Kamienica Augusta Mintza w Szczecinie to zabytkowy budynek mieszkalny, który wyróżnia się swoimi lokalami usługowymi. Zlokalizowana jest na prominentnym narożniku alei Papieża Jana Pawła II oraz ulicy Śląskiej, w obrębie szczecińskiego osiedla Centrum, w dzielnicy Śródmieście.
Budynek ten stanowi znakomity przykład zachowanej przedwojennej eklektycznej zabudowy w okolicy placu Grunwaldzkiego. Jego wyjątkowość podkreśla również zachowane wyposażenie apteki, która znajduje się na parterze i została założona w roku 1900.
Opis
Kamienica
Budynek, znany jako Kamienica Augusta Mintza, został zaprojektowany przez Georga Sonnenstuhla, a jego budowa miała miejsce około 1898 roku. Służył on jako siedziba dla Augusta Mintza. Budowla ma pięć kondygnacji, przy czym ostatnie piętro jest subtelnie ukryte w dachu. Zauważalne jest, że oba boczne skrzydła kamienicy mają po trzynaście osi, podczas gdy front budynku prezentuje się z szóstą osią.
Na parterze, który pokryty jest kamiennymi płytami, uwagę przyciągają duże witryny, które kończą się łukowatymi nadprożami. Osie 3, 4 oraz 10, 11 po obu stronach budynku podkreślono wykuszami na poziomie pierwszego i drugiego piętra. Balkony ulokowano zarówno pomiędzy wykuszami, jak i na ich zwieńczeniach, a te ostatnie wyposażono w dekoracyjne balustrady z płycinami.
Dodatkowo, nadproża okien na drugim i trzecim piętrze zdobione są półokrągłymi płycinami z roślinnymi motywami. Okna trzeciego piętra mają jeszcze trójkątne gzymsy, które nadają im wyjątkowy charakter. Z kolei pomiędzy oknami na tym piętrze a lico fasady znajdują się czworoboczne słupki, które zwieńczono metalowymi iglicami. W poddaszu umieszczono szczyty z okienkami, z których większa część ma trapezowy kształt, a mniejsza jest trójkątna i również kończy się iglicą.
Pomieszczenia poddasza doświetlono lukarnami z cebulastymi dachami. Na froncie budynku cztery środkowe osie zwrócone ku placowi Grunwaldzkiemu, umieszczone są w ryzalicie, który na poziomie pierwszego piętra zdobią płyciny przedstawiające kwiaty. Drugi poziom budynku oddziela poziomy gzyms od pierwszego, a otwory okienne są zwieńczone półokrągłymi płycinami.
Ryzalit na trzecim piętrze, harmonijnie połączony z dwuczęściowym szczytem, ozdobiony jest wnękami z rzeźbami i metalowymi słupkami w kształcie walca. Całość dopełniają płyciny ozdobione motywami roślinnymi oraz puttami, które podtrzymują herb z cyrklem i węgielnicą.
Historycznie, w wyniku II wojny światowej lub po jej zakończeniu, kamienica straciła część swojego zewnętrznego wystroju, w tym szczyty i zdobienia słupków nad wykuszami, a także lukarny na poddaszu. Niekiedy detale te mogły być usunięte podczas adaptacji poddasza na mieszkalne lokale. 24 stycznia 1977 roku budynek został wpisany do rejestru zabytków pod numerem 796.
Apteka
W roku 1900 lokal przy placu Grunwaldzkim, noszącym wówczas nazwę Kaiser-Wilhelm-Platz, zajęła apteka dr. G. Luckenbacha, znana jako „Apotheke von dr. G. Luckenbach”. Kluczowym pomieszczeniem w tej aptece była izba ekspedycyjna, gdzie znajdowały się stanowiska kasjerskie.
Izba została ozdobiona drewnianą boazerią na ścianach i suficie. Przy ścianach umieszczono bogato zdobiony regał z zegarem, który miał tylne ścianki z luster. W centralnej części izby usytuowano filar z gablotką, a w 1928 roku w ryzalicie pomiędzy dwiema witrynami dodano zegar, którego mechanizm kontrolowany był przez większy zegar umieszczony na zapleczu apteki.
Po zakończeniu konfliktu wojennego, w tym samym lokalu rozpoczęło działalność przedsiębiorstwo Cefarm Szczecin. Większość historycznego wyposażenia przedwojennej apteki, obejmującego izby ekspedycyjne, gabinet oraz recepturę, zachowało się do naszych czasów. W 2003 roku odsłonięto zegar na elewacji, który następnie poddano konserwacji.
Wnętrze apteki również zostało wpisane do rejestru zabytków pod numerem 787 w dniu 3 listopada 1976 roku.
Przypisy
- Secesyjne wnętrze i poniemieckie fiolki. wszczecinie.pl, 15.04.2014 r. [dostęp 20.09.2019 r.]
- Maurycy Machnio: Cefarm przy placu Grunwaldzkim. Apteka z tradycjami. Głos Szczeciński, 19.05.2010 r. [dostęp 20.09.2019 r.]
- Małgorzata M. Wrzosek, Przejazdy bramne w szczecińskich kamienicach oraz sieniach z przełomu XIX i XX w., „sedina.pl magazyn”, 4, 2009 r., s. 32.
- Plac Grunwaldzki. Działa zegar nad apteką. Gazeta Wyborcza Szczecin, 12.08.2003 r. [dostęp 20.09.2019 r.]
- Janusz Ławrynowicz, Dariusz R. Janowski: Szczecińskie miejsca. Szczecin: Kurier-Press, 2005 r., s. 85.
- a b c Rejestr zabytków nieruchomych województwa z wyłączeniem zabytków archeologicznych w powiatach: szczecińskim. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Szczecinie. [dostęp 20.09.2019 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Kamienica Loitzów w Szczecinie | Kamienica przy ul. Koński Kierat 12 w Szczecinie | Kamienica przy ul. Świętego Wojciecha 1 w Szczecinie | Dom Daniela Grotha w Szczecinie | Kamienica przy ul. Jacka Malczewskiego 34 w Szczecinie | Kamienica przy ul. Ofiar Oświęcimia 10 w Szczecinie | Blok mieszkalny przy al. Wojska Polskiego 51 w Szczecinie | Blok mieszkalny przy ul. Wielkopolskiej 43a-43c w Szczecinie | Kamienica Linsinga w Szczecinie | Kamienica Moninów w Szczecinie | Domki Profesorskie w Szczecinie | Bloki mieszkalne przy pl. Grunwaldzkim 1-2 i 3-4 w Szczecinie | Kamienice przy ul. Tkackiej 7, 8, 9 w Szczecinie | Kamienica Wilhelma Gramtza w Szczecinie | Kamienica przy pl. Świętych Piotra i Pawła 4-5 w Szczecinie | Kamienica przy ul. Staromiejskiej 11 w Szczecinie | Kamienica przy ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 7 w Szczecinie | Kamienice przy ul. Kuśnierskiej 10, 12, 12a i 12b w Szczecinie | Kamienica Wilhelma Zimmermanna w Szczecinie | Kamienica przy ul. Świętych Cyryla i Metodego 29 w SzczecinieOceń: Kamienica Augusta Mintza w Szczecinie