera sceniczna
Niezwykle istotnym krokiem w karierze Krzysztofa Kołbasiuka był jego debiut, który odbył się 16 kwietnia 1975 roku, na trzecim roku studiów. Sceną, na której zaprezentował swoje umiejętności, był warszawski Teatr Współczesny. Wówczas wystąpił w roli Erharda w znanej sztuce Henrika Ibsena pt. Jan Gabriel Borkman, którą reżyserował Aleksander Bardini. To właśnie u jego boku zadebiutował znakomitych kolegów, takich jak Halina Mikołajska, Zofia Mrozowska oraz Jan Świderski.
Kontynuując swoją przygodę ze sceną, na czwartym roku studiów Krzysztof zagrał Jana w spektaklu Pierwszy dzień wolności autorstwa Leona Kruczkowskiego. Owa produkcja, która miała miejsce w 1976 roku, została zrealizowana w Teatrze Na Woli, gdzie dyrektorem był Tadeusz Łomnicki. Po ukończeniu studiów, aktor związał się z tym teatrem na lata 1976–1985, gdzie zdobył doświadczenie i wystąpił w wielu znaczących rolach. Przywołując niektóre z nich, warto zwrócić uwagę na rolę Andrzeja Sartiego w Życiu Galileusza Bertolta Brechta w 1978 roku, a także postać Ułana w Do piachu Tadeusza Różewicza (1979).
W swoim dorobku miał również takie role jak porucznik w Damach i huzarach Aleksandra Fredry (1979), Dialogus w Sędziach. Klątwie Stanisława Wyspiańskiego (1980) oraz obywatel Wiednia w Amadeuszu Petera Shaffera w reżyserii Romana Polańskiego w 1980 roku. Nie sposób też zapomnieć o innych jego występach, na przykład w Niebezpiecznie, panie Mochnacki… Jerzego Mikke (1981), niedźwiedź w Klonowych braciach Eugeniusza Szwarca (1982) oraz bardzo pamiętna rola zbója Sarka–Farka w Igraszkach z diabłem Jana Drdy w 1984 roku.
Krzysztof Kołbasiuk miał także swoje miejsce na scenach większych teatrów stołecznych, między innymi w Teatrze Nowym (1985–1990), gdzie odegrał rolę cara Mikołaja I w Kordianie Juliusza Słowackiego (1986). Należał także do zespołów w Teatrze Dramatycznym (1990–1996) oraz Teatrze Polskim (1999–2004).
Kariera ekranowa
Krzysztof Kołbasiuk jest aktorem, którego kariera telewizyjna i filmowa jest pełna znakomitych ról i znaczących współprac. Jego debiut przypada na współpracę z Teatrem Telewizji, gdzie zagrał Szczęsnego Kossakowskiego w spektaklu Horsztyński autorstwa Juliusza Słowackiego w 1975 roku, wyreżyserowanym przez Ignacego Gogolewskiego. Wkrótce potem miał możliwość uczestniczenia w warsztatach filmowych, które prowadził Jerzy Grotowski, jego kolega ze studiów Jerzy Bogajewicz, gdzie również brała udział Dorota Stalińska.
Pierwsze kroki w świecie filmu stawiał w serialu Zbigniewa Chmielewskiego Daleko od szosy, gdzie zagrał w dwóch odcinkach rolę przyjaciela Ani Popławskiej, w którą wcieliła się Irena Szewczyk. Jego talent przyciągnął uwagę reżysera Huberta Drapelli, który powierzył Kołbasiukowi rolę Gniewka, syna rybaków z Gdańska, w historycznym serialu młodzieżowym Znak orła (1977). Aktorka Lucyna Smolińska oraz Mieczysław Sroka z kolei zaprosili go do zagrania oficera w fabularyzowanym filmie dokumentalnym Raszyn 1809 (1977).
W kolejnych latach Kołbasiuk zadebiutował w takich produkcjach jak: Tajemnica Enigmy (1979), w której wystąpił jako porucznik, Doktor Murek (1979) w roli sekretarza Stawskiego oraz 07 zgłoś się (1981), gdzie zagrał kochanka Rauschowej, postać graną przez Joannę Żółkowską. Jego rola Jurka Sewera w telenoweli W labiryncie (1990) również przyniosła mu uznanie, gdzie wystąpił jako przyjaciel Doroty Wanat, granej przez Martę Klubowicz.
W serialu Dom (1980–2000), w reżyserii Jana Łomnickiego, zagrał postać Łukasza Zbożnego. Warto również zaznaczyć jego udział w ekranizacjach ważnych polskich dzieł, w tym w filmowej adaptacji powieści Henryka Sienkiewicza Ogniem i mieczem (1999), w reżyserii Jerzego Hoffmana, gdzie wcielił się w rolę deputowanego w Siczy Zaporoskiej, oraz w Pan Tadeusz (1999), w reżyserii Andrzeja Wajdy, w którym zagrał generała Jana Henryka Dąbrowskiego.
Dubbing, radio
Już w trakcie drugiego roku swoich studiów Krzysztof Kołbasiuk nawiązał współpracę ze Studiem Opracowań Filmów. Zdecydował się na dubbing, który uznał za „ważny dla aktora rodzaj pracy”, pod kierownictwem Zofii Dybowskiej-Aleksandrowicz. W jego bogatej karierze dubbingowej znalazło się wiele pamiętnych ról, w tym Tom Jordache (Nick Nolte), a później jego syn Wesley (Gregg Henry) w miniserialu ABC Pogoda dla bogaczy (Rich Man, Poor Man – Book II, 1976–1977). Krzysztof użyczył także swojego głosu Rocco Ciprianiemu (Jack Scalia) w miniserialu CBS Tylko Manhattan (I’ll Take Manhattan, 1987).
Wielokrotnie podkładał głosy postaciom w popularnych serialach animowanych, takich jak Babar, Baśnie i bajki polskie oraz Smerfy. Jego przygoda z radiem rozpoczęła się po ukończeniu PWST. Jak zaznaczył dyrektor oraz główny reżyser Teatru Polskiego Radia, „Krzysztof Kołbasiuk umiał zagrać wszystko”, co skutkowało jego dużą popularnością wśród słuchaczy.
Krzysztof przybliżał poezję oraz czytał powieści w odcinkach, między innymi w programie W Jezioranach. Jego wybitne interpretacje oraz role zostały uhonorowane przez Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji w 1984 roku, przyznając mu Nagrodę I Stopnia. W 1993 roku zyskał również tytuł laureata Złotego Mikrofonu, co potwierdziło jego status w świecie radia.
Życie prywatne
Krzysztof Kołbasiuk był osobą, która związana była z wieloma znanymi postaciami z polskiego świata sztuki. Był mężem dwóch utalentowanych aktorek, Doroty Stalińskiej oraz Jolanty Żółkowskiej. Z drugą z nich miał syna, Kamila, który urodził się w 1983 roku i został uznanym plastykiem.
Śmierć
Tragiczna wiadomość o jego śmierci nadeszła rano 3 marca 2006 roku, w wyniku zawału serca. Informację tę przekazał Teatr Polski w Warszawie, gdzie Kołbasiuk występował jeszcze dzień wcześniej, w czwartkowy wieczór. W dniu 2 marca 2006 roku grał w spektaklu pt. „Zielona Gęś” autorstwa Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, w reżyserii Jarosława Kiliana. Jego partnerką na scenie była m.in. Irena Kwiatkowska. Jerzy Jaroszyński z Teatru Polskiego podkreślił, że „zagrał w tym spektaklu brawurowo”. Niestety, w piątek 3 marca 2006 miał zagrać ponownie w Zielonej Gęsi, jednak los chciał inaczej.
Kołbasiuk został pochowany 10 marca 2006 roku na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich Powązkach, w kwaterze G-3a-1f. Jego odejście pozostawiło niezatarte ślady w sercach jego bliskich, przyjaciół oraz fanów teatru.
Filmografia
Krzysztof Kołbasiuk to znany polski aktor, którego filmografia obejmuje wiele różnorodnych ról na przestrzeni lat. Poniżej przedstawiamy zestawienie jego najważniejszych występów w filmach oraz serialach telewizyjnych.
- 2005–2006: Egzamin z życia – doktor Wiesław Tomaszewski, lekarz Tatiany (odc. 30, 33, 34 i 40),
- 2004: Serce gór – dziadek opowiadający historię „serca gór”,
- 2004–2005: Na Wspólnej – Adam Sulich (odc. 480-482, 485-486, 494, 499),
- 2003: Sensacje XX wieku (odc. 16) – Mieczysław Paluch,
- 2003: Łowcy skór – dyrektor szpitala,
- 2002–2006: Samo życie – Jerzy Markowski,
- 2001: Tam i z powrotem – ordynator,
- 2000: 6 dni strusia – Dyrektor „Azbestów”, ojciec Justyny,
- 2000: Ogniem i mieczem – deputowany w Siczy Zaporoskiej,
- 2000: Cybernetyczny świat,
- 1999: Tryumf pana Kleksa – Anemon Lewkonik,
- 1999: Moja Angelika – major,
- 1999: Pan Tadeusz – Jan Henryk Dąbrowski,
- 1999: Ogniem i mieczem – deputowany w Siczy Zaporoskiej,
- 1997: Sława i chwała – Royski, ojciec Józia,
- 1992: Szwedzi w Warszawie – oficer szwedzki,
- 1991: Maria Curie – Kazimierz Dłuski,
- 1989: Sceny nocne – Ksiądz,
- 1989: Z soboty na poniedziałek,
- 1989: Jemioła – Witold, mąż Julii,
- 1988: Królewskie sny – książę Eliasz,
- 1988: Chichot Pana Boga – dziennikarz,
- 1988–1991: W labiryncie – Jurek Sewer,
- 1988: Gwiazda Piołun – syn dziedziczki,
- 1985: Dłużnicy śmierci – porucznik Marian,
- 1981: Białe tango – Piotr Jarzębski,
- 1980: Powstanie Listopadowe. 1830–1831 – książę de Mortemart (inne języki), ambasador Francji w Rosji,
- 1980–2000: Dom – Łukasz Zbożny,
- 1979–1981: Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy – Karol, narzeczony Hildy Blum,
- 1979: Sekret Enigmy – porucznik w ośrodku wywiadu w Pyrach,
- 1979: Doktor Murek – sekretarz Stawskiego (odc. 2 i 7),
- 1977: Raszyn. 1809 – oficer,
- 1977: Znak orła – Gniewko,
- 1976: Daleko od szosy – Krzysztof, kolega Ani (odc. 3-4).
Udział gościnny
- 2004: Kryminalni – Krymski, właściciel Klubu (odc. 3),
- 2004: Pensjonat pod Różą – Tadeusz Pietyra (odc. 7),
- 2002: Przedwiośnie – mężczyzna wyrzucany ze statku do morza (odc. 2),
- 2001: Zostać miss – ojciec Zosi (odc. 1),
- 2000: Marszałek Piłsudski – oficer przesłuchujący Piłsudskiego (odc. 2),
- 2000: Na dobre i na złe – ojciec Karoliny (odc. 21 i 22),
- 1981: 07 zgłoś się – kochanek Rauschowej (odc. 10),
- 1979: Tajemnica Enigmy – porucznik w ośrodku wywiadu w Pyrach (odc. 2-4).
Jako reżyser dubbingu
Krzysztof Kołbasiuk to uznany reżyser dubbingu, którego prace obejmują wiele popularnych tytułów w branży filmowej i telewizyjnej. Jego talent oraz umiejętności reżyserskie przyczyniły się do stworzenia niezapomnianych postaci w polskim dubbingu.
Lista jego projektów jest naprawdę imponująca i sięga kilku dekad. Oto wybrane tytuły, w których Kołbasiuk odgrywał kluczową rolę:
- 2006: Amerykański smok Jake Long,
- 2005: Robotboy (odcinki 14, 19, 22, 25-26),
- 2005: Batman kontra Drakula,
- 2005: Maggie Brzęczymucha,
- 2002: Harry Potter i Komnata Tajemnic,
- 2002: Księżniczka na ziarnku grochu,
- 2001: Psy i koty,
- 1999: Stalowy gigant,
- 1999: Asterix i Obelix kontra Cezar,
- 1999: Ed, Edd i Eddy,
- 1998–2003: Laboratorium Dextera,
- 1997: Koty nie tańczą,
- 1997: Polowanie na mysz,
- 1997: Batman i Superman,
- 1994–1996: Iron Man: Obrońca dobra (asystent reżysera w odcinkach 1-7, 9-10; reżyser w odcinkach 11-13),
- 1994: Mina Tannenbaum,
- 1993: Kalifornia,
- 1993: Yabba Dabba Do!,
- 1991–1999: Doug Zabawny,
- 1990: Bernard i Bianka w krainie kangurów,
- 1990: Wydział Rosja,
- 1989: Mała syrenka,
- 1988: Oliver i spółka,
- 1988: Mój sąsiad Totoro,
- 1987–1990: Kacze opowieści (nowa wersja dubbingu),
- 1977: Bernard i Bianka,
- 1963: Miecz w kamieniu (nowa wersja dubbingu).
Kołbasiuk wywarł znaczący wpływ na rozwój rynku dubbingu w Polsce, tworząc postaci, które na stałe wpisały się w kulturowy krajobraz naszego kraju. Jego prace przypominają nam o sile animacji i dźwięku w tworzeniu emocji oraz zapamiętywaniu filmowych historii.
Polski dubbing
Krzysztof Kołbasiuk to jedna z najbardziej rozpoznawalnych postaci w polskim dubbingu. Jego wszechstronność oraz umiejętność wcielania się w różnorodne role sprawiają, że jest on cenionym głosem zarówno w filmach animowanych, jak i w fabularnych produkcjach. Poniżej przedstawiamy przegląd jego znaczących ról dubbingowych z różnych lat.
- 2005: Bionicle 3: W sieci mroku – Sidorak,
- 2005: Batman kontra Drakula – Joker,
- 2005: Amerykański smok Jake Long,
- 2005: Zagubiony Mikołaj – Święty Mikołaj 1,
- 2005: Szeregowiec Dolot,
- 2005: Oliver Twist,
- 2004: W 80 dni dookoła świata,
- 2004: Scooby-Doo 2: Potwory na gigancie – Czarny Rycerz,
- 2004: Dom dla Zmyślonych Przyjaciół pani Foster – Święty Mikołaj (odc. S1),
- 2003: Nawiedzony dwór – Coleman,
- 2002–2005: Baśnie i bajki polskie – lektor (2002–2005),
- 2002–2003: Psie serce – Draga,
- 2002: Śnięty Mikołaj 2 – Scott,
- 2002: Księżniczka na ziarnku grochu – Filip,
- 2001–2008: Cafe Myszka,
- 2001: Atlantyda – Zaginiony ląd – Profesor Harcourt,
- 2000: Świąteczna przygoda – Scenarzysta,
- 2000: Wampirek – Łowca wampirów,
- 2000: 102 dalmatyńczyki – wykonanie piosenek,
- 1999–2002: Chojrak – tchórzliwy pies – Bałwan (odc. 37b),
- 1999–2002: Chojrak – tchórzliwy pies – Świniak (odc. 11a),
- 1999–2000: Mysia – narrator,
- 1999: Gwiezdne wojny: część I – Mroczne widmo – Qui-Gon Jinn,
- 1999: Babar – król słoni – Babar,
- 1999: Tryumf pana Kleksa – Anemon Lewkonik,
- 1998: Magiczny miecz – Legenda Camelotu – Ruber,
- 1998: Książę Egiptu – Jetro,
- 1998: Mulan – Generał Li,
- 1997: Koty nie tańczą,
- 1997: Polowanie na mysz – Alexander Falko,
- 1997: Piękna i Bestia. Zaczarowane święta – Maestro Forte,
- 1997: Żywiołki,
- 1996: Aladyn i król złodziei – Kassim,
- 1996: MOT – Monstrualny Oryginalny Twór – postać tytułowa,
- 1996: Wszystkie psy idą do nieba 2 – Red,
- 1995: Pocahontas – Ratcliffe,
- 1995: Zakochany pingwin – Drake,
- 1994–1997: Sceny z życia smoków,
- 1994–1996: Iron Man: Obrońca dobra – Century (Centaur) (odc. 1-13),
- 1994–1996: Iron Man: Obrońca dobra – Fin Fang Foom (odc. 11-12),
- 1994: Troll w Nowym Jorku – Stanley,
- 1994: Brzdąc w opałach – Eddie,
- 1994: Śnięty Mikołaj – Scott,
- 1994: Księżniczka łabędzi – Król William,
- 1993–1994: Bajki pana Bałagana – Kruk Krak,
- 1993: Miasteczko Halloween – Babojagołak,
- 1992–1998: Batman – Thomas Wayne, Tygrus,
- 1992–1993: Rodzina Addamsów – Wujek Fester,
- 1992: Teknoman – O’Rourke,
- 1990–1994: Przygody Animków,
- 1989–1992: Brygada RR,
- 1989: Babar zwycięzca – Babar,
- 1988: Oliver i spółka – Parówkarz,
- 1987–1990: Kacze opowieści,
- 1987–1988: Babar – Babar,
- 1987: Leśna rodzina,
- 1985–1988: Troskliwe misie,
- 1985: Temida – Karol Wenta, dziennikarz IKC-a,
- 1983: Dookoła świata z Willym Foggiem – Willy Fog,
- 1983: Przygody Błękitnego Rycerzyka – Hrabia Tawulec,
- 1982: Przygody Myszki Miki i Kaczora Donalda,
- 1981–1990: Smerfy – Pasibrzuch (w sezonach 5 i 6),
- 1979: Porwanie Savoi – Guido Tortensen,
- 1976: Pogoda dla bogaczy – Tom / Weasley (druga seria),
- 1976: Ja, Klaudiusz – Druzus,
- 1972–1973: Nowy Scooby Doo,
- 1964: Mary Poppins – Wuj Albert (dubbing z 2005),
- 1955: Zakochany kundel – Tony.
Jako lektor
- 2005: Lider (Arnold A.),
- 2005: Zula z Czeczenii,
- 2005: Zwyczajny bohater,
- 2000: Edmund Osmańczyk,
- 1998: Zwłoki nieznane,
- 1998: Karol Messerchmidt,
- 1997: W duchu i w prawdzie,
- 1996: Fałdy, draperie,
- 1996: Jedynie prawda jest ciekawa,
- 1996: Związek Wolnego Słowa,
- 1994: Być w cieniu,
- 1994: Wizja lokalna – nie powinno nas być wśród żywych,
- 1993: Misjonarze,
- 1991: Kurier nadziei,
- 1989–1995: Nauka i legenda,
- 1983: Mistrza Canaletta przewodnik po Stanisławowskiej Warszawie,
- 1980: Spacer po Warszawie pana Bolesława Prusa.
Przypisy
- AnnaA. Gronczewska AnnaA., Rocznica niezwykłego serialu. 43 lata temu wyemitowano pierwszy odcinek „Domu”, „Dziennik Łódzki”, 10.11.2023 r. [dostęp 17.06.2024 r.]
- Karolina Małas: Poznali się na planie „Domu”. Był żonaty, ale stracił dla niej głowę. Onet.pl, 17.09.2022 r. [dostęp 17.09.2024 r.]
- a b Krzysztof Kołbasiuk, [w:] Stowarzyszenie Filmowców Polskich [online], sfp.org.pl [dostęp 23.09.2024 r.]
- Krzysztof Kołbasiuk, [w:] Encyklopedia teatru polskiego [dostęp 17.09.2024 r.]
- JadwigaJ. Zdanowicz-Kwiatkowska JadwigaJ., Pożegnanie (17.09.1952 – 03.03.2006). Krzysztof Kołbasiuk, [w:] Encyklopedia Teatru Polskiego [online], encyklopediateatru.pl [dostęp 17.09.2024 r.]
- Słynni absolwenci EZN-u. Elektroniczne Zakłady Naukowe. [dostęp 17.09.2024 r.]
- MartaM. Troszczyńska MartaM., Od pół wieku w Jezioranach [online], adonai.pl.
- Elżbieta Królikowska. Te pierwsze, małe bilanse.... „Film”. nr 13/1985 (1865) (XL), s. 16, 31.03.1985 r. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X.
- Wszystko co niesie życie [online], styl.pl, 28.04.2011 r.
- Zmarł Krzysztof Kołbasiuk [online], stopklatka.pl, 03.03.2006 r. [dostęp 06.10.2010 r.]
- Odszedł Krzysztof Kołbasiuk [online], Wyborcza.pl, 03.03.2006 r. [dostęp 29.07.2010 r.]
- Pogrzeb Krzysztofa Kołbasiuka [online], Onet.pl, 10.03.2006 r. [dostęp 09.07.2012 r.]
- HenrykH. Kocój HenrykH., Polskie zabiegi dyplomatyczne wobec łamania zasad neutralności przez Prusy, „Niepodległość i Pamięć”, nr4, 2020 r., s. 37.
- AgnieszkaA. Chamera-Nowak AgnieszkaA., Biblioteka, której nie ma... Andrzej Edward Koźmian i jego książki, Warszawa: Wydawnictwo SBP, 2015 r., s. 35.
- Powstanie Listopadowe. 1830–1831, 1980 r. [dostęp 29.09.2024 r.]
- M.P. z 2003 r. nr 29, poz. 401, strona 1274, nr 21.
- Krzysztof Kołbasiuk w bazie filmpolski.pl.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Katarzyna Nosowska | Marcin Czerkasow | Krzysztof Warlikowski | Piotr Klimek (muzykolog) | Magdalena Kordylasińska | Hanna Nowicka-Grochal | Franz Hessel | Małgorzata Szapował | Anna Pasikowska | Aleksander Bem (muzyk) | Piotr Andrejew | Damian Ukeje | Daniel Potasz | Margit Nünke | Oscar Hammerstein I | Krzysztof Łukaszewicz (reżyser) | Jolanta Jaszkowska | Cleo (piosenkarka) | Marta Stalmierska | Paulina AndrzejewskaOceń: Krzysztof Kołbasiuk