Żydowce

---

Historia

Pierwsze ślady bytności człowieka w Żydowcach sięgają czasów neolitu. W trakcie badań archeologicznych odkryto znaleziska związane z kulturą pucharów lejkowatych, co potwierdza, że osadnictwo w tej okolicy istniało już w neolicie oraz w epoce brązu, reprezentowanej przez kulturę łużycką.

Wieś Żydowce została założona w 1750 roku przez radcę Izby Wojenno-Skarbowej Richarda Christopha Sydowa. Był to rezultat zarządzenia króla Prus, Fryderyka II, wydanego w 1747 roku, które zobowiązywało do zasiedlenia terenów nad Regalicy. Zgodnie z umową z dnia 30 czerwca 1747 roku, którą potwierdził król 25 lipca, Żydowce zostały sprzedane za kwotę 411 talarów, 7 groszy oraz 6 fenigów czynszu wieczystego przez Pomorską Izbę Wojenno-Skarbową (niem. Pommersche Kriegs- und Domainen-Kammer) w Szczecinie. Richard Christoph Sydow był głównym dzierżawcą urzędu w Kołbaczu.

W trakcie wojny siedmioletniej, w 1758 roku, wieś została zniszczona w wyniku ataku wojsk rosyjskich. Została odbudowana, ale w 1813 roku znów padła ofiarą zniszczeń, tym razem ze strony wojsk francuskich. Mimo tych zawirowań, Żydowce stały się jednym z bardziej dochodowych majątków w powiecie gryfińskim.

W 1865 roku, 2/3 znakomitych łąk w Żydowcach, położonych wzdłuż Regalicy i podzielonych na niewielkie parcele, zostało wydzierżawionych za roczną kwotę 4000 talarów. Dodatkowo, inne tereny przynosiły dochody, co doprowadziło do oszacowania wartości majątku na 120 tys. talarów. W roku 1868 wieś zamieszkiwało 438 osób, a na terenie znajdowało się 36 domów mieszkalnych oraz 61 budynków gospodarczych, a ziemia została podzielona na 311 parceli, co w sumie dawało 424 morgi. Działała również cegielnia.

W 1903 roku powstała fabryka sztucznego jedwabiu, która była własnością hrabiego Guido Henckel von Donnersmarck. W 1911 roku fabryka została rozbudowana, a w jej obrębie wybudowano nowe domy dla pracowników oraz urzędników. W ramach tej rozbudowy, w latach 1911–1912 umocniono nabrzeża przeładunkowe przy fabryce, a w latach 1913–1914 dokonano regulacji Regalicy, umacniając linię brzegową Żydowiec. Niestety, w roku 2000 fabryka „Wiskord” S.A. ogłosiła upadłość.

Podczas II wojny światowej, zabudowa mieszkalna i przemysłowa Żydowiec doświadczyła poważnych zniszczeń. Główne uszkodzenia miały miejsce podczas nocnych nalotów bombowców alianckich, które miały miejsce w dniu 3/4, 13/14 oraz 25/26 sierpnia 1944 roku. Ostateczne zdobycie Żydowiec miało miejsce 18 marca 1945 roku, po zaciętych walkach oddziałów piechoty radzieckiej, wspieranych przez polską artylerię.

---

Oceń: Żydowce

---