Przyroda w Szczecinie

---

Formy ochrony przyrody na terenie miasta

W Szczecinie istnieje wiele form ochrony przyrody, które mają na celu zachowanie naturalnego dziedzictwa tego regionu. Wśród nich wyróżniają się zespoły przyrodniczo-krajobrazowe, które tworzą cenne tereny dla zachowania bioróżnorodności oraz ochrony ekosystemów.

Na terenie miasta zidentyfikowano siedem głównych zespołów:

• „Dolina Siedmiu Młynów i źródła strumienia Osówka” (82,0 ha) – w dzielnicy Zachód,
• „Wodozbiór” (65,10 ha) – w dzielnicy Północ,
• „Zespół Parków Kasprowicza-Arkoński” (57,80 ha),
• „Jezierzyce” (108,0 ha) – na Prawobrzeżu,
• „Park Leśny w Strudze” (11,20 ha) – na Prawobrzeżu, w dolinie Płoni,
• „Zaleskie Łęgi” (71,58 ha) – w dolinie Odry, po zachodniej stronie Regalicy, między ulicami Autostrada Poznańska a Eskadrową (zachodnią granicą zespołu jest portowa bocznica kolejowa),
• „Dębina” (819,55 ha) – na wyspie Dębina.

Dodatkowo w mieście ustanowiono sześć użytków ekologicznych:

• „Stawek na Gumieńcach” (1,7 ha),
• „Stawek przy ul. Śródleśnej” (2,7 ha) – Warszewo,
• „Dolina strumienia Żabiniec” (5,75 ha),
• „Dolina strumieni Skolwinki, Stołczynki i Żółwinki” (57,60 ha),
• „Dolina strumienia Grzęziniec” (46,40 ha),
• „Klucki Ostrów” (49,70 ha).

Warto także wspomnieć o stanowisku dokumentacyjnym „Margle kredowe nad jeziorem Szmaragdowym”, które zostało powołane 25 lipca 2011 roku na podstawie Uchwały nr X/198/11 Rady Miasta Szczecina. Celem jego utworzenia jest ochrona utworów marglistych, które wspólnie z iłami septariowymi tworzą ważny fragment podłoża w regionie, a także w obrębie glin zwałowych i utworów fluwioglacjalnych.

Ponadto, Szczecin może poszczycić się różnorodnymi pomnikami przyrody, jakie zostały zarejestrowane na tym terenie.

Nazwa	Opis	Położenie	Rok ustanowienia	Zdjęcie
dąb	dąb szypułkowy z obwodem pnia: 404 cm oraz wysokością 25 m	przy północno-wschodnim ogrodzeniu ul. Piotra Skargi 31, w sąsiedztwie posesji ul. Monte Cassino 20 dz. nr 3/51 obręb 1021 53°26′25,2″N 14°32′09,9″E/53,440333 14,536083	1986	_
dąb (nazwa nieoficjalna: dęby książęce)	dąb szypułkowy z obwodem pnia: 460 cm oraz wysokością 29 m	Uroczysko Zdroje oddz. 120 r. Leśnictwo Klęskowo, lasy miejskie obok jeziora Szmaragdowego, blisko hotelu „Szmaragd” 53°22′27,6″N 14°37′32,0″E/53,374333 14,625556	1989	_
lipa (nazwa nieoficjalna: lipa „Walpurga”)	lipa szerokolistna z obwodem pnia: 521 cm, ostaniec o wysokości około 2 m	Jezierzyce; na łuku drogi, przy skrzyżowaniu ul. Mostowej i ul. Topolowej; w pobliżu parku osiedlowego, blisko posesji ul. Topolowej 29 – działka nr 86/1 dr obręb 4204 53°20′32,8″N 14°46′44,0″E/53,342444 14,778889	1989	_
aleja platanów	aleja składająca się z 212 platanów klonolistnych. Wysokość drzew wynosi od 6 do 28 m	na Jasnych Błoniach im. Jana Pawła II, zlokalizowanych na terenie działki nr 13 obręb 21 Śródmieście w Szczecinie 53°26′23,8″N 14°32′25,6″E/53,439944 14,540444	1989	_
tulipanowiec	tulipanowiec amerykański o obwodzie pnia: 120 cm i wysokości 10 m	Podjuchy; na terenie posesji przy ul. Smoczej 46, przy wschodnim ogrodzeniu od strony ulicy – działka 258/5 obręb 4444 53°21′33,0″N 14°35′49,3″E/53,359167 14,597028	1986	_
buk Wojciech (nazwa nieoficjalna: buk Wojciecha Lipniackiego)	buk pospolity z obwodem pnia: 497 cm oraz wysokością 30 m	Klęskowo; pomiędzy autostradą a południowym ogrodzeniem posesji ul. Akwarelowej 29-33 – działka 84 obręb 4155 53°21′55,9″N 14°38′43,0″E/53,365528 14,645278	1989	_
buk	buk pospolity z obwodem pnia: 310 cm oraz wysokością 30 m	Uroczysko Zdroje oddz. 120 r, Leśnictwo Klęskowo, przy jeziorze Szmaragdowym, blisko hotelu „Szmaragd” 53°22′27,7″N 14°37′31,2″E/53,374361 14,625333	1989	_
cisy	grupa 4 cisów pospolitych z obwodami pni: od 60 do 130 cm oraz wysokości od 2 do 11 m	na trawniku, przed wejściem do kościoła pw. św. Kazimierza przy ul. Broniewskiego 18 obręb 2036 działka 20/1 53°27′12,5″N 14°31′52,6″E/53,453472 14,531278	2002	_
cisy	grupa 3 cisów pospolitych z obwodami pni: od 110 do 190 cm oraz wysokości od 7 do 10 m	przy budynku Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego, przy ul. Doktora Judyma 8, w sąsiedztwie kładki nad strumieniem Warszewiec – działka 3/17 obręb 2036 53°27′17,5″N 14°31′49,2″E/53,454861 14,530333	2002	_
dęby	dwa dęby szypułkowe – jeden z obwodem pnia: 388 cm oraz wysokością 23 m, drugi z obwodem pnia: 322 cm oraz wysokością 22 m	Podjuchy; na zadrzewionym terenie, na północ od skrzyżowania ul. Radosnej i ul. Dzikiej – działka 40 obręb 4115 53°22′03,7″N 14°36′28,5″E/53,367694 14,607917	2002	_
dąb	dąb szypułkowy z obwodem pnia: 423 cm oraz wysokością 23 m	pl. Tobrucki, przy chodniku ul. Nowej, obok zabytkowej fontanny – działka 19 obręb 1039 53°25′17,6″N 14°33′11,8″E/53,421556 14,553278	2002	_
jesion wyniosły porośnięty bluszczem	jesion wyniosły z obwodem pnia 288 cm, porośnięty kwitnącym bluszczem pospolitym	na terenie parku im. Kownasa, w sąsiedztwie Muzeum Techniki i Komunikacji, przy ul. Niemierzyńskiej 18a – działka 1/6 obręb 1003 53°26′50,7″N 14°32′18,1″E/53,447417 14,538361	2002	_
lipa Świętego Ottona	lipa drobnolistna z obwodem pnia: 900 cm oraz wysokością 23 m	Płonia; na terenie przy kościele pw. Najświętszej Rodziny przy ul. Klonowej 14 – działka 128 obręb 4195 53°21′04,0″N 14°43′58,9″E/53,351111 14,733028	2002	_
miłorząb	miłorząb dwuklapowy z obwodem pnia 280 cm oraz wysokością 17 m	na wyniesieniu terenu, w zadrzewieniu, u zbiegu ul. Gontyny i ul. Księżnej Salomei – działka 5/20 obręb 1018 53°26′15,4″N 14°33′40,8″E/53,437611 14,561333	1975	_
orzech	orzech czarny z obwodem pnia: 470 cm oraz wysokością 22 m	pl. Tobrucki, przy chodniku ul. Nowej, w sąsiedztwie zabytkowej fontanny – działka 19 obręb 1039 53°25′18,3″N 14°33′12,2″E/53,421750 14,553389	2002	_
platan	platan klonolistny z obwodem pnia: 550 cm oraz wysokością 15 m	w pasie zieleni pomiędzy dwiema nitkami Trasy Zamkowej, na wysokości budynku mieszkalnego przy pl. św. św. Piotra i Pawła 4-5 – działka 6 dr obręb 1037 53°25′38,9″N 14°33′35,8″E/53,427472 14,559944	2002	_
dęby Krzywoustego	dwa dęby szypułkowe – jeden z obwodem pnia: 771 cm oraz wysokością 23 m, drugi z obwodem pnia: 621 cm oraz wysokością 21 m	Klęskowo; na terenie posesji przy ul. Chłopskiej 50-50a, przy północnym ogrodzeniu – działka 20/14 obręb 4160 53°21′37,7″N 14°39′36,8″E/53,360472 14,660222	2002	_
aleja dębów	aleja składająca się z 22 dębów szypułkowych z obwodami pni: od 134 do 429 cm	Załom; droga leśna na północ od ul. Lubczyńskiej, w kierunku zabudowy mieszkalnej przy ul. Lubczyńskiej 47-69; oddziały leśne 390n i 390o 53°25′34,1″N 14°42′51,4″E/53,426139 14,714278	2005	_
dąb	dąb szypułkowy z obwodem pnia: 400 cm oraz wysokością: 25 m	Załom, przy leśniczówce, obręb 3 Dąbie, działka 390/5, oddział leśny 390 l 53°25′40,6″N 14°42′59,2″E/53,427944 14,716444	2005	_
Niemierzyński Głaz	Granitognejs szary, o maksymalnym obwodzie: 7,3 m oraz wysokości: 3,15 m	na trawniku, przed wejściem do kościoła pw. św. Kazimierza przy ul. Broniewskiego 18, obok czterech pomnikowych cisów pospolitych 53°27′12,5″N 14°31′52,5″E/53,453472 14,531250	2002	_
głaz narzutowy „Adam”	granit w odcieniu różowo-szarym, o maksymalnym obwodzie 8,5 m oraz wysokości 1,5 m	w parku im. Żeromskiego, na trawniku, przy chodniku ul. Starzyńskiego, niedaleko skrzyżowania z ul. Zygmunta Starego – działka 9 obręb 1030 53°25′52,5″N 14°33′38,7″E/53,431250 14,560750	2002	_
wysepka „Mszarny Skarbek”	torfowa wysepka wraz z okalającym ją śródpolnym oczkiem wodnym o powierzchni 0,60 ha	ogródki działkowe na Skarbówku, ul. Chopina, na nieużytku, obejmująca fragment działki nr 2/3 obrębu Pogodno 25. Przebieg granicy: wzdłuż ogrodzeń działek: 17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27 oraz 28 53°28′00,0″N 14°31′48,1″E/53,466667 14,530028	1997	_
platan	platan klonolistny, z obwodem drzewa: – pojedynczy pień 189 cm – pozostałe trzy zrośnięte 540 cm	na terenie placu im. Janiny Szczerskiej przy zbiegu ul. Kazimierza Puławskiego i al. Piastów obręb 2254 Pogodno, działka 9 53°25′31,6″N 14°32′09,0″E/53,425444 14,535833	2011	_
Dąb Miłośników Prawobrzeża	dąb szypułkowy z obwodem pnia: 388 cm oraz wysokością 22 m	wyspa komunikacyjna przy rondzie im. Regana, vis a vis posesji przy ul. Chłopskiej 78-78a – działka nr 42 obręb 4153 53°22′11,3″N 14°39′34,1″E/53,369806 14,659472	2011	_
klon „Sułtan”	klon kolchidzki z obwodem 437 cm oraz wysokością 24,5 m	na terenie parku Żeromskiego w kwartale ulic Malczewskiego i Matejki obręb 27 Śródmieście, działka 3/2 53°26′06,2″N 14°33′43,8″E/53,435056 14,562167	2013	_
buki „Kielich” lub „Osiem Dziewcząt z Albatrosa”	osiem buków pospolitych zrośniętych ze sobą – łączny obwód drzew: 883 cm, zmierzony pojedynczo: 186, 246, 212, 228, 190, 115, 170, 167 cm	na wzgórzu, w pobliżu ścieżki biegnącej od ul. Podbórzańskiej Leśnictwo Głębokie oddz. 29f 53°29′34,2″N 14°32′04,5″E/53,492833 14,534583	2016	_
buki „Szpaler Siłaczy”	grupa sześciu buków zwyczajnych z obwodami pni: 260, 340, 285, 295, 300, 355 cm	przy drodze leśnej, pomiędzy ciekiem Pilchówka a ul. Zegadłowicza, na północ od Doliny Siedmiu Młynów Leśnictwo Głębokie oddz. 54j 53°29′18,8″N 14°29′24,6″E/53,488556 14,490167	2016	_
buki przy Cichym Kąciku	grupa sześciu buków zwyczajnych z obwodami: 335, 310, 305, 432, 368 i 370 cm	grupa drzew przy ogródkach działkowych „Skarbówka” oraz przy szlaku niebieskim i czerwonym; z tyłu posesji ul. Rajskiej i ul. Milewskiego; Leśnictwo Głębokie odd. 86x; (jeden z buków rośnie nieco oddalony od innych – przy południowym ogrodzeniu ośrodka im. Brata Alberta przy ul. Świerkowej 7) 53°27′32,4″N 14°31′13,4″E/53,459000 14,520389	2016	_
dęby „Tata i Mama”	dwa dęby szypułkowe z obwodami pni: 450 i 388 cm.	przy drodze od leśniczówki Owczary do Bartoszewa, w okolicy linii wysokiego napięcia Leśnictwo Głębokie, oddz. 88g 53°29′35,5″N 14°27′32,9″E/53,493194 14,459139	2016	_
dąb i buk „Stróże”	dąb szypułkowy z obwodem pnia: 398 cm oraz buk zwyczajny z obwodem pnia: 449 cm	przy polanie „Nad Jeziorem Głębokie”, obok ścieżki spacerowej Leśnictwo Głębokie oddz. 93g 53°28′53,5″N 14°28′12,1″E/53,481528 14,470028	2016	_
dęby „Brytyjczycy” i buki „Upiory”	grupa dwóch dębów szypułkowych z obwodami pni: 420 i 445 cm oraz trzech buków zwyczajnych z obwodami pni: 445, 460 i 412 cm	przy zachodnim krańcu Jeziora Głębokiego, wzdłuż ścieżki spacerowej Leśnictwo Głębokie oddz. 93i 53°28′55,5″N 14°28′00,7″E/53,482083 14,466861	2016	_
cis „Warcisław”	cis pospolity z obwodem pnia 160 cm	za zajazdem „Szmaragd”, przy Jeziorze Szmaragdowym, w rejonie ul. Kopalnianej Leśnictwo Dąbie oddz. 120k 53°22′26,0″N 14°37′30,4″E/53,373889 14,625111	2016	_
Boleszycki Dąb	dąb szypułkowy z obwodem pnia: 487 cm	pomiędzy nasypem kolejowym a wschodnią krawędzią ul. Kopalnianej, obok wybiegu dla psów Leśnictwo Dąbie, oddz. 120g 53°22′33,6″N 14°37′21,2″E/53,376000 14,622556	2016	_
kasztanowiec zwyczajny	kasztanowiec biały z obwodem pnia – 310 cm oraz wysokością – 20 m	na posesji przy ul. 5 Lipca 8 obręb 1023 działka 42/16 53°26′05,2″N 14°32′06,7″E/53,434778 14,535194	2012	_
dąb	dąb szypułkowy z obwodem pnia: 417 cm oraz wysokością 27 m	Załom, obręb 3 Dąbie, działka 390/5, oddział leśny 390 o 53°25′30,9″N 14°42′49,9″E/53,425250 14,713861	2012	_
kasztanowiec zwyczajny	kasztanowiec biały z obwodem pnia – 348 cm oraz wysokością 24 m	rośnie na terenie posesji przy ul. Dubois 6; działka 8/7 obręb 27 Nad Odrą 53°26′13,3″N 14°34′17,4″E/53,437028 14,571500	2017	_
dąb	dąb szypułkowy z obwodem pnia 344 cm oraz wysokością 28 m.	na terenie posesji przy ul. Jaworowej 57; działka 28 obręb 5 Pogodno 53°28′55,0″N 14°28′44,1″E/53,481944 14,478917	2017	_
dęby	dwa dęby szypułkowe z obwodami pni: 1. – 660 cm, 2. – 720 cm, oraz wysokości drzew: 1. – 28 m, 2. – 25 m	na terenie działki 24/16 obręb 160 Dąbie, przy ul. Leśna Polana 53°21′29,0″N 14°39′39,0″E/53,358056 14,660833	2018	_
buk	buk pospolity w odmianie czerwonolistnej	park im. Dowbór-Muśnickiego przy al. Powstańców Wlkp. – ul. Grudziądzkiej (działka nr 40/2 obręb 1057 Śródmieście) 53°24′43,6″N 14°31′58,7″E/53,412111 14,532972	2019	_
dąb	dąb szypułkowy z obwodem pnia 379 cm i wysokością 21 m, wiek około 250 lat	na terenie nieruchomości przy ul. Chabrowej 3 w Szczecinie – działka nr 96/2 obręb 125 Dąbie 53°21′34,8″N 14°35′44,4″E/53,359667 14,595667	2021	_
platan Tadeusz	platan klonolistny z obwodem pnia 355 cm oraz wysokością 28 m. Wiek około 120 lat	przy budynku Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia przy al. Wojska Polskiego 115 w Szczecinie – działka nr 74/5 obręb 140 Pogodno 53°26′28,4″N 14°31′53,0″E/53,441222 14,531389	2021	_
platan Moniuszko	platan klonolistny z obwodem pnia 360 cm oraz wysokości 28 m. Wiek około 120 lat	przy budynku Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia przy al. Wojska Polskiego 115 w Szczecinie – działka nr 74/5 obręb 140 Pogodno 53°26′28,4″N 14°31′54,9″E/53,441222 14,531917	2021	_
cisy Fryderyk	grupa 4 szt. wielopniowych krzewów cisa pospolitego o wysokości około 6–7 m, w wieku około 120 lat	przy budynku Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia przy al. Wojska Polskiego 115 w Szczecinie – działka nr 74/5 obręb 140 Pogodno 53°26′27,9″N 14°31′53,7″E/53,441083 14,531583	2021	_

Inne obszary cenne przyrodniczo

Szczecin to miasto bogate w różnorodne obszary cenne przyrodniczo. Wśród najważniejszych elementów znajduje się 12 uroczysk leśnych, z czego 7 z nich nosi miano parków leśnych:

• Park Leśny Arkoński,
• Park Leśny Dąbie,
• Park Leśny Głębokie,
• Park Leśny Klęskowo,
• Park Leśny Kupały,
• Park Leśny Mścięcino,
• Park Leśny Zdroje.

W Szczecinie znajdują się również cmentarze, zarówno czynne, jak i nieczynne, które mają dużą wartość przyrodniczą:

• Cmentarz Centralny w Szczecinie,
• cmentarze komunalne w Dąbiu, Zdrojach, Wielgowie i na Golęcinie,
• dawne cmentarze przy ul. Niemierzyńskiej, ul. Beyzyma, ul. Ostrowskiej, ul. Nehringa, ul. Sąsiedzkiej, ul. Bielańskiej, ul. Hożej itd.

Dodatkowo, parki miejskie stanowią istotny element zielonych terenów Szczecina:

• Park Kasprowicza,
• Park Żeromskiego,
• Park Andersa,
• Park Noakowskiego,
• Park Brodowski,
• Ogród Dendrologiczny im. Stefana Kownasa,
• Ogród Różany w Szczecinie,
• Park Chopina,
• Park na Pomorzanach.

W mieście można także odnaleźć większe skwery i zieleńce, które zachęcają do spędzania czasu na świeżym powietrzu:

• Wały Chrobrego,
• Jasne Błonia,
• Plac Batorego,
• Plac Grunwaldzki,
• Plac Solidarności,
• Plac Tobrucki,
• Plac Zwycięstwa-Brama Portowa,
• Skwer Ackermanna,
• Skwer Telesfora Badetko.

---

Oceń: Przyroda w Szczecinie

---