Niebuszewo-Bolinko

---

Położenie

Osiedle Niebuszewo-Bolinko jest sąsiadem z innymi osiedlami w Szczecinie, co sprawia, że jego lokalizacja jest niezwykle interesująca. Graniczy z wieloma różnymi obszarami, w tym z Niebuszewem od strony północnej, oraz Drzetowem-Grabowem od wschodu. Od południa osiedle sąsiaduje z Śródmieściem-Północ, a od południowego zachodu z Łęknem. Ponadto, od północnego zachodu znajduje się Arkońskie-Niemierzyn.

Granice osiedla można w przybliżeniu określić jako przebiegające wzdłuż ul. Pawła VI, linii kolejowej nr 406, ul. Emilii Sczanieckiej, ul. Emilii Plater, ul. Stanisława Staszica, a także wokół ronda Giedroycia. Dodatkowo, północno-wschodnie ogrodzenie 109. Szpitala Wojskowego oraz ul. Juliusza Słowackiego są integralnymi elementami otoczenia tego osiedla.

Historia

W połowie XIX wieku z uwagi na dynamiczny rozwój przemysłu w Szczecinie rozpoczęto intensywną zabudowę obszaru, który obecnie obejmuje ulice Wyzwolenia, Krasińskiego i Janosika. Obszar ten, znany dzisiaj jako Niebuszewo-Bolinko, został wtedy nazwany Grünhof, co w tłumaczeniu oznacza Zielony Dwór. Niestety, brak lokalnej administracji doprowadził do stagnacji, a w 1859 roku osiedle zostało włączone do granic miasta Szczecina, co stało się bodźcem do jego dalszego rozwoju.

Początkowo wybudowano w tym rejonie m.in. fabrykę maszyn do szycia i rowerów Stoewer, a także zakłady zajmujące się produkcją asfaltu, papy czy wytwarzaniem waty. Powstały również browary oraz gazownia miejska zlokalizowana przy ulicy Boguchwały. W latach 1926-1936, w północnej części osiedla, zrealizowano projekt zespołu kilkupiętrowych modernistycznych budynków mieszkalnych, które miały na celu zaspokojenie potrzeb rodzin o średnich dochodach. W 1927 roku w mieście powstała również jednotorowa uliczna pętla tramwajowa, usytuowana tuż obok nowo wybudowanego dworca kolejowego.

Okres II wojny światowej przyniósł znaczną dewastację, w wyniku której dużą część osiedla zrujnowano. W 1945 roku, w obliczu niejasnej sytuacji administracyjnej w Szczecinie, niemieckie rodziny zaczęły ponownie zasiedlać opustoszałe budynki. Uformowały one własną administrację oraz wybrały burmistrza. Po przekazaniu kontroli nad miastem administracji polskiej rozpoczęto wysiedlanie ludności niemieckiej. Od 1946 roku na ich miejsce przybyła ludność żydowska, która w większości opuściła Szczecin do roku 1958.

Poufne obszary zniszczone w czasie wojny zostały następnie zagospodarowane nowymi blokami oraz wieżowcami z wielkiej płyty, a jednym z przykładów takich osiedli jest Osiedle Piastowskie, zlokalizowane przy ulicy Ofiar Oświęcimia oraz przyległych arteriach. W północno-zachodniej części Niebuszewa-Bolinka przetrwała największa ilość przedwojennej zabudowy, natomiast w częściach południowej i wschodniej zachowało się znacznie mniej historycznych obiektów, głównie w postaci kamienic. W 2001 roku zmodernizowano skrzyżowanie ulic Staszica, Piotra Skargi, Wyzwolenia oraz Kołłątaja, przekształcając je w rondo, któremu nadano imię Jerzego Giedroycia.

Zabudowa

Obszar położony na zachodzie osiedla Niebuszewo-Bolinko wykazuje niewielkie zagęszczenie zabudowy. W tej części znajdują się ciekawe miejsca, takie jak Ogród Dendrologiczny im. Stefana Kownasa, park im. Jacka Karpińskiego, Rodzinne Ogrody Działkowe Niemierzyn oraz Muzeum Techniki i Komunikacji, a także Technopark Pomerania, co czyni tę okolicę interesującą pod względem rekreacyjnym.

W centralnej części osiedla zlokalizowane są stylowe kamienice oraz nowoczesne bloki mieszkalne. Ulice takie jak Krasińskiego, Niemcewicza, Długosza, Świętej Barbary, Kołłątaja, Naruszewicza, Ejsmonda, Reja, Heleny, Rodziewiczówny, Orzeszkowej, Asnyka, Karpińskiego, Kadłubka, i Boguchwały są świadkami wzlotów architektury modernistycznej z lat 20. oraz 30. XX stulecia, które wciąż zachwycają swoim charakterem i estetyką.

Wschodnia część osiedla składa się głównie z powojennego osiedla Piastowskiego. Jest ono usytuowane w głównych rejonach ulic: Ofiar Oświęcimia, Kazimierza Królewicza, Rynkowej, Świętego Marcina, Dembowskiego, Cegielskiego oraz Cyryla i Metodego, co czyni tę okolicę również atrakcyjną dla mieszkańców.

W obrębie całego osiedla można znaleźć wiele interesujących obiektów historycznych, które przyciągają uwagę miłośników architektury. Do najważniejszych z nich należą:

• Muzeum Techniki i Komunikacji, dawniej zajmujące role zajezdni tramwajowej Niemierzyn,
• budynek pofabryczny usytuowany przy ul. Długosza 23,
• budynki fabryki Stoewera, zlokalizowane na ul. Krasińskiego 10-11,
• kościół Najświętszego Zbawiciela przy ul. Słowackiego 1a,
• dworzec Szczecin Niebuszewo ze wszelkimi budynkami mieszkalnymi dla kolejarzy, wiatą peronową oraz placem przydworcowym, mieszczący się przy ul. Orzeszkowej 28, 28a, 28b,
• willa przy ul. Słowackiego 3 wraz z pięknym ogrodem,
• kamienica przy ul. Niemierzyńskiej 18a, niegdyś szwalnia mundurów dla motorniczych,
• szkoła umiejscowiona przy ul. Niemierzyńskiej 17a.

Edukacja

Na maj 2021 roku, Niebuszewo-Bolinko prezentuje bogaty wachlarz instytucji edukacyjnych, które odgrywają kluczową rolę w kształceniu mieszkańców oraz wspieraniu lokalnej społeczności. Wśród wyróżniających się placówek edukacyjnych możemy wskazać:

• Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa ZUT-u w Szczecinie, mieszczący się przy ul. Juliusza Słowackiego 7,
• Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego, ul. Papieża Pawła VI 2,
• Arcybiskupie Wyższe Seminarium Duchowne, ul. Papieża Pawła VI 2,
• Technikum Technologii Cyfrowych, ul. Niemierzyńska 17,
• Technikum Elektryczno-Elektroniczne, ul. Księcia Racibora 60-61,
• Przedszkole Publiczne nr 64, ul. Księcia Barnima III Wielkiego 46,
• Szkoła Podstawowa nr 10 im. Leonida Teligi, ul. Kazimierza Królewicza 63,
• Szkoła Podstawowa nr 41 z Oddziałami Integracyjnymi im. Maksymiliana Golisza, ul. Świętych Cyryla i Metodego 43,
• Szkoła Podstawowa nr 69 im. mjr. Henryka Sucharskiego, ul. Jana Zamoyskiego 2,
• Przedszkole Publiczne nr 67, ul. Hipolita Cegielskiego 9,
• Żłobek nr 5, ul. Kazimierza Królewicza 61.

Wszystkie te instytucje stanowią ważne fundamenty dla rozwoju edukacji w regionie, oferując różnorodne programy i możliwości, które wspierają zarówno dzieci, jak i młodzież w ich przyszłym kształceniu i karierze.

Kultura

W Niebuszewie-Bolinku można znaleźć szereg istotnych instytucji kulturalnych, które odgrywają kluczową rolę w lokalnym życiu społecznym oraz edukacyjnym.

• Muzyum Techniki i Komunikacji znajduje się pod adresem ul. Niemierzyńska 18a,
• Miejska Biblioteka Publiczna – filia nr 4, ul. Księcia Barnima II Wielkiego 25,
• Miejska Biblioteka Publiczna – filia nr 12, ul. Świętego Marcina 1.

Transport publiczny

Obszar Niebuszewa-Bolinka cieszy się dobrze rozwiniętą siecią komunikacji miejskiej, która obejmuje cztery linie tramwajowe: 2, 3, 10 oraz 12. Tramwaje obsługujące linie 2 i 12 kończą swój kurs na jednotorowej pętli tramwajowej „Dworzec Niebuszewo”. Warto również zaznaczyć, że przez to osiedle kursują liczne autobusy, które w części odjeżdżają z pętli Kołłątaja, znajdującej się przy rondzie Giedroycia.

W ramach realizacji projektu Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej dworzec Szczecin Niebuszewo ma stać się stacją początkową dla połączeń kolejowych do Gryfina, Stargardu oraz Goleniowa. Ponadto, stanowi on stację końcową dla transportu kolejowego do Polic.

Ludność

Czy wiesz, że liczba mieszkańców osiedla Niebuszewo-Bolinko ulegała zmianom od 2008 roku? To ważna informacja, która może być interesująca dla osób związanych z tym rejonem. Analiza danych demograficznych dostarcza informacji o rozwoju społeczności lokalnej, a także o trendach populacyjnych w mieście. Źródłem tych informacji jest portal systemu informacji przestrzennej miasta Szczecin.

Wykaz ulic i placów

Istniejące ulice i place

Na terenie szczecińskiego osiedla Łękno znajdują się ulice i place, których historia sięga czasów przedwojennych. Zestawienie nazw, które możemy zobaczyć dzisiaj, bazuje na planie miasta z 1937 roku, gdzie uwzględniono również nazwy niemieckie.

Nazwa	Dawne nazwy
Adama Asnyka	Erichstraße
Boguchwały	Jasenitzer Straße
Bronisławy	Weidenstraße
	Elsenstraße
Hipolita Cegielskiego	Albertstraße
Cyfrowa	powstała po 1945
Edwarda Dembowskiego	Fabrikstraße
	Jędrzeja Moraczewskiego
Księdza Jana Długosza	Adolfstraße
Juliana Ejsmonda	Lübecker Straße
Gdyńska	Gotenhafener Straße
Rondo im. Jerzego Giedroycia	powstało po 1945
Heleny	Bremer Straße
Błogosławionego Wincentego Kadłubka	Pölitzer Straße
	Zabelsdorfer Straße
Franciszka Karpińskiego	Kieler Straße
Kazimierza Królewicza	Ulrichstraße
	Bławatna
Księdza Hugona Kołłątaja	Friedebornstraße
Krasińskiego	Warsower Straße
Księcia Barnima III Wielkiego	Johannisberg
Księcia Racibora	Königgratzer Straße
Teofila Lenartowicza	Kallmeyerstraße
Księdza Biskupa Adama Naruszewicza	Stoewerstraße
Nieduża	powstała po 1945
Juliana Ursyna Niemcewicza	Elysiumstraße
Niemierzyńska	Nemitzer Straße
	Wilsona
	Rewolucji Październikowej
Skwer im. Jacka Nieżychowskiego	Schmuckplatz
Ofiar Oświęcimia	Pölitzer Straße
	Heinrichstraße
	Piusa XI
Elizy Orzeszkowej	Schwartzkopfstraße
Papieża Pawła VI	Weg nach der Mühlenstraße
	Akademicka
Emilii Plater	Lange Straße
Mikołaja Reja	Hamburger Straße
Marii Rodziewiczówny	Königsberger Straße
Rynkowa	Marktstraße
Księdza Piotra Skargi	Roonstraße
Księdza Stanisława Staszica	Grenzstraße
Rondo Sybiraków	powstało po 1945
Juliusza Słowackiego	Mühlenstraße
Aleja Wyzwolenia	Pölitzerstraße
	Jaromira
Zaciszna	Alte Roonstraße
Jana Zamoyskiego	Messenthiner Straße
Świętego Marcina	Martinstraße
Świętego Łukasza	Schulgang
	Lukasstraße
Świętej Barbary	Dorotheenstraße
Świętych Cyryla i Metodego	Feldstraße
Jana Żupańskiego	Schnellstraße

Nieistniejące ulice i place

W południowo-wschodniej części osiedla znajdują się ślady po ulicach, które obecnie już nie istnieją. Wiele z nich jednak zachowało swoje miejsca w pamięci mieszkańców.

• Gołębia (Taubenstraße) – obecnie jest to alejka na skwerze Jacka Nieżychowskiego oraz chodnik prowadzący od ulicy Świętej Barbary do Hali Piastowskiej,
• Świętego Jana Kantego (Auguststraße) – dzisiaj w tym miejscu stoi wieżowiec nr 16 przy ul. Ofiar Oświęcimia,
• Krynicka (Rosenstraße) – obecnie to chodnik pomiędzy blokami przy ul. Ofiar Oświęcimia 16 i 18,
• Mała (Kurzestraße) – jest to boczna do ulicy Świętego Łukasza, gdzie obecnie na tym terenie znajduje się niezagospodarowany plac,
• Radłowa (Oststraße) – obecnie przed wejściem do Szkoły Podstawowej nr 11 przy ul. Emilii Plater utworzono chodnik,
• Skośna (Linksstraße) – obecnie to teren boiska przy Internacie Zespołu Szkół Elektryczno-Elektronicznych przy ul. Księcia Racibora 60-61,
• Ślepa (Robertstraße) – łączyła ul. Cyryla i Metodego z ul. Krynicką, dzisiaj na jej miejscu znajduje się blok przy ul. Cyryla i Metodego 11-17,
• Łęczycka (Scholwinerstraße) – łączyła ul. Boguchwały z ul. Kadłubka, obecnie północna część została zdegradowana do funkcji dojazdu na podwórze bloku przy ul. Boguchwały 25-26, a południowa pełni rolę dojazdu na parking przychodni lekarskiej przy ul. Kadłubka,
• Nordstraße – dawniej łączyła ul. Księżnej Salomei z nieistniejącym odcinkiem ulicy 1 Maja, obecnie północna część jest drogą gruntową pomiędzy ul. Emilii Plater a ul. Kazimierza Królewicza, a południowa, od ul. Emilii Plater do ul. Księżnej Salomei, to część ul. Majora Władysława Raginisa.

Samorząd mieszkańców

Rada Osiedla Niebuszewo-Bolinko składa się z 21 członków. Wzięcie udziału w wyborach do rad osiedli miało miejsce 20 maja 2007 roku, a głos oddało 389 osób, co przełożyło się na niską frekwencję wynoszącą 1,97%. Z kolei w wyborach, które odbyły się 13 kwietnia 2003 roku, liczba głosujących wyniosła 417, co oznaczało trochę wyższą frekwencję, równą 2,07%.

Samorząd osiedla Niebuszewo-Bolinko został utworzony w 1990 roku.

---

Oceń: Niebuszewo-Bolinko

---