Historia Szczecińskiej Fabryki Motocykli sięga końca lat 50-tych XX wieku, kiedy to fabryka, pierwotnie znana jako „Szczecińska Wytwórnia Sprzętów Metalowych”, zmieniła swoją nazwę. W 1957 roku (według niektórych źródeł na początku 1958 roku) fabryka oficjalnie przyjęła miano Szczecińskiej Fabryki Motocykli w związku z wprowadzeniem do produkcji motocykli Junak.
Ta zmiana odzwierciedlała nie tylko rozwój zakładu, ale również rosnące znaczenie branży motocyklowej w Polsce. Produkcja motocykli stała się kluczowym elementem działalności zakładu, który z powodzeniem dostarczał swoje wyroby na rynek krajowy.
Historia firmy
Fabryka Mechanizmów Samochodowych „Polmo” to przykład przedsiębiorstwa z bogatą historią, sięgającą 1946 roku, kiedy to powstała w Szczecinie na terenach byłych niemieckich zakładów „Stoewer Werke AG”. Początkowo firma działała jako filia fabryki Ursus, nosząc nazwę „Państwowy Zakład Przemysłu Motoryzacyjnego”, która szybko zmieniła się na „Państwowy Zakład Inżynierii Ursus nr 2”. Jej działalność skupiała się na produkcji komponentów do ciągników rolniczych. W tym czasie fabryka odegrała również ważną rolę w uruchamianiu innych zakładów w Szczecinie.
W 1950 roku nastąpiły kolejne istotne zmiany, zarówno w nazwie, jak i w zakresie produkcji. W kontekście narastającej zimnej wojny, zdecydowano się na przeniesienie produkcji technologicznie zaawansowanej z bliskości granicy – w rezultacie powstała „Fabryka Okuć i Sprzętów Metalowych”, a z czasem zmieniona na „Szczecińska Wytwórnia Sprzętów Metalowych”. Zakład koncentrował się na wytwarzaniu różnych przedmiotów, w tym m.in. łóżek, foteli dentystycznych, szaf oraz wózków, włączając się w struktury „Zjednoczenia Przemysłu Sprzętu Medycznego”. W tym okresie zespół inżynierski stanowiło jedynie kilku techników, co znacząco ograniczało możliwości zakładu.
W 1955 roku fabryka przeżyła istotne zmiany. Została przekazana do resorcie motoryzacyjnym, a już w sierpniu tego samego roku zapadła decyzja o rozpoczęciu produkcji motocykli Junak M07. To przekształcenie w producenta motocykli najwyższej kategorii w Polsce wiązało się z dynamicznym rozwojem i potrzebą adaptacji młodej kadry inżynierskiej. Mimo braku doświadczenia, zespół szybko podjął wyzwanie modernizacji projektu oraz wprowadzenia innowacji, co przyczyniło się do poprawy jakości i standardów produkcji.
Jednakże „złote czasy” dla fabryki zakończyły się w 1964 roku z powodu spadku popytu na motocykle Junak, co doprowadziło do ograniczenia produkcji, a następnie jej całkowitego zawieszenia. Nastąpiła kolejna istotna zmiana profilu działalności, gdy fabryka skoncentrowała się na dostarczaniu wałów napędowych i mechanizmów kierowniczych dla krajowych producentów. W 1967 roku zmieniono nazwę na „Fabrykę Mechanizmów Samochodowych POLMO”. W takim statusie zakład funkcjonował przez następne 25 lat.
W 1974 roku w fabryce rozpoczęto produkcję układów kierowniczych na bazie licencji niemieckiej firmy ZF. Kolejne przekształcenia miały miejsce w 1993 roku, gdy fabryka przekształciła się w spółkę akcyjną pod nazwą „Fabryka Mechanizmów Samochodowych POLMO S.A.”. Niestety, od lutego 2011 roku zakład zmagał się z procedurą upadłości likwidacyjnej.
Rok 2012 przyniósł ostateczne zakończenie działalności w tym miejscu, gdy budynki fabryki zostały wyburzone, a na ich miejscu rozpoczęto budowę galerii handlowej. Budynek biurowy przeszedł renowację i obecnie jest w posiadaniu dewelopera Modehpolmo.
Przypisy
- Absolwenci 56 – FMS – POLMO na gruzach Fabryki Motocykli JUNAK [online], absolwenci56.szczecin.pl [dostęp 27.02.2018 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Budynki przemysłowe i magazynowe":
Fabryka Papieru „Szczecin-Skolwin” | Budynek przy ul. Świętego Ducha 4 w Szczecinie | Elektrownia Pomorzany | Elektrownia Szczecin | Dąbie (zajezdnia autobusowa) | Pogodno (zajezdnia tramwajowa) | Stara Rzeźnia w Szczecinie | Klonowica (zajezdnia autobusowa) | Bosman Browar SzczecinOceń: Fabryka Mechanizmów Samochodowych „Polmo”