Kamienica przy ul. Świętego Wojciecha 1 w Szczecinie


Kamienica przy ul. św. Wojciecha 1 w Szczecinie to wyjątkowy zabytkowy budynek mieszkalno-usługowy, który znajduje się w malowniczej dzielnicy Śródmieście, na terenie szczecińskiego osiedla Centrum. Budowla ta wyróżnia się oryginalną ornamentyką, co czyni ją jednym z nielicznych w Szczecinie przykładów architektury secesyjnej.

Warto zaznaczyć, że dziedziniec kamienicy pełni rolę miejsca, w którym odbywają się różnorodne wydarzenia kulturalne, takie jak:

  • występy artystyczne,
  • koncerty,
  • pokazy filmowe,
  • wernisaże.

Kamienica ta została wpisana do Wojewódzkiego Rejestru Zabytków pod numerem 720, co podkreśla jej znaczenie oraz historyczną wartość (decyzja Kl.I.6801/2/72 z dnia 31 lipca 1972, gdzie nazwa na liście to: kamienica z oficynami).

Opis

Architektura budynku, który znajduje się przy ul. Świętego Wojciecha 1 w Szczecinie, została zaprojektowana przez architekta związanego z miastem, Friedricha Liebergesella. Zleceniodawcą był przedsiębiorca zajmujący się spedycją z Berlina, Albert Netz. Cała konstrukcja obejmuje czterokondygnacyjną kamienicę frontową z poddaszem, która została zrealizowana na prostokątnym planie. W obrębie podwórza znajduje się trójskrzydłowa oficyna, której układ przypomina literę „U”.

W latach sześćdziesiątych XX wieku przeprowadzono modernizację, której celem było zwiększenie liczby mieszkań poprzez podział pierwotnych pomieszczeń. Niestety, podczas tych prac zniszczono część oryginalnych elementów wystroju wnętrz, szczególnie sztukaterii zdobiącej sufity. Można jednak nadal podziwiać zachowaną stolarkę oraz ceramiczne płytki w kuchniach i łazienkach. Po zakończeniu II wojny światowej, w ścianie szczytowej budynku, od strony placu Zwycięstwa, wykonano nowe otwory okienne.

Kamienica frontowa

W budynku frontowym występują piwnice, parter, pierwsze piętro oraz część trzeciego piętra, z których wszystkie zdobi boniowanie. Środkowa sekcja dziesięcioosiowej fasady zawiera reprezentacyjne wnęki wejściowe. W lewym wejściu przebiega przejazd bramny, który prowadzi na dziedziniec, natomiast prawe wejście prowadzi do pomieszczenia portiera budynku. Portale wejściowe zostały efektownie zwieńczone wizerunkami orłów, których skrzydła są wyciągnięte ku górze w stronę płyciny z numerem budynku.

Balkony widoczne w pierwszej oraz ostatniej osi budynku wyróżniają się swoim stylem. Fasadę balkonów na parterze zintegrowano z elewacją, podczas gdy balkony wyższych kondygnacji zostały wysunięte i ozdobione płycinami z motywami roślinnymi. Osie nr 2, 3, 4 oraz 7, 8 i 9 na pierwszym i trzecim piętrze są umieszczone w trójbocznych wykuszach zakończonych półkopułami. Szczyt kamienicy frontowej znajduje się na wysokości poddasza i był wykończony dachem pokrytym dachówką, który na środku dodatkowo wzbogacono hełmem. Okna z ornamentalnymi szczeblinami, przypominającymi wijące się gałęzie drzew, ukwiecono obramowaniami i gzymsami.

Wnętrze przejazdu bramnego pamięta oryginalne drzwi. Dolna część ścian ozdobiona jest ceramicznymi kafelkami w ciemnozielonym kolorze, natomiast górna część wyróżnia się pilastrami i gzymsami zdobionymi motywami roślinnymi. Podłoga wyłożona jest terakotowymi płytkami. W otworze bramnym, prowadzącym na dziedziniec, zachowała się również przedwojenna brama.

Oficyna

Między kamienicą frontową a oficyną rozciąga się dziedziniec, w którego centralnym punkcie znajduje się fontanna, częściowo zachowana w swoim pierwotnym kształcie. Elewacja oficyny charakteryzuje się skromniejszym zdobnictwem oraz prostszymi formami szczeblin okiennych. Podpiwniczenie obłożono jasnymi kafelkami, a parter, częściowo ozdobiony boniowaniem i poziomymi gzymsami, kontrastuje z tylnym segmentem officyn, który posiada dwa obszerne otwory okienne oraz wejściowy portal prowadzący do lokalu usługowego.

Na lewym i prawym skrzydle oficyny przylegają balkony z kutymi balustradami. Okna na wszystkich poziomach zostały obramowane opaskami i zwieńczone gzymsami. Dodatkowo, poddasze ukryte jest pod spadzistym dachem, pokrytym ceramiczną dachówką, a otwory okienne w poddaszu mają formę lukarn, co nadaje budowli unikalnego charakteru.

Przypisy

  1. Beata Makowska: Kamienica Szczecin. zabytek.pl, 25.11.2014 r. [dostęp 16.09.2019 r.]
  2. Tutaj miała mieszkać elita – kamienica przy ul. Wojciecha 1 [wideo]. wszczecinie.pl, 16.12.2014 r. [dostęp 16.09.2019 r.]
  3. a b Kamienica przy ulicy św. Wojciecha 1. Encyklopedia Pomorza Zachodniego. [dostęp 16.09.2019 r.]
  4. Jakub Ziębka: Cała prawda o „szczecińskiej secesji” i narożnej kamienicy. Gazeta Wyborcza Szczecin, 22.02.2010 r. [dostęp 16.09.2019 r.]
  5. Sylwia Cyza: Pierwsze dni POLSKIEGO Szczecina w kamienicy na Wojciecha 1. naszemiasto.pl, 24.04.2010 r. [dostęp 16.09.2019 r.]
  6. A. Sierpińska: Kamienica przy ul. Wojciecha 1, czyli jak zasiedlano Szczecin. polskatimes.pl, 24.04.2010 r. [dostęp 16.09.2019 r.]
  7. Małgorzata Frymus: Święta w kamienicy przy ulicy św. Wojciecha 1. radioszczecin.pl, 12.12.2009 r. [dostęp 16.09.2019 r.]

Oceń: Kamienica przy ul. Świętego Wojciecha 1 w Szczecinie

Średnia ocena:4.89 Liczba ocen:24