Żelechowa jest to obszarwyno i osiedle administracyjne, które stanowi część Szczecina. Osiedle to, zlokalizowane w dzielnicy Północ, pełni funkcję jednostki pomocniczej miasta. Granice Żelechowej wyznaczają: ul. Bandurskiego, ul. Królewskiego, znana również jako „Trasa Północna”, potok Sienniczka, ul. Bogumińska, ogrody działkowe zlokalizowane za ul. Hożą, tereny przemysłowe znajdujące się przy ul. Widuchowskiej, rzeka Odra, ul. Gościsława, trasa kolejowa Szczecin-Police oraz ul. Komuny Paryskiej.
Warto wspomnieć, że w skład osiedla Żelechowa wchodzi również część Sienno, która obejmuje ul. Łączną. Statystyki z roku 2021 wskazują, że na tym obszarze na stałe zameldowanych było 14 258 mieszkańców. Żelechowa, z racji swojego położenia, stanowi atrakcyjną lokalizację w obrębie Szczecina, łącząc aspekty przemysłowe z mieszkaniowymi i rekreacyjnymi.
Historia i zabudowa
Dzielnica jest podzielona na dwie główne części, oddzielone ulicą Obotrycką. Na zachodniej stronie tej ulicy znajduje się górna część, w której dominują domy jedno- i dwurodzinne, budowane od lat 70. XX wieku aż po dzisiejsze czasy.
Natomiast w dolnej części, zlokalizowanej po wschodniej stronie Obotryckiej, przeważa zabudowa sprzed II wojny światowej. W tej okolicy można spotkać domy robotnicze z lat 20. oraz 30. XX wieku, a także nowe osiedla wielorodzinne, które są w trakcie powstawania.
Nazwa Żelechowa została przyjęta urzędowo w 1946 roku, gdy zastąpiono nią niemiecką nazwę Züllchow.
Obszary zielone
Osiedle jest usytuowane na wschodnich zboczach Wzgórz Warszewskich, gdzie można odkryć kilka fascynujących miejsc krajobrazowych, które oferują wspaniałe punkty widokowe. W szczególności, okolice Sienna, a zwłaszcza wzgórza przy ulicach Łącznej, Kormoranów oraz Piaskowej, przyciągają mieszkańców i turystów.
Na terenie osiedla można znaleźć kilka parków-cmentarzy, które pochodzą z czasów niemieckich. Większość nagrobków została niestety zatonęła w Stawie Brodowskim, znajdującym się przy ulicy Wilczej. Wśród tych miejsc szczególnie wyróżnia się:
- Park Brodowski – jest to dobrze utrzymany i oświetlony teren, idealny do spacerów,
- Park położony przy ul. Ostrowskiej – charakteryzuje się pomnikiem upamiętniającym mieszkańców, którzy polegli podczas I wojny światowej oraz licznymi płytami nagrobnymi, które zachowały się w różnym stanie, a jego stan również umożliwia swobodne korzystanie,
- Park przy ul. Hożej – również zadbany, co czyni go przyjemnym miejscem do relaksu,
- Park usytuowany przy ul. Obotryckiej – uporządkowany i oświetlony, co zwiększa komfort spacerów po zmroku,
- Park Tilebeinów – zlokalizowany przy ul. Dębogórskiej, niestety, wymaga znacznych nakładów na renowację ponieważ jest zaniedbany,
- Stawy Bliźniaki – znajdujące się przy ul. Studziennej, również pozostawione bez odpowiedniej troski, co wpływa na ich estetykę.
Cały obszar osiedla odzwierciedla urok przyrody, mimo że niektóre miejsca mogą wymagać większej dbałości ze strony lokalnych władz. Zróżnicowanie przestrzeni zielonych stanowi wartość dodaną dla mieszkańców, oferując możliwości rekreacji i relaksu w otoczeniu natury.
Ludność
Liczba mieszkańców osiedla Żelechowa zmieniała się od 2008 roku.
Informacje na temat tej populacji można znaleźć w systemie informacji przestrzennej miasta Szczecin.
Samorząd mieszkańców
Rada Osiedla Żelechowa składa się z 15 członków, którzy pełnią swoje funkcje pośród społeczności lokalnej. Warto wspomnieć, że w wyborach do rad osiedli, które odbyły się 20 maja 2007 roku, wzięło udział 246 głosujących, co przekłada się na frekwencję wynoszącą zaledwie 2,12%.
Nieco wcześniej, 13 kwietnia 2003 roku, frekwencja była nieco wyższa, ponieważ w wydarzeniu wzięło udział 269 głosujących, co dało wynik 2,41%. Te dane pokazują, jak ważne jest ciągłe angażowanie mieszkańców w sprawy ich osiedla.
Samorząd osiedla Żelechowa został ustanowiony w 1990 roku, co świadczy o długoletniej historii lokalnej samorządności.
Transport
W Żelechowej komunikacja drogowa jest kluczowa, a główne arterie łączące różne dzielnice Szczecina z innymi obszarami są starannie zaplanowane. Drogą, będącą częścią ul. Obotryckiej, która rozciąga się od południa do północy, można łatwo dotrzeć do centrum Szczecina oraz do takich osiedli jak Niebuszewo i Bukowo, a także do wsi Przęsocin oraz miasta Police w tym Mścięcino i Stare Miasto.
Inną ważną trasą jest ul. Dębogórska, która również biegnie od południa do północy, łącząc centrum Szczecina z osiedlami, takimi jak Drzetowo, Golęcino-Gocław, Stołczyn oraz Skolwin. Ta trasa również umożliwia dotarcie do Police, co czyni ją kluczowym elementem lokalnej infrastruktury.
Natomiast droga, której odcinki to ul. Robotnicza, Hoża oraz Łączna, rozciąga się w kierunku wschód-zachód i łączy obszary nadodrzańskie z Warszewem, co zapewnia dodatkowe opcje transportowe dla mieszkańców oraz odwiedzających.
W budowie znajduje się obwodnica śródmiejska Szczecina, której odcinek żelechowski obejmuje ul. Przyjaciół Żołnierza. Zakończona obwodnica przyniesie korzyści w postaci zmniejszenia natężenia ruchu w mieście oraz poprawy komunikacji w regionie.
W dolnej części osiedla znajduje się przystanek kolejowy Szczecin Żelechowo, który obecnie nie jest wykorzystywany do przewozów pasażerskich, co stanowi dodatkowy temat do rozwoju w przyszłości w kontekście lokalnej sieci transportowej.
Przypisy
- a b Portal Systemu Informacji Przestrzennej Miasta Szczecin [online], geoportal.szczecin.pl [dostęp 04.06.2021 r.]
- Radni osiedla Żelechowa. Urząd Miasta Szczecin. [dostęp 17.05.2017 r.]
- Wybory Rad Osiedlowych 20 maja 2007. Urząd Miasta Szczecin. [dostęp 17.05.2017 r.]
- Wybory do Rad Osiedli 13 kwietnia 2003 r. w statystyce. Urząd Miasta Szczecin. [dostęp 07.05.2010 r.]
- Uchwała Nr VIII/53/90 Rady Miejskiej w Szczecinie z dnia 28.11.1990 r. w sprawie utworzenia w mieście Szczecinie dzielnic i osiedli.
- Rocznik statystyczny Szczecina 2014, Urząd Statystyczny w Szczecinie, ISSN 1896-2718.
- Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12.11.1946 r.
Pozostałe obiekty w kategorii "Osiedla":
Gumieńce | Osiedle Grunwaldzkie w Szczecinie | Bukowo (Szczecin) | Zawadzkiego-Klonowica | Centrum (Szczecin) | Arkońskie-Niemierzyn | Pomorzany (Szczecin) | Głębokie (Szczecin) | Osiedle Majowe (Szczecin) | Osów (Szczecin) | Międzyodrze-Wyspa Pucka | Kijewo (Szczecin) | Krzekowo-Bezrzecze | Śródmiejska Dzielnica Mieszkaniowa w Szczecinie | Osiedle Słoneczne (Szczecin) | Niebuszewo-Bolinko | Niebuszewo | Modernistyczne osiedle na Niebuszewie-Bolinku | Nowe Miasto (Szczecin) | Łękno (Szczecin)Oceń: Żelechowa