Kijewo, znane również pod niemiecką nazwą Rosengarten, to interesująca część Szczecina, która pełni funkcję osiedla administracyjnego. Położone jest w malowniczej dzielnicy Prawobrzeże, co zapewnia łatwy dostęp do różnych atrakcji oraz infrastruktury miejskiej.
To miejsce charakteryzuje się dogodną lokalizacją przy węźle autostrady z Berlina, a także drogi ekspresowej S3, która łączy różne regiony Polski, współdziałając z krajową drogą nr 10. Warto zaznaczyć, że granice Kijewa obejmują również fragment Parku Leśnego Dąbie, co czyni je atrakcyjnym wyborem dla miłośników przyrody.
Historia
Kijewo jest miejscowością o bogatej historii, założoną na mocy umowy z miastem Dąbie 29 grudnia 1752 roku. Do 1937 roku Kijewo było częścią powiatu Randow, a następnie do 1939 roku funkcjonowało jako dzielnica Dąbia. W czasie II wojny światowej, osiedle to stało się częścią Wielkiego Szczecina, a po wojnie w 1945 roku zaczęło przynależeć do powiatu gryfińskiego. Rok 1948 przyniósł zmianę, kiedy to Kijewo ponownie znalazło się w granicach Szczecina.
Nazwa osiedla wywodzi się od pruskiego generała kawalerii von Kyowa. Około lat 60. lub 70. XX wieku, działała linia kolejowa nr 417, która łączyła Szczecin Dąbie z Starym Czarnowem oraz wsią Sobieradz. Warto zaznaczyć, że do 1945 roku istniała linia Finkenwalde–Neumark–Klein Schönfeld.
Oficjalna polska nazwa Kijewo została wprowadzona na mocy rozporządzenia ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych dnia 1 lipca 1947. Wcześniej, miejscowość nosiła tymczasowe nazwy, takie jak Czanew, Czanów, Osetno i Osetne Pole.
Badania archeologiczne na terenie Kijewa przyniosły interesujące znaleziska, takie jak dwa toporki datowane na epokę neolitu (8800–2200 p.n.e.). Ponadto, w epoce brązu (2200–700 p.n.e.) istniały tutaj osada oraz cmentarzysko ciałopalne, z którego odkryto dwa naczynia gliniane. Z kolei z średniowiecza pochodzi osełka datowana na XII wiek.
Kijewo graniczy z wieloma interesującymi miejscowościami: od północy sąsiaduje z Klęskowem, od zachodu z Płonią, od południa z Wielgowem, a od wschodu z Dąbiem. W przeszłości do Kijewa należały również Dunikowo, osiedle przemysłowe, oraz Kijewko.
Właściciele Kijewa
W historii Kijewa, które znajduje się w rejonie Szczecina, istotną rolę odegrali różnorodni właściciele, których działalność wpłynęła na rozwój tego obszaru. Oto niektórzy z nich:
- radca wojenny Wagner,
- mistrz piekarski Werner,
- ogrodnik Birkholz (1780),
- I. Meyer (1818),
- leśnik Schonratdt (1830),
- W.F. Meyer (1842).
W 1852 roku, Kijewo zostało poddane parcelacji, którą podzielono na:
- Nową Kolonię (niem. Neue Kolonie) od Sowiej do Kurzej,
- Starą Kolonię (niem. Rosenburg) Zwierzyniecka, Niedźwiedzia.
Ludność
Kijewo to miejscowość, która doświadczyła znacznego wzrostu liczby mieszkańców na przestrzeni lat.
W 1885 roku liczba mieszkańców wynosiła 344 osoby, co wskazuje na niewielką społeczność.
Natomiast w 1925 roku już 1263 osoby zasiedlały tę miejscowość, co oznaczało dynamiczny rozwój i przyciągnięcie nowych mieszkańców.
Kolejne dane z 1935 roku ukazują dalszy przyrost, osiągając 1673 osoby.
W XXI wieku sytuacja demograficzna Kijewa nadal się poprawiała, jako że w 2003 roku mieszkało tam 2735 osób, a w 2010 roku ta liczba wzrosła do 3124 osób.
Komunikacja
W Kijewie, położonym w dzielnicy Szczecina, komunikacja z pozostałymi osiedlami Prawobrzeża jest realizowana za pomocą kilku linii autobusowych. Do najważniejszych z nich należą:
- 54,
- 72,
- 73,
- 79,
- 84,
- 93.
Fauna i Flora
W Kijewie, znajdującym się w Szczecinie, można podziwiać niezwykle urokliwą faunę i florę, która jest ściśle związana z przepływającymi tu wodami. Przez to malownicze osiedle meandruje rzeczka Niedźwiedzianka, będąca jednym z dopływów rzeki Płoni. Owa rzeczka tworzy Jeleni Staw, który jest zasilany przez źródełko w Puszczy Bukowej. Ponadto, w Kijewie można spotkać także rzeczkę Trawną, która również jest dopływem Niedźwiedzianki.
Na terenie osiedla znajdują się liczne stawy, które stanowią istotny element lokalnego ekosystemu. Oto lista tych zbiorników wodnych:
- Jeleni Staw,
- Olszowy Staw,
- Kijewski Staw,
- Kiełpiński Staw.
Samorząd mieszkańców
Rada Osiedla Kijewo składa się z 15 członków. W wyniku wyborów, które miały miejsce 20 maja 2007 roku, głosowanie na kandydatów nie odbyło się. Powodem tego była zbyt mała liczba zgłoszeń, mimo że zgłaszanie kandydatów przedłużono o 3 dni. Zgodnie z ordynacją wyborczą, miejska komisja wyborcza uznała 15 zarejestrowanych kandydatów za wybranych członków rady osiedla.
W poprzednich wyborach do rady osiedla, które miały miejsce 13 kwietnia 2003 roku, na liście wyborczej było 262 głosujących. Przyniosło to stosunkowo niską frekwencję, wynoszącą zaledwie 12,11%.
Samorząd osiedla Kijewo został utworzony w 2003 roku w wyniku podziału pierwotnego osiedla Majowe-Kijewo, które zostało podzielone na dwa oddzielne osiedla: Majowe oraz Kijewo.
Kościół pw. św. Jadwigi Królowej
Na ul. Orlej 12 znajduje się kościół pw. św. Jadwigi Królowej, który stanowi część parafii pod tym samym wezwaniem. Jego architektura jest dziełem inż. Mariana Rozwarskiego.
Budynek zaprojektowano w formie litery „L”, w której dłuższe ramię to hala kościoła, natomiast w krótszym znajduje się mieszkanie proboszcza oraz biuro parafialne. Zewnętrzna struktura kościoła, wykonana z nieotynkowanej cegły, jest pokryta dwuspadowym dachem blaszanym.
Elementem wyróżniającym budynek jest niewielka wieża z dzwonem, która jest dobrze widoczna z daleka. Uroczystość poświęcenia świątyni miała miejsce 21 grudnia 1997 roku.
W listopadzie 2012 roku rozpoczęto prace związane z budową nowego kościoła, co wskazuje na dynamiczny rozwój wspólnoty parafialnej w tym regionie.
Pomnik poległym w I wojnie światowej
W latach 20. XX wieku w Kijewie, przy ulicy Zajęczej 5, zrealizowano budowę pomnika dedykowanego mieszkańcom, którzy zginęli w trakcie I wojny światowej.
Strukturę pomnika stanowiły stosunkowo duże kamienie polne, które tworzyły charakterystyczny kopiec, a w jego centralnej części umieszczono tablicę, na której widniały nazwiska poległych obywateli Kijewa.
Do chwili obecnej przetrwały jedynie kamienne stopnie prowadzące do miejsca, gdzie kiedyś stał ten ważny symbol pamięci.
Cmentarz przy ul. Sowiej
Na początku XX wieku stworzono cmentarz z kaplicą, który lokowany był pomiędzy ulicami Pawią a Sowią. Powierzchnia tego terenu wynosiła 0,73 ha. Ostatnie pochówki miały miejsce w latach 30. XX wieku.
Po zakończeniu II wojny światowej większość nagrobków została usunięta, a kaplica cmentarna została rozebrana. Z tego miejsca do dziś przetrwały jedynie: część alei brzozowej, główny ciąg komunikacyjny cmentarza, betonowe schody kaplicy oraz trzy pomniki nagrobkowe.
Do 2008 roku schody oraz nagrobki były w bardzo złym stanie, zniszczone i zaniedbane, a ich dostępność była swobodna dla wszystkich. Jednak później zostały one usunięte z tego miejsca.
Restauracje w Kijewie
Cafe Landhaus, zlokalizowane przy ulicy Lisiej 15, to kawiarnia, której właścicielem był Albert Hacbart. Po zakończeniu drugiej wojny światowej w miejscu, gdzie wcześniej znajdowała się kawiarnia, wzniesiono nowy budynek mieszkalny.
Gasthof Rosengarten mieścił się przy ulicy Zwierzynieckiej 31. Ta restauracja, w której znajdowała się również kręgielnia, była zarządzana przez Wilhelma Lutze. Obecnie jedyną pozostałością po tej restauracji jest znajdująca się w tym miejscu pompa. W dzisiejszych czasach w budynku tym mieści się komis samochodowy.
Warto również wspomnieć o Gesellschaftshaus Rosengarten, usytuowanym przy ulicy Zwierzynieckiej 10. Właścicielami tej lokacji byli:
- Hermann Minge (w 1905 roku),
- Ernst Schlaak,
- Hermann Schulz,
- Hermann Minge (w 1939 roku).
Szkoła w Kijewie
Wspomnienia o szkole w Kijewie są ściśle związane z miastem Szczecin, w szczególności z ul. Niedźwiedzią 14, gdzie niegdyś zlokalizowana była. Ta instytucja edukacyjna powstała na początku XX wieku, spełniając lokalne potrzeby w zakresie kształcenia.
W momencie, gdy liczba uczniów zaczęła znacząco rosnąć, w latach 30. podjęto decyzję o rozszerzeniu istniejącej infrastruktury. Do starego budynku dobudowano nowe, trzykondygnacyjne skrzydło, które miało na celu pomieszczenie większej liczby dzieci uczących się w tej placówce.
Jednak czas nie był łaskawy dla tej lokalizacji. Obecnie, po szkole nie pozostał żaden ślad, a miejsce, w którym się znajdowała, przekształciło się. Dziś na tym obszarze funkcjonuje przystanek autobusowy, a także tereny przy nowo budowanym bloku mieszkalnym, które zmieniają krajobraz Kijewa.
Leśniczówka
Wschodni fragment ulicy Zwierzynieckiej 16 był kiedyś miejscem, w którym stała leśniczówka w Kijewie. Obecnie nie ma po niej śladu, a teren ten zajmuje teraz wjazd na autostradę.
Rodzinny Dom Dziecka
Na końcu ulicy Zajęczej 5, w pobliżu drogi prowadzącej do Dunikowa, usytuowany był Dom Dziecka.
Jego budowa rozpoczęła się na początku XX wieku, kiedy to stworzono miejsce, które miało służyć dzieciom w potrzebie.
Właścicielem tego obiektu był F. Kostner, który zainwestował w jego powstanie.
Jednakże, po zakończeniu II wojny światowej, dom został rozebrany, co zakończyło jego działalność.
Dzielnice Kijewa
Kijewo, znajdujące się w Szczecinie, można podzielić na cztery główne rejony, z których każdy ma swoją unikalną charakterystykę.
- Stare Kijewo,
- Bloki,
- Nowe Kijewo,
- obszar przemysłowy.
Obszar Starego Kijewa rozciąga się od ulicy Zwierzynieckiej w kierunku wschodnim, kończąc na ulicy Kurzej. To miejsce charakteryzuje się historycznym otoczeniem oraz kameralną atmosferą.
Nowe Kijewo, z kolei, rozciąga się od ulicy Zwierzynieckiej w kierunku zachodnim, aż do ulicy Sowiej. W tej dzielnicy można zauważyć nowoczesną zabudowę, która przyciąga rodziny oraz młodych profesjonalistów.
Rejon Bloków obejmuje ulice rozciągające się od Niedźwiedziej na północ do Tarpanowej. Jest to obszar z domami wielorodzinnymi, popularny wśród mieszkańców, którzy cenią sobie dostęp do udogodnień miejskich.
Na koniec, dzielnica przemysłowa, zlokalizowana w okolicy ulic Kalenickiej oraz Olszynki Grochowskiej, stanowi centrum działalności gospodarczej Kijewa. To miejsce skupia wiele firm oraz zakładów produkcyjnych, co przyczynia się do rozwoju lokalnej ekonomii.
Przypisy
- a b Rocznik statystyczny Szczecina 2014, Urząd Statystyczny w Szczecinie, ISSN 1896-2718.
- Obwieszczenie Wojewody Szczecińskiego z dnia 08.05.1948 r. w sprawie rozszerzenia granic m. Szczecina (Szczeciński Dziennik Wojewódzki z 31.05.1948 r.)
- Słownik współczesnych nazw geograficznych Pomorza Zachodniego z nazwami przejściowymi z lat 1945–1948. Tadeusz Białecki (red.). Szczecin: Książnica Pomorska w Szczecinie, 2002, s. 97. ISBN 83-87879-34-7.
- Tadeusz Białecki: Zmiany w nazewnictwie geograficznym Szczecina po 1945 roku. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 1995, s. 21. ISBN 83-86745-01-0.
- Na podstawie (§ 22 ust.3) Uchwała Nr V/133/07 Rady Miasta Szczecin z dnia 23.02.2007 r. w sprawie zasad i trybu przeprowadzania wyborów do rad osiedli w Gminie Miasto Szczecin (Ordynacja wyborcza) (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2007 r. Nr 32, poz. 473).
- Wybory do Rad Osiedli 13.04.2003 r. w statystyce. Urząd Miasta Szczecin.
- Uchwała Nr III/51/03 Rady Miasta Szczecina z dnia 10.03.2003 r. w sprawie zmiany uchwały o utworzeniu w mieście Szczecinie dzielnic i osiedli.
- Członkowie Rad Osiedli – Kadencja 2007-2011. Urząd Miasta Szczecin.
- M.P. z 1947 r. nr 111, poz. 719, s. 11.
Pozostałe obiekty w kategorii "Osiedla":
Międzyodrze-Wyspa Pucka | Żelechowa | Gumieńce | Osiedle Grunwaldzkie w Szczecinie | Bukowo (Szczecin) | Zawadzkiego-Klonowica | Centrum (Szczecin) | Arkońskie-Niemierzyn | Pomorzany (Szczecin) | Głębokie (Szczecin) | Krzekowo-Bezrzecze | Śródmiejska Dzielnica Mieszkaniowa w Szczecinie | Osiedle Słoneczne (Szczecin) | Niebuszewo-Bolinko | Niebuszewo | Modernistyczne osiedle na Niebuszewie-Bolinku | Nowe Miasto (Szczecin) | Łękno (Szczecin) | Golęcino-Gocław | Drzetowo-GrabowoOceń: Kijewo (Szczecin)