Ulica Energetyków w Szczecinie

---

Historia

Przed 1945

Ulica Energetyków, obecnie będąca częścią Szczecina, ma swoje korzenie sięgające przed XIII wiekiem, kiedy to stanowiła główny wjazd do miasta od strony południowo-wschodniej. Wcześniej znana jako Große Lastadie, zyskała swoją pierwszą nazwę w XIV wieku, co nawiązywało do północnej części wyspy Łasztowni. Wtedy to ulica, otoczona drewnianymi domami, była zamieszkiwana głównie przez osoby związane z funkcjonowaniem portu, takie jak rybacy, tragarze oraz stoczniowcy.

W 1570 roku po raz pierwszy wspomniano o żurawiu, który działał wzdłuż tej ulicy, umożliwiając rozładunek i załadunek statków. Po inkorporacji Szczecina do Królestwa Prus w 1721 roku, ulica przeszła stopniowe zmiany. W miejscu wyburzonych drewnianych konstrukcji powstały murowane budynki – zarówno parterowe, jak i piętrowe, z charakterystycznymi spadzistymi dachami.

W latach 1723–1726 niedaleko dzisiejszej Izby Celnej wzniesiono budynki Królewskiego Urzędu Podatków Akcyzowych i Licencji (niem. Königliches Akzise- und Lizenzhaus), w których pobierano opłaty celne. Rok 1729 przyniósł natomiast budowę siedziby sądu ławniczego oraz straży pożarnej.

W XIX wieku z kolei klasyczne parterowe i piętrowe budynki ustąpiły miejsca nowoczesnym, wielokondygnacyjnym kamienicom. Znajdowały się tam również zabudowania fabryczne. Wśród istotnych zakładów w XIX wieku, można wymienić uruchomioną w 1850 roku hurtownię win Leopolda Ewalda oraz czynny od 1888 roku zakład papierniczy i późniejszą drukarnię Ericha Mascowa. Dodatkowo, na ulicy wyróżniała się Czeskomorawska Spółka Akcyjna Żeglugi Odrzańskiej (Boehmischmahrische Oderschiffahrs-Akt. Gesellschaft), której siedziba mieściła się w tzw. Domu Hanzeatyckim (Hansahaus). W latach 1894–1896, według projektu Wilhelma Meyera-Schwartau, wzniesiono kościół św. Gertrudy.

W 1905 roku wykonano linię tramwajową, a przed 1908 rokiem na placu po zburzonych budynkach Królewskiego Urzędu Podatków Akcyzowych i Licencji powstał neogotycki gmach Urzędu Celnego. W 1931 roku w pobliżu brzegu Parnicy zrealizowano modernistyczny kościół Chrystusa Króla. Niestety, w wyniku działań wojennych w czasie II wojny światowej, ulica Große Lastadie doznała znaczących zniszczeń.

Po 1945

W wyniku zakończenia konfliktu zniszczone budynki zostały głównie rozebrane, a nazwa ulicy została zmieniona na Łasztową. Odbudowano gmach Izby Celnej oraz przetrwały elementy domu proboszcza kościoła Chrystusa Króla. W 1961 roku, kościół św. Gertrudy, który ucierpiał, został przekazany parafii ewangelicko-augsburskiej.

W latach sześćdziesiątych XX wieku dokonano przebudowy ulicy Łasztowej na dwujezdniową arterię, wyznaczając przy tym torowisko tramwajowe. Następnie, w latach 70. XX wieku, przy początkowym odcinku ulicy zrealizowano nowe budynki dla Przychodni Portowej oraz siedzibę obecnego przedsiębiorstwa Euroafrica Linie Żeglugowe. Z kolei w 2011 roku na wolnej działce za gmachem Izby Celnej pojawił się namiot wykorzystywany jako tymczasowa siedziba szczecińskiej Opery na Zamku.

Kalendarium zmian nazwy ulicy

Okres ważności	Tytył
?–1945	Große Lastadie
1945–1965	Łasztowa
od 1965	Energetyków

Obiekty

Ulica Energetyków w Szczecinie jest miejscem, gdzie można znaleźć wiele interesujących obiektów, które przyciągają uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów.

• Przychodnia Portowa,
• błoniu biurowiec Euroafrica Linie Żeglugowe,
• kościół Świętej Trójcy,
• Zachodniopomorska Okręgowa Izba Inżynierów Budownictwa,
• dawny dom proboszcza nieistniejącego kościoła Chrystusa Króla,
• Teatr Polski, Scena na Łasztowni (dawniej tymczasowa siedziba Opery na Zamku),
• gmach Izby Celnej, zbudowany w latach 1904–1907.

Każdy z tych obiektów ma swoją unikalną historię i znaczenie w życiu kulturalnym oraz społecznym Szczecina.

Numeracja i kody pocztowe

Ulica Energetyków w Szczecinie posiada różnorodne numery budynków, które są przyporządkowane zarówno do parzystych, jak i nieparzystych numerów. Wśród numerów parzystych znajdują się: 2, 4, 6, 8, 10 oraz 40.

W przypadku numerów nieparzystych dostępne są: 3, 9 oraz 55.

Wszystkie obiekty zlokalizowane na tej ulicy należą do kodu pocztowego 70-656, co ułatwia ich identyfikację w kontekście lokalizacji.

Komunikacja miejska

Współcześnie

Na dzień 1 kwietnia 2021 roku, ulica Energetyków w Szczecinie, w ramach regularnej organizacji ruchu, obsługiwana była przez różne linie komunikacji miejskiej.

• linia tramwajowa: 2, 7, 8,
• linie autobusowe dzienne zwykłe: 52, 76,
• linie autobusowe dzienne pospieszne: A, B, C, G, H,
• linie nocne: 522, 531, 532.

Dawniej

W przeszłości, ulica ta była obsługiwana przez inne linie komunikacyjne, które funkcjonowały przez różne okresy czasu:

• linie tramwajowe dzienne zwykłe: 1 (od roku 1905 do 1945),
• linie tramwajowe dzienne specjalne: D (od 1956 do 1960 oraz od 9 do 11 czerwca 1987), 800 (od 4 do 5 sierpnia 2007),
• linie tramwajowe nocne: 7N (od 1973 do 1996), 8N (od 1960 do 1996).

---

Oceń: Ulica Energetyków w Szczecinie

---